گنجور

غزل شمارهٔ ۳۲۷۵

از نظر بازی من چشم سخنگو گردد
پرده خواب ز شوخی رم آهو گردد
چون حنا کز سفر هند شود غالیه رنگ
خون دل مشک در آن حلقه گیسو گردد
می شود تیره ز یاد گنه آیینه دل
کز نمی سبزه زنگار به نیرو گردد
کیست هم پله شود با تو که از شرم، گهر
می شود آب که در چشم ترازو گردد
طی شود در نفسی زندگیش همچو حباب
سر هرکس که درین بحر هوا جو گردد
دخل بیجاست گران بر دل ارباب سخن
که دماغ قلم آشفته به یک مو گردد
کاهلی غوطه به زنگار دهد جانها را
بیشتر آب روان سبز درین جو گردد
صیقلی ساز دل تیره خود را صائب
که دورو چون شود این آینه یکرو گردد

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

از نظر بازی من چشم سخنگو گردد
پرده خواب ز شوخی رم آهو گردد
هوش مصنوعی: وقتی به زیبایی نگاه می‌کنم، چشمانم گویا می‌شوند و پرده خواب در اثر شوخی و بازی، مانند آهو از جایش می‌پرد.
چون حنا کز سفر هند شود غالیه رنگ
خون دل مشک در آن حلقه گیسو گردد
هوش مصنوعی: وقتی حنا که از سفر هند می‌آید، رنگی مانند خون دل به خود می‌گیرد، در آن حلقه مو می‌تواند شبیه مشک شود.
می شود تیره ز یاد گنه آیینه دل
کز نمی سبزه زنگار به نیرو گردد
هوش مصنوعی: آیینه دل ممکن است به خاطر گناه، تیره و کدر شود، اما با حوصله و تلاش می‌توان دوباره آن را پاک و درخشان کرد.
کیست هم پله شود با تو که از شرم، گهر
می شود آب که در چشم ترازو گردد
هوش مصنوعی: کیست که بتواند با تو هم‌سطح شود، وقتی که از شرم، اشک‌هایش مانند مروارید در می‌آید و مانند آب در چشمش می‌جوشد؟
طی شود در نفسی زندگیش همچو حباب
سر هرکس که درین بحر هوا جو گردد
هوش مصنوعی: زندگی هر انسان به سرعت و زودگذر است مثل حبابی که در آب شکل می‌گیرد و می‌پوسد. اگر کسی درگیر آرزوها و خواسته‌های دنیوی شود، مثل این حباب عمرش را تلف کرده و از بین می‌رود.
دخل بیجاست گران بر دل ارباب سخن
که دماغ قلم آشفته به یک مو گردد
هوش مصنوعی: اگر درآمد ناچیز باشد، برای صاحب سخن سنگین و دردناک خواهد بود، زیرا با کوچکترین ناراحتی، روح و روان او به هم می‌ریزد.
کاهلی غوطه به زنگار دهد جانها را
بیشتر آب روان سبز درین جو گردد
هوش مصنوعی: کاهلی و تنبلی باعث می‌شود که جان‌ها گرفتار زنگار و آلودگی شوند، اما آب روان و جاری در این جوی، باعث طراوت و تازگی می‌شود.
صیقلی ساز دل تیره خود را صائب
که دورو چون شود این آینه یکرو گردد
هوش مصنوعی: دل تیره و کدر خود را جلا بده که وقتی این آینه صاف و یکدست شود، دیگر دو رویی نخواهد داشت.