گنجور

غزل شمارهٔ ۳۳۳۴

از سری جوی سعادت که ز دولت گذرد
تن به خواری دهد از افسر عزت گذرد
هر که دامن کشد از خار علایق اینجا
سالم از دامن صحرای قیامت گذرد
آنچه دارند ز شب زنده همان از عمرست
خون مرده است دگر هرچه به غفلت گذرد
خانه هرکه به اندازه بود چون زنبور
همه ایام حیاتش به حلاوت گذرد
دامن برق به خاشاک علایق شد بند
تا که زین وادی خونخوار سلامت گذرد؟
می توان رست به همواری ازین عالم تنگ
رشته از چشمه سوزن به فراغت گذرد
چون زمین پاک بود تخم مدارید دریغ
صبح حیف است که بی اشک ندامت گذرد
عاشق از زخم زبان باک ندارد، ورنه
آتش از سایه این خار به دهشت گذرد
شور عشق است نمک مایده هستی را
ای خوش آن عمر که در شغل محبت گذرد
می توان گفت نصیبی ز سخاوت دارد
باد دستی که ز آوازه همت گذرد
دولت سنگدلان زود بسر می آید
سیل از سینه کهسار به سرعت گذرد
مردم آزار محال است خجالت نکشد
که نمک آب شود چون به جراحت گذرد
درد خود را نکند پیش مسیحا اظهار
هرکه سالم ز دم تیغ شهادت گذرد
دامن هر که بود پاک ز عصیان صائب
چون سیاووش ز آتش به سلامت گذرد

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

از سری جوی سعادت که ز دولت گذرد
تن به خواری دهد از افسر عزت گذرد
هوش مصنوعی: کسی که به دنبال موفقیت و خوشبختی است، اجازه نمی‌دهد که به خاطر مشکلات و دشواری‌ها به ذلت بیفتد و از مقام و جایگاه والای خود دور شود.
هر که دامن کشد از خار علایق اینجا
سالم از دامن صحرای قیامت گذرد
هوش مصنوعی: هر کس که از مشکلات و وابستگی‌های دنیوی دست بردارد و از آن‌ها فاصله بگیرد، در روز قیامت به آرامی و بدون سختی عبور می‌کند.
آنچه دارند ز شب زنده همان از عمرست
خون مرده است دگر هرچه به غفلت گذرد
هوش مصنوعی: آنچه افراد از بیداری شب به دست می‌آورند، همانند عمرشان است که با ارزش و زنده است، اما هر چیزی که به‌طور ناآگاهانه و در خواب سپری شود، همانند عمر تلف شده و بی‌ارزش است.
خانه هرکه به اندازه بود چون زنبور
همه ایام حیاتش به حلاوت گذرد
هوش مصنوعی: هر کس که خانه‌اش به اندازه و متناسب باشد، مانند زنبورها که تمام عمرشان را در شیرینی سپری می‌کنند، زندگی‌اش پر از شیرینی و خوشی خواهد بود.
دامن برق به خاشاک علایق شد بند
تا که زین وادی خونخوار سلامت گذرد؟
هوش مصنوعی: وقتی که چنگال برق بر روی چیزهای بی‌اهمیت و سطحی افتاد، آیا می‌تواند به سلامت از این خطرناک‌ترین مسیر عبور کند؟
می توان رست به همواری ازین عالم تنگ
رشته از چشمه سوزن به فراغت گذرد
هوش مصنوعی: می‌توان از این دنیا تنگ و پر از چالش‌ها به راحتی عبور کرد، اگر که اراده و امیدی قوی داشته باشیم.
چون زمین پاک بود تخم مدارید دریغ
صبح حیف است که بی اشک ندامت گذرد
هوش مصنوعی: زمانی که زمین خالص و آماده است، نباید از کشت آن دریغ کرد. صبح و آغاز جدید لایق این است که با حسرت و پشیمانی سپری نشود.
عاشق از زخم زبان باک ندارد، ورنه
آتش از سایه این خار به دهشت گذرد
هوش مصنوعی: عاشق به زخم زبان دیگران اهمیت نمی‌دهد، زیرا حتی آتش هم از سایه این خار به وحشت می‌افتد.
شور عشق است نمک مایده هستی را
ای خوش آن عمر که در شغل محبت گذرد
هوش مصنوعی: عشق مانند نمک است که به زندگی رنگ و طعم می‌دهد. عمر آن کس خوشبخت است که در راه محبت و عشق سپری شود.
می توان گفت نصیبی ز سخاوت دارد
باد دستی که ز آوازه همت گذرد
هوش مصنوعی: می‌توان گفت که باد، از سخاوت برخوردار است، زیرا به دور از زحمت و تلاش می‌گذرد و همه چیز را به دیگران می‌دهد.
دولت سنگدلان زود بسر می آید
سیل از سینه کهسار به سرعت گذرد
هوش مصنوعی: دولت افرادی که بی‌احساس و سخت‌دل هستند به سرعت نابود می‌شود، مانند سیلابی که به سرعت از دل کوه‌ها جاری می‌شود.
مردم آزار محال است خجالت نکشد
که نمک آب شود چون به جراحت گذرد
هوش مصنوعی: آزار دادن دیگران به هیچ وجه کار درستی نیست و شخصی که این کار را انجام می‌دهد، هرگز احساس شرم و عذاب وجدان نخواهد کرد، حتی اگر به خود آسیب بزند.
درد خود را نکند پیش مسیحا اظهار
هرکه سالم ز دم تیغ شهادت گذرد
هوش مصنوعی: هر کسی که توانسته باشد از خطرات و دشواری‌ها به سلامت عبور کند، دیگر از درد و رنج خود به کسی نمی‌گوید، حتی به کسی که می‌تواند او را درمان کند.
دامن هر که بود پاک ز عصیان صائب
چون سیاووش ز آتش به سلامت گذرد
هوش مصنوعی: هر کسی که دامنش از گناه پاک باشد، مانند سیاووش که از آتش به سلامت عبور کرد، به خوبی و سلامت از سختی‌ها عبور خواهد کرد.

حاشیه ها

1399/11/08 11:02
Polestar

شاهکار بینظیر... دارای مفاهیم بلند