گنجور

غزل شمارهٔ ۳۳۱۲

تشنگان حال جگر سوختگان می دانند
خبر از تشنه ما ریگ بیابان دارد
شورش عشق و جنون را ز دل صائب پرس
روی دریا خبر از سیلی طوفان دارد
مرکز از دایره انگشتر فرمان دارد
مور در خانه خود حکم سلیمان دارد
می توان یافت ز عنوان که چه در مکتوب است
پا منه بر در آن خانه که دربان دارد
می کند خنده گل جلوه آغوش وداع
تا که دیگر سر تاراج گلستان دارد؟
اگر افتادن ما خاستنی خواهد داشت
سقف افلاک خطرهای نمایان دارد
پایه ناز دو بالا شود از خودبینی
شبنم آن به که ز گل آینه پنهان دارد
نکند زخم زبان بیخبران را بیدار
پای خوابیده چه پروای مغیلان دارد؟
هرکه را گوشه ای از وسعت مشرب دادند
گر همه مور بود ملک سلیمان دارد
خبر از خنده سوفار ندارد پیکان
چه اثر در دل غمگین لب خندان دارد؟
روز ما تیره ز اندیشه فردا شده است
خواب ما را غم تعبیر پریشان دارد

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

تشنگان حال جگر سوختگان می دانند
خبر از تشنه ما ریگ بیابان دارد
هوش مصنوعی: عطش‌زدگان و کسانی که در دل آتش فراق سوخته‌اند، می‌دانند که حال و احوال ما را از تشنگی، گرد و غبار بیابان خبر می‌دهد.
شورش عشق و جنون را ز دل صائب پرس
روی دریا خبر از سیلی طوفان دارد
هوش مصنوعی: دل پر از شور و شوق عشق را از صائب بپرس، زیرا دریا از وجود طوفان و خروش خود آگاه است.
مرکز از دایره انگشتر فرمان دارد
مور در خانه خود حکم سلیمان دارد
هوش مصنوعی: مرکز دایره‌ی انگشتر، قدرت و فرمانروایی دارد، در حالی که مورچه در خانه‌اش مانند سلیمان حکومت می‌کند.
می توان یافت ز عنوان که چه در مکتوب است
پا منه بر در آن خانه که دربان دارد
هوش مصنوعی: می‌توان از نام یک نوشته فهمید که چه چیزی در آن وجود دارد. پس به سراغ آن خانه‌ای که نگهبان دارد نرو.
می کند خنده گل جلوه آغوش وداع
تا که دیگر سر تاراج گلستان دارد؟
هوش مصنوعی: گل با لبخند خود صدای وداع را به‌نمایش می‌گذارد؛ تا چه زمانی زیبایی و شکوه باغ را به تاراج خواهد برد؟
اگر افتادن ما خاستنی خواهد داشت
سقف افلاک خطرهای نمایان دارد
هوش مصنوعی: اگر ما به زمین بیفتیم، این افتادن می‌تواند دلیل خوبی برای وقوع چیزهای بزرگ و مهم باشد. جهان پر از خطرات و چالش‌های قابل توجه است.
پایه ناز دو بالا شود از خودبینی
شبنم آن به که ز گل آینه پنهان دارد
هوش مصنوعی: نرم و لطیف بودن پایه ناز به خودبینی شبنم شبیه است، چرا که از زیبایی گل بیشتر قابل مشاهده و دلربا است.
نکند زخم زبان بیخبران را بیدار
پای خوابیده چه پروای مغیلان دارد؟
هوش مصنوعی: نگران نباش که حرف‌های تند و گزنده بعضی‌ها ممکن است تو را به خواب عمیق و آرامش بکشاند؛ در واقع، از چالش‌ها و مشکلات بی‌توجهی کن و به خواب خوش ادامه بده.
هرکه را گوشه ای از وسعت مشرب دادند
گر همه مور بود ملک سلیمان دارد
هوش مصنوعی: هر کسی که فرصتی برای خود داشته باشد، حتی اگر در عین ضعف و کوچکی باشد، می‌تواند به مقام‌های بزرگ و با ارزش دست یابد.
خبر از خنده سوفار ندارد پیکان
چه اثر در دل غمگین لب خندان دارد؟
هوش مصنوعی: خبر خنده‌ها در دل کسی که غمگین است، اثر چندانی ندارد؛ مانند اینکه تیرکی در دل دیوانه‌ای که لبخند بر چهره دارد، تأثیری نمی‌گذارد.
روز ما تیره ز اندیشه فردا شده است
خواب ما را غم تعبیر پریشان دارد
هوش مصنوعی: روزگار ما به خاطر نگرانی‌هایی که درباره فردا داریم، تاریک شده و خواب‌های ما را غم و اضطراب احاطه کرده است.