صائب تبریزیغزل شمارهٔ ۳۱۱۸
زسالک شکوه پردازی نه شرط راه می باشد
که اول منزل یوسف درین ره چاه می باشد
سبکسیری که دارد آگهی از دوری منزل
اگرچه پای در دامن کشد در راه می باشد
زخود بینی خطر کمتر بود ناقص بصیرت را
که در وقت تمامیها کلف با ماه می باشد
نداد از عشقبازی تو به طوف کعبه مجنون را
که مسجد بهر طفل شوخ بازیگاه می باشد
برون آیند آخر رو سیاهان بر ولی نعمت
کسوف آفتاب بی زوال از ماه می باشد
شب زلفی که صد روز قیامت در بغل دارد
به چشم بخت خواب آلود من کوتاه می باشد
بجز عاشق به هر آلوده دامانی که می بندد
جناغ آن فرامشکار، خاطرخواه می باشد
ندارد ظاهر اسلام سودی زرق کیشان را
اگرچه راهزن بر ره بود گمراه می باشد
مرا غافل مدان از خویش در مستی و هشیاری
که عاشق با کمال بیخودی آگاه می باشد
به زلفش چون رسم گفتم دلم آسوده خواهد شد
ندانستم که منزل دورتر از راه می باشد
دل تاریک، صائب فارغ است از کلفت دوران
خطر آیینه بی زنگ را از آه می باشد
غزل شمارهٔ ۳۱۱۷: گرفتاری به قدر رشته آمال می باشدغزل شمارهٔ ۳۱۱۹: زدوری بیش وصل دلبران جانکاه می باشد
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
زسالک شکوه پردازی نه شرط راه می باشد
که اول منزل یوسف درین ره چاه می باشد
هوش مصنوعی: در این بیت گفته شده است که در مسیر سیر و سلوک، نباید فقط به شکوه و عظمت فکر کرد، چرا که اولین مرحله در این مسیر، به جای روشنایی، ممکن است به مشکلات و چالش‌ها منجر شود. به عبارتی، برای رسیدن به اهداف بزرگ، ممکن است با موانع و سختی‌ها روبه‌رو شویم.
سبکسیری که دارد آگهی از دوری منزل
اگرچه پای در دامن کشد در راه می باشد
هوش مصنوعی: کسی که از دوری خانه خبر دارد، حتی اگر به ظاهر در حال عقب‌نشینی باشد، در واقع در مسیر حرکت است.
زخود بینی خطر کمتر بود ناقص بصیرت را
که در وقت تمامیها کلف با ماه می باشد
هوش مصنوعی: وقتی که به خود نگاه می‌کنیم و واقعیت‌ها را می‌بینیم، خطرات کمتر احساس می‌شود. افرادی که بینش کامل ندارند، در زمان‌های خاص نمی‌توانند به درستی وضعیت را تحلیل کنند و تنها به ظاهر مسائل توجه می‌کنند.
نداد از عشقبازی تو به طوف کعبه مجنون را
که مسجد بهر طفل شوخ بازیگاه می باشد
هوش مصنوعی: مجنون در عشق تو به طواف کعبه نرسید، زیرا مسجد محل بازیگوشی کودکان است و جایگاه عشق و شور و شوق نمی‌تواند باشد.
برون آیند آخر رو سیاهان بر ولی نعمت
کسوف آفتاب بی زوال از ماه می باشد
هوش مصنوعی: در نهایت، کسانی که رو سیاه و ناتوان هستند، از زیر سایه‌ی بزرگ و قدرت‌مند خود بیرون خواهند آمد و دیگران نمی‌توانند مانع درخشش دائمی خورشید شوند؛ همان‌طور که نور ماه نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
شب زلفی که صد روز قیامت در بغل دارد
به چشم بخت خواب آلود من کوتاه می باشد
هوش مصنوعی: شب زلفی که در دل خود صد روز قیامت را به همراه دارد، برای چشمان خسته و خواب‌آلود من بسیار کوتاه است.
بجز عاشق به هر آلوده دامانی که می بندد
جناغ آن فرامشکار، خاطرخواه می باشد
هوش مصنوعی: به جز عاشق، هر کسی که با کسی ارتباط برقرار کند و به او وابسته شود، در حقیقت در پی جلب توجه و علاقه‌مندی دیگران است.
ندارد ظاهر اسلام سودی زرق کیشان را
اگرچه راهزن بر ره بود گمراه می باشد
هوش مصنوعی: ظاهر اسلام برای افرادی که فقط به ظواهر اهمیت می‌دهند سودی ندارد، حتی اگر شخصی به عنوان راهزن در مسیر باشد و به اشتباه گام بردارد.
مرا غافل مدان از خویش در مستی و هشیاری
که عاشق با کمال بیخودی آگاه می باشد
هوش مصنوعی: به من نگو که از خودم غافل هستم، حتی در حالت مستی و هشیاری، چون عاشق واقعی با تمام وجود و بدون هیچ گونه خودخبر بودن، آگاه است.
به زلفش چون رسم گفتم دلم آسوده خواهد شد
ندانستم که منزل دورتر از راه می باشد
هوش مصنوعی: وقتی درباره زلف او صحبت کردم و گفتم که دل آرامی خواهم داشت، نمی‌دانستم که این آرامش هنوز در دور دست است و رسیدن به آن مسیر طولانی‌تری دارد.
دل تاریک، صائب فارغ است از کلفت دوران
خطر آیینه بی زنگ را از آه می باشد
هوش مصنوعی: دل تاریک و گرفته، صائب از سختی‌ها و مشکلات زندگی رهایی دارد و می‌تواند به روشنی و زیبایی زندگی نگاه کند. آینه‌ای بدون زنگ، نشان‌دهنده طراوت و پاکی است که با وجود درد و غم، می‌تواند همچنان امید به آینده داشته باشد.