غزل شمارهٔ ۲۷۱۸
خانه مردم اگر از ماه روشن می شود
کلبه تاریک ما از آه روشن می شود
جلوه برقی نیستان را چراغان می کند
عالمی از یک دل آگاه روشن می شود
در عزیمت راهرو چون صبح اگر صادق بود
هر قدر تاریک باشد راه روشن می شود
چون ید بیضا ز خوان نعمت فرعونیان
دست خود را گر کنی کوتاه، روشن می شود
تشنه دیدار هیهات است گردد ناامید
عاقبت از ماه کنعان چاه روشن می شود
از هم آوازان برافروزد شبستان خیال
این ره تاریک از همراه روشن می شود
دیگران را از نفس آیینه گر گردد سیاه
سینه ما از نسیم آه روشن می شود
نیست غیر از گوشه دل در جهان آب و گل
خانه ای کز بستن درگاه روشن می شود
آتشی در دل نهان دارم که سنگ از پرتوش
چون کف دست کلیم الله روشن می شود
سرسری نتوان به کنه حیله اندوزان رسید
کز تأمل آب زیرکاه روشن می شود
ترجمان خانه بیدل صریر او بس است
حال ما از ناله جانکاه روشن می شود
خانه ما را ز بی برگی نمی باشد چراغ
از چراغ رهگذر گه گاه روشن می شود
نیست جز دریوزه دل، بستگیها را کلید
کور اگر آید به این درگاه روشن می شود
صائب ازکرم شب افروزی درین ظلمت سرا
کلبه ما قانعان چون ماه روشن می شود
غزل شمارهٔ ۲۷۱۷: دل ز احیای شب دیجور روشن می شودغزل شمارهٔ ۲۷۱۹: از تجرد نور حکمت در دل افزون میشود
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
خانه مردم اگر از ماه روشن می شود
کلبه تاریک ما از آه روشن می شود
هوش مصنوعی: اگر خانه مردم به خاطر نور ماه روشن باشد، کلبه تاریک ما با درد و غم روشن میشود.
جلوه برقی نیستان را چراغان می کند
عالمی از یک دل آگاه روشن می شود
هوش مصنوعی: نور برق نیستان به طرز زیبا و شگفتانگیزی درخشندگی ایجاد میکند و سبب روشنی قلبی آگاه و دانا میشود.
در عزیمت راهرو چون صبح اگر صادق بود
هر قدر تاریک باشد راه روشن می شود
هوش مصنوعی: اگر در تصمیم خود و در سفر به جلو صادق باشی، حتی اگر مسیر پر از تاریکی باشد، آن راه روشن خواهد شد.
چون ید بیضا ز خوان نعمت فرعونیان
دست خود را گر کنی کوتاه، روشن می شود
هوش مصنوعی: اگر دست خود را از نعمتهای فرعونیان بکشی، همانند ید بیضا (دست سفید) برکت و روشنی به زندگیات میآید.
تشنه دیدار هیهات است گردد ناامید
عاقبت از ماه کنعان چاه روشن می شود
هوش مصنوعی: تشنهٔ دیدار به سختی میتواند ناامید شود و این ناامیدی در نهایت به روشنایی و آگاهی خواهد انجامید.
از هم آوازان برافروزد شبستان خیال
این ره تاریک از همراه روشن می شود
هوش مصنوعی: در دل تاریکی شب، صداهایی که به یکدیگر میپیوندند، نور امید و روشنی را به همراه میآورند و این مسیر ناواضح را قابل تحملتر میکنند.
دیگران را از نفس آیینه گر گردد سیاه
سینه ما از نسیم آه روشن می شود
هوش مصنوعی: اگر دیگران تحت تأثیر و جاذبه منفی قرار بگیرند، برعکس، دل ما با هوای تنهایی و اندوه میتواند روشن و پاک شود.
نیست غیر از گوشه دل در جهان آب و گل
خانه ای کز بستن درگاه روشن می شود
هوش مصنوعی: در این دنیا، تنها گوشهای از دل انسان خانهای است که با باز کردن در آن نور و روشنی وارد میشود.
آتشی در دل نهان دارم که سنگ از پرتوش
چون کف دست کلیم الله روشن می شود
هوش مصنوعی: در دل من آتشی پنهان است که شدت نور آن، سنگها را نیز روشن میکند، مانند زمانی که دست کلیمالله (موسی) درخشان شد.
سرسری نتوان به کنه حیله اندوزان رسید
کز تأمل آب زیرکاه روشن می شود
هوش مصنوعی: برای درک عمیق افکار آدمهای حیلهگر، نمیتوان به طور سطحی و گذرا نگاه کرد؛ چرا که باید با دقت و تأمل به جزئیات توجه کرد تا رازهایشان آشکار شود.
ترجمان خانه بیدل صریر او بس است
حال ما از ناله جانکاه روشن می شود
هوش مصنوعی: نفسهای بیدل، به خوبی حال و روز ما را بیان میکند و درد و رنج ما را مشخص میسازد.
خانه ما را ز بی برگی نمی باشد چراغ
از چراغ رهگذر گه گاه روشن می شود
هوش مصنوعی: خانه ما به خاطر کمبود محبت و دوستی تاریک است، اما گاهی اوقات نور محبت از زندگی دیگران به ما میتابد و لحظاتی روشنایی به آن میبخشد.
نیست جز دریوزه دل، بستگیها را کلید
کور اگر آید به این درگاه روشن می شود
هوش مصنوعی: هیچ چیزی جز دلِ نیازمند وجود ندارد و اگر تنها یک راهِ بسته و ناتوان به این در بیاید، همه چیز روشن و واضح میشود.
صائب ازکرم شب افروزی درین ظلمت سرا
کلبه ما قانعان چون ماه روشن می شود
هوش مصنوعی: از لطف تو در این شب تار، کلبه دل ما مانند ماه درخشان میشود و ما قانعان را روشن میکند.

صائب