صائب تبریزیغزل شمارهٔ ۳۱۰۹
پرستاری دل افگار را دشوار می باشد
از ان پیوسته چشم دلبران بیمار می باشد
مدار از خال روی ساده رویان چشم دلجویی
که در دوران خط این نقطه با پرگار می باشد
مبین در دور خط گستاخ خال عنبرینش را
که چون زنبور خاک آلود بی زنهار می باشد
مرا از بهله ظاهر شد که بی قالب تهی کردن
به دست آوردن موی میان دشوار می باشد
غبار دیده یعقوب می پوشد نظرها را
وگرنه یوسف ما بر سر بازار می باشد
مبند از حرف شیرین لب که چون طوطی خمش گردد
گران بر خاطر آیینه چون زنگار می باشد
زجان نگسسته نتوان در حریم عشق محرم شد
که اینجا رشته جان بر کمر زنار می باشد
مزن بر هیچ رهرو طعن گمراهی درین وادی
که از هر دل رهی پنهان به کوی یار می باشد
مشو زنهار در دولت زحال دوستان غافل
که این خواب گران با دولت بیدار می باشد
اگر خواهی به بدمستی نیفتد بر زبان نامت
مخور زنهار می جایی که یک هشیار می باشد
نپردازد به تعمیر تن خاکی دل روشن
که پشت آیینه را پیوسته بر دیوار می باشد
اگر داری سر شهرت، غریبی بر وطن بگزین
که گل را خودنمایی بر سر دستار می باشد
ز اشک لاله گون مگذار خالی چشم را صائب
که چون ساغر تهی گردید بر دل بار می باشد
غزل شمارهٔ ۳۱۰۸: نگاه نرگس نیلوفری خونخوار می باشدغزل شمارهٔ ۳۱۱۰: طلبکار خدا را درد دل بسیار می باشد
اطلاعات
وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
پرستاری دل افگار را دشوار می باشد
از ان پیوسته چشم دلبران بیمار می باشد
هوش مصنوعی: پرستاری از دل کسی که غم گرفته سخت است، زیرا به طور مداوم چشم‌های عاشق او بیمار و نگران است.
مدار از خال روی ساده رویان چشم دلجویی
که در دوران خط این نقطه با پرگار می باشد
هوش مصنوعی: دوران خطی که از خال روی معصومیت چهره‌ها می‌گذرد، نشانه‌ای از جاذبه‌ای است که با دقت و مهارت به وجود آمده و نشان‌دهنده زیبایی‌های دل‌انگیز این افراد است.
مبین در دور خط گستاخ خال عنبرینش را
که چون زنبور خاک آلود بی زنهار می باشد
هوش مصنوعی: در دایره دوری که نشان‌دهنده زیبایی اوست، خال خوشبو و جذابش به چشم می‌خورد، که همانند زنبوری است که بی‌پروا و بی‌احتیاط در خاک و غبار زندگی می‌کند.
مرا از بهله ظاهر شد که بی قالب تهی کردن
به دست آوردن موی میان دشوار می باشد
هوش مصنوعی: در اینجا اشاره به این است که در ابتدا ممکن است به نظر برسد که به دست آوردن زیبایی و ظاهری جذاب آسان است، اما در واقع، برقراری تعادل و دستیابی به آنچه که می‌خواهیم، به سختی و تلاش زیادی نیاز دارد. دستیابی به هدف‌هایی به ظاهر ساده، ممکن است در باطن چالش‌های زیادی داشته باشد.
غبار دیده یعقوب می پوشد نظرها را
وگرنه یوسف ما بر سر بازار می باشد
هوش مصنوعی: غبار اشک یعقوب چشمان مردم را می‌پوشاند و الا یوسف ما در بازار در دسترس است.
مبند از حرف شیرین لب که چون طوطی خمش گردد
گران بر خاطر آیینه چون زنگار می باشد
هوش مصنوعی: سخن شیرین و دلنشین را رها مکن، زیرا اگر به سکوت بیفتد، مانند طوطی، به قلب انسان سنگینی می‌کند و یادآور انزوا و کدورت می‌شود.
زجان نگسسته نتوان در حریم عشق محرم شد
که اینجا رشته جان بر کمر زنار می باشد
هوش مصنوعی: برای ورود به دنیای عشق، نباید از وجود خود دست بکشی و جانت را فدای آن کنی. اینجا، پیوند و ارتباط عمیق روح انسان به نوعی با ارتباط و وابستگی به عشق مشروط است.
مزن بر هیچ رهرو طعن گمراهی درین وادی
که از هر دل رهی پنهان به کوی یار می باشد
هوش مصنوعی: در اینجا گفته شده است که نباید به کسی که در جستجوی راه حقیقت است، انتقاد کنی و او را گمراه بنامی. زیرا در این مسیر، هر دل خود مسیری پنهان به سمت محبوب و معشوق دارد.
مشو زنهار در دولت زحال دوستان غافل
که این خواب گران با دولت بیدار می باشد
هوش مصنوعی: مواظب باش که در دوران خوشبختی و کامیابی، دوستانت را فراموش نکنی؛ زیرا این خواب عمیق و آرامش‌بخش، با بیداری و آگاهی از حال آن‌ها به وجود می‌آید.
اگر خواهی به بدمستی نیفتد بر زبان نامت
مخور زنهار می جایی که یک هشیار می باشد
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی در مستی به زبانت نرود، از بر زبان آوردن نامت خودداری کن، زیرا ممکن است جایی مورد توجه یک فرد هشیار قرار بگیری.
نپردازد به تعمیر تن خاکی دل روشن
که پشت آیینه را پیوسته بر دیوار می باشد
هوش مصنوعی: بهتر است به جای تلاش برای بهبود وضعیت ظاهری و مادی خود، به روشنایی و عمق درونی توجه کنیم؛ چرا که واقعیت و حقیقت درون، همیشه پشت لایه‌های ظاهری چهره و جسم قرار دارد.
اگر داری سر شهرت، غریبی بر وطن بگزین
که گل را خودنمایی بر سر دستار می باشد
هوش مصنوعی: اگر در جایی مشهور هستی، بهتر است در وطن خود بمانی و بر دیگران جلوه‌گری نکنی، چون همچون گلی که بر تاجی ظاهر می‌شود، نباید در جایی دیگر خود را به نمایش بگذاری.
ز اشک لاله گون مگذار خالی چشم را صائب
که چون ساغر تهی گردید بر دل بار می باشد
هوش مصنوعی: چشم‌ها را از اشک پُر کن و خالی مگذار، زیرا وقتی دل از عشق و احساس خالی شود، مانند جامی است که خالی است و هیچ لذتی نمی‌بخشد.