گنجور

غزل شمارهٔ ۳۱۶

گهر نشمرده می ریزند بر کوته زبان اینجا
سخن بی پرده می گویند باگوش گران اینجا
سبکروحانه خود را بر دم تیغ شهادت زن
به کوری خرج خواهی کرد تا کی نقدجان اینجا؟
ز بخت سبز بیزارند، حیران گشتگان تو
نمی گیرد به خود عکس چمن آب روان اینجا
به خون عاجزان چرخ سیه دل تشنه تر باشد
سر شبنم کند خورشید تابان بر سنان اینجا
که می آید برون از عهده دریای شکر او؟
چه سازد گر نگردد آب، شمشیر زبان اینجا؟
ز صحرای تعلق چون کسی سالم برون آید؟
زمین گیرست از تر دامنی ریگ روان اینجا
به ناکامی سرآور تا به کام دل رسی صائب
نراند هر که کام از خود، نگردد کامران اینجا

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گهر نشمرده می ریزند بر کوته زبان اینجا
سخن بی پرده می گویند باگوش گران اینجا
هوش مصنوعی: در اینجا، از ارزش و اهمیت سخن گفتن بسیار کم می‌شود و به خاطر زبان محدود، افراد کمتر به سخنان عمیق و با معنا توجه می‌کنند. در این فضا، صحبت‌های واضح و صریحی انجام می‌شود که ممکن است برای برخی سنگین یا سخت باشد.
سبکروحانه خود را بر دم تیغ شهادت زن
به کوری خرج خواهی کرد تا کی نقدجان اینجا؟
هوش مصنوعی: روح سبکبال خود را در راه شهادت فدای کوری مکن، تا چه زمانی می‌خواهی جان خود را در این دنیا خرج کنی؟
ز بخت سبز بیزارند، حیران گشتگان تو
نمی گیرد به خود عکس چمن آب روان اینجا
هوش مصنوعی: افرادی که از بدشانسی خسته شده‌اند، به خیال و آرزوی خود نمی‌رسند. آن‌ها در این مکان از زیبایی‌های طبیعی و زنده‌ای مثل چمن و آب روان هم بهره‌مند نمی‌شوند.
به خون عاجزان چرخ سیه دل تشنه تر باشد
سر شبنم کند خورشید تابان بر سنان اینجا
هوش مصنوعی: چرخ زندگی با دل سیاهش بیشتر از همیشه به ظلم و ستم نیاز دارد و خورشید تابان، همچون صبحی روشن، بر نیزه‌ها می‌درخشد.
که می آید برون از عهده دریای شکر او؟
چه سازد گر نگردد آب، شمشیر زبان اینجا؟
هوش مصنوعی: کیست که بتواند از عهده‌ی دریا و شیرینی کلام او برآید؟ اگر زبان در اینجا تیز و بی‌رحم شود، آیا چه اتفاقی می‌افتد؟
ز صحرای تعلق چون کسی سالم برون آید؟
زمین گیرست از تر دامنی ریگ روان اینجا
هوش مصنوعی: چگونه کسی می‌تواند از بیابان وابستگی و تعلقات رها شود؟ اینجا زمین‌گیر شده‌ایم و در دامِ نرم و روانِ ریگ‌ها قرار داریم.
به ناکامی سرآور تا به کام دل رسی صائب
نراند هر که کام از خود، نگردد کامران اینجا
هوش مصنوعی: برای رسیدن به آرزوها و موفقیت‌های دلخواهت، باید از شکست‌ها و ناکامی‌ها عبور کنی. هر کس که فقط به فکر خواسته‌های شخصی خود باشد، معمولاً به سرمنزل مقصود نمی‌رسد.

خوانش ها

غزل شمارهٔ ۳۱۶ به خوانش عندلیب