گنجور

غزل شمارهٔ ۲۷۱۳

دل نظرگاه خدا از ترک عصیان می شود
چون هوا مغلوب شد تخت سلیمان می شود
سرو را از طوق در زنجیر قمری می کشد
در خیابان که قد او خرامان می شود
روی آتشناک او در پرده شرم و حیا
در سرمستی چراغ زیر دامان می شود
در نظرها طاق نسیان می کند محراب را
طاق ابروی تو در هر جا نمایان می شود
نیست پروای ملامت خاکسار عشق را
مزرع ما تازه رو از تیر باران می شود
سور بی ماتم نمی باشد درین وحشت سرا
برق دایم در لباس ابر خندان می شود
از ضعیفان می شود پشت زبردستان قوی
صولت شیران یکی صد از نیستان می شود
از تکلف زندگی بر مردمان مشکل شده است
چون کنی ترک تکلف کار آسان می شود
تلخ باشد زندگی بر آه تا در سینه است
دود ازین مجمر چو بیرون رفت ریحان می شود
سنبل فردوس اگر ریزند در بستر مرا
صائب از آشفتگی خواب پریشان می شود

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

دل نظرگاه خدا از ترک عصیان می شود
چون هوا مغلوب شد تخت سلیمان می شود
هوش مصنوعی: اگر دل از گناه و نافرمانی علیه خداوند دور شود، مانند این است که از ترک خطا به مقام و عظمت دست می‌یابد، به طوری که مانند حکمرانی سلیمان بر زمین می‌شود.
سرو را از طوق در زنجیر قمری می کشد
در خیابان که قد او خرامان می شود
هوش مصنوعی: سرو به قد بلندی اشاره دارد که به خاطر زنجیری که قمری به دورش انداخته شده، در خیابان به آرامی حرکت می‌کند و زیبا و با وقار به نظر می‌رسد. این تصویر نشان‌دهنده‌ی زیبایی و شکوه سرو در میان محدودیت‌ها و زنجیرهایی است که بر او تحمیل شده‌اند.
روی آتشناک او در پرده شرم و حیا
در سرمستی چراغ زیر دامان می شود
هوش مصنوعی: در هنگام شادی و سرمستی، زیبایی و جذبه او باعث شده که احساس شرم و حیا بر من چیره شود، مانند شعله‌ای که زیر دامان می‌درخشد.
در نظرها طاق نسیان می کند محراب را
طاق ابروی تو در هر جا نمایان می شود
هوش مصنوعی: در دید مردم، محراب (جایگاه عبادت) به فراموشی سپرده می‌شود، اما زیبایی و ابروی تو در هر جایی خود را نشان می‌دهد.
نیست پروای ملامت خاکسار عشق را
مزرع ما تازه رو از تیر باران می شود
هوش مصنوعی: کسی که در عشق خالص است، به هیچ انتقادی اهمیت نمی‌دهد. زمین ما بعد از بارش باران، سرسبز و شاداب می‌شود.
سور بی ماتم نمی باشد درین وحشت سرا
برق دایم در لباس ابر خندان می شود
هوش مصنوعی: در این خانه پر از وحشت، جشن و شوری بدون غم وجود ندارد. همیشه نوری مانند برق در کنار ابرهای خندان مشاهده می‌شود.
از ضعیفان می شود پشت زبردستان قوی
صولت شیران یکی صد از نیستان می شود
هوش مصنوعی: از افراد ضعیف می‌توان به قوی‌ترها اتکا کرد، همانطور که یک شیر در میان نی‌ها می‌تواند قدرت خود را نشان دهد.
از تکلف زندگی بر مردمان مشکل شده است
چون کنی ترک تکلف کار آسان می شود
هوش مصنوعی: زندگی برای مردم به خاطر سخت‌گیری‌ها و ظواهری که به آن می‌بخشند، دشوار شده است، اما اگر از این سخت‌گیری‌ها دست بردارند، انجام کارها آسان‌تر خواهد شد.
تلخ باشد زندگی بر آه تا در سینه است
دود ازین مجمر چو بیرون رفت ریحان می شود
هوش مصنوعی: زندگی وقتی تلخ و سخت است که هنوز غم و اندوه در دل وجود دارد. اما زمانی که این درد و مشکلات از وجود انسان خارج شود، او به آرامش و خوشی دست می‌یابد.
سنبل فردوس اگر ریزند در بستر مرا
صائب از آشفتگی خواب پریشان می شود
هوش مصنوعی: اگر سنبل‌های بهشتی بر بستر من بریزند، خواب آشفته و پریشان من بهتر می‌شود.