گنجور

غزل شمارهٔ ۳۲۰۴

از ان گلشن دل گستاخ من گل چیده می آید
که چشم باغبان آنجا زخود پوشیده می آید
دل از گستاخی من جمع کن کز شرم رسوایی
نگاه از چشم من بیرون چو مو از دیده می آید
چرا آزاده در وحشت سرایی لنگر اندازد
که سرو از خاک بیرون ساق بر مالیده می آید
کنار بحر کشتی را کمینگاه خطر باشد
از ان دایم نفس از دل به لب لرزیده می آید
عزیز مصر غربت باد دستی می تواند شد
که چون یوسف ز کنعان پیرهن بخشیده می آید
مگر در آتش افکنده است مکتوب مرا جانان؟
که مرغ نامه بر چون موی آتش دیده می آید
نه آسان است بیرون آمدن از وادی غفلت
که خون از چشم رهرو زین ره خوابیده می آید
به مویی می توان صد کوه را برداشتن صائب
زدل تا بر زبان یک نکته سنجیده می آید

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

از ان گلشن دل گستاخ من گل چیده می آید
که چشم باغبان آنجا زخود پوشیده می آید
هوش مصنوعی: از آن باغ دل شجاع من، گلی به دست می‌آید که چشم باغبان از آنجا پنهان است.
دل از گستاخی من جمع کن کز شرم رسوایی
نگاه از چشم من بیرون چو مو از دیده می آید
هوش مصنوعی: دل را به خاطر بی‌ادبی‌های من جمع کن، زیرا از خجالت و رسوایی، نگاه من از چشمانم بیرون می‌آید مثل مویی که از دیدگان می‌افتد.
چرا آزاده در وحشت سرایی لنگر اندازد
که سرو از خاک بیرون ساق بر مالیده می آید
هوش مصنوعی: آزاده چرا باید در جایی ناامن و پر از ترس و وحشت سکنی گزیند، در حالی که درخت سرو با زیبایی و وقار از خاک رشد می‌کند و به اوج می‌رسد؟
کنار بحر کشتی را کمینگاه خطر باشد
از ان دایم نفس از دل به لب لرزیده می آید
هوش مصنوعی: در کنار دریا، کشتی در معرض خطر است و همواره نفس از دل به لب می‌رسد و انسان احساس لرز و نگرانی می‌کند.
عزیز مصر غربت باد دستی می تواند شد
که چون یوسف ز کنعان پیرهن بخشیده می آید
هوش مصنوعی: به عزیز مصر، غم و غربت برباد است؛ دستی میتواند در غم و جدایی، مانند یوسف که از کنعان به مصر آمد و پیراهنش را هدیه داد، کمک کند.
مگر در آتش افکنده است مکتوب مرا جانان؟
که مرغ نامه بر چون موی آتش دیده می آید
هوش مصنوعی: آیا معشوق من نامه‌ام را در آتش انداخته است؟ زیرا پرنده‌ای که نامه را می‌آورد، مانند مویی دوده‌زده به نظر می‌رسد و به آتش نزدیک شده است.
نه آسان است بیرون آمدن از وادی غفلت
که خون از چشم رهرو زین ره خوابیده می آید
هوش مصنوعی: خروج از حالت غفلت و بی‌خبری کار ساده‌ای نیست، زیرا کسانی که در این مسیر هستند، به شدت تحت تأثیر قرار می‌گیرند و آلام ایشان به وضوح دیده می‌شود.
به مویی می توان صد کوه را برداشتن صائب
زدل تا بر زبان یک نکته سنجیده می آید
هوش مصنوعی: با یک مو می‌توان صد کوه را برداشت، تا زمانی که یک نکته سنجیده و درست به زبان بیاید.