غزل شمارهٔ ۲۷۲۰
از نظربازان کمال حسن افزون میشود
از فشار طوق قمری سرو موزون میشود
نشکند هرگز خمار آتش از اشک کباب
عشق کی سیراب از دلهای پرخون میشود؟
نیست ممکن یافتن مضمون خط یار را
خوبی خط پرده رخسار مضمون میشود
برنمیآید به ناز بینیازیهای عشق
ورنه لیلی همچو آهو رام مجنون میشود
از خمار زندگی هرگز نگردد روی زرد
خون هرکس رزق آن لبهای میگون میشود
طوق احسان برنتابد خاطر آزدگان
پاک گوهر از بخیلان بیش ممنون میشود
نیست در میخانه تحصیل کمال از راه درس
هرکه چون خُم خالی از خود شد فلاطون میشود
میفزاید رغبت صیاد را دام و کمند
از وفور مال، حرص جاه افزون میشود
از دل پرخون شکایت صائب از انصاف نیست
میشود دریای رحمت دل چو پرخون میشود
غزل شمارهٔ ۲۷۱۹: از تجرد نور حکمت در دل افزون میشودغزل شمارهٔ ۲۷۲۱: گر چنین چشم ترم میرآب هامون میشود
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
از نظربازان کمال حسن افزون میشود
از فشار طوق قمری سرو موزون میشود
هوش مصنوعی: هرچه به زیباییهای ظاهری و جذابیتها بیشتر توجه کنیم، از تاثیر آن بر روح و طراوت زندگیمان بهرهمند میشویم و این زیباییها خود را بیشتر نمایان میکنند.
نشکند هرگز خمار آتش از اشک کباب
عشق کی سیراب از دلهای پرخون میشود؟
هوش مصنوعی: آتش عشق هرگز نمیتواند خاموش شود، حتی اگر اشکهای بسیار بریزیم. این احساسات عمیق و دردناک از قلبهای غمگین سرچشمه میگیرد و هیچوقت سیراب نمیشوند.
نیست ممکن یافتن مضمون خط یار را
خوبی خط پرده رخسار مضمون میشود
هوش مصنوعی: نمیتوان معانی عمیق و زیبای دست خط یار را به راحتی فهمید، زیرا زیبایی چهره او خود به تنهایی، مضمون خاصی را به وجود میآورد.
برنمیآید به ناز بینیازیهای عشق
ورنه لیلی همچو آهو رام مجنون میشود
هوش مصنوعی: اگر عشق واقعی در دل نباشد، نمیتوان به راحتی و با ناز و زندگی دلنشین به آن نزدیک شد، چون در این صورت، لیلی که نماد زیبایی و آرامش است، هم مانند آهو به آسانی تسلیم مجنون خواهد شد.
از خمار زندگی هرگز نگردد روی زرد
خون هرکس رزق آن لبهای میگون میشود
هوش مصنوعی: زندگی به انسان انرژی و شادابی میبخشد و کسی که به خوبی از آن بهرهمند شود، هرگز به ناامیدی و کسالت دچار نخواهد شد. در حقیقت، خوشی و نعمتهای زندگی به یادگار، طعم شیرینی در زندگی هر فرد میگذارد.
طوق احسان برنتابد خاطر آزدگان
پاک گوهر از بخیلان بیش ممنون میشود
هوش مصنوعی: انسانهای آزاد و با اصل و نسب نمیتوانند تحمل کنند که تحت فشار و نقض انسانی قرار بگیرند. آنها از افرادی که بخیل و مغرض هستند، زیاد قدردانی نمیکنند.
نیست در میخانه تحصیل کمال از راه درس
هرکه چون خُم خالی از خود شد فلاطون میشود
هوش مصنوعی: در میخانه، کسی نمیتواند با یادگیری درسی به کمال برسد. هر کس که مانند یک خُم خالی از خود را از تمام غرور و خودخواهی آزاد کند، میتواند به مقام بزرگی مانند افلاطون دست یابد.
میفزاید رغبت صیاد را دام و کمند
از وفور مال، حرص جاه افزون میشود
هوش مصنوعی: با افزایش دارایی و ثروت، میل و خواستههای صیاد بیشتر میشود و به همین ترتیب، طمع به مقام و اعتبار نیز بیشتر میگردد.
از دل پرخون شکایت صائب از انصاف نیست
میشود دریای رحمت دل چو پرخون میشود
هوش مصنوعی: از دل زخمخورده و پر از غصه نمیتوان از انصاف شکایت کرد. وقتی دل پر از درد و عاطفه باشد، همچون دریا به رحمت و مهربانی تبدیل میشود.

صائب