گنجور

غزل شمارهٔ ۲۷۱۷

دل ز احیای شب دیجور روشن می شود
زین جواهر سرمه چشم کور روشن می شود
خویش را زیر و زبر کن کز فروغ آفتاب
بیشتر ویرانه از معمور روشن می شود
از خط شبرنگ می گردد نمایان آن دهن
راه این تنگ شکر از مور روشن می شود
با دل آزاری نگردد جمع حسن عاقبت
ز آتش آخر خانه زنبور روشن می شود
با دل سنگین نیم از رحمت حق ناامید
کز چراغان نجلی طور روشن می شود
شمع بی فانوس می سازد دل ما را سیاه
دیده ما از رخ مستور روشن می شود
شمع کافوری ندارد سود بر روی مزار
صائب از نور عبادت گور روشن می شود

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دل ز احیای شب دیجور روشن می شود
زین جواهر سرمه چشم کور روشن می شود
هوش مصنوعی: دل در شب‌های تاریک با روشنایی و زیبایی چیزهای باارزش زنده می‌شود، مثل اینکه چشم کسی که نابینا است، با دیدن این زیبایی‌ها روشن می‌شود.
خویش را زیر و زبر کن کز فروغ آفتاب
بیشتر ویرانه از معمور روشن می شود
هوش مصنوعی: خودت را تغییر بده و با دقت به خودت بپرداز، زیرا که گاهی یک ویرانی و عدم نظم می‌تواند از یک خانه‌ی سالم و نورانی بیشتر جلب توجه کند.
از خط شبرنگ می گردد نمایان آن دهن
راه این تنگ شکر از مور روشن می شود
هوش مصنوعی: خط شبرنگ مانند نشانه‌ای درخشانی است که باعث می‌شود آن دهان شناخته شود. این دهان که شبیه به راهی تنگ پر از شکر است، همچون موری نورانی می‌درخشد و برای ما آشکار می‌شود.
با دل آزاری نگردد جمع حسن عاقبت
ز آتش آخر خانه زنبور روشن می شود
هوش مصنوعی: آزار دل دیگران باعث نمی‌شود که افراد با خوبی و خوشی به پایان برسند؛ مثل اینکه شعله‌های آتش در آخر، خانه زنبور را روشن می‌کند.
با دل سنگین نیم از رحمت حق ناامید
کز چراغان نجلی طور روشن می شود
هوش مصنوعی: دل سنگین و پر از غم را نباید از رحمت خدا ناامید کرد؛ چرا که حتی در تاریکی‌ها، مایه‌هایی از روشنایی و امید وجود دارد.
شمع بی فانوس می سازد دل ما را سیاه
دیده ما از رخ مستور روشن می شود
هوش مصنوعی: دل ما به خاطر نبودن روشنی و راهنما دلتنگ و غمگین است، اما با دیدن چهره پنهانی و زیبا، حال و هوای ما تغییر می‌کند و روشنایی می‌گیرد.
شمع کافوری ندارد سود بر روی مزار
صائب از نور عبادت گور روشن می شود
هوش مصنوعی: شمعی که از کافور ساخته شده، در کنار مزار صائب فایده‌ای ندارد، زیرا نور عبادت اوست که موجب روشنی قبرش می‌شود.