غزل شمارهٔ ۲۷۱۴
روح چون تنپرور افتد عاقبت تن میشود
آب در آهن چو لنگر کرد آهن میشود
عشق چون خورشید بر ذرات باشد مهربان
عید پروانه است هر شمعی که روشن میشود
میوهٔ شیرین اگر پیدا شود در سرو و بید
عافیت پیدا درین فیروزه گلشن میشود
تیرهبختی کار صیقل میکند با اهل دل
اختر آیینه روشندل ز گلخن میشود
میشود ابر بلا دست حمایت بر سرم
بر چراغ بخت من فانوس دامن میشود
عشق شورانگیز غفلت را ز سر وا میکند
بیقراری خواب سنگین را فلاخن میشود
گر کنم پهلو تهی صائب ز زاهد دور نیست
هرکه با کودن نشیند زود کودن میشود
غزل شمارهٔ ۲۷۱۳: دل نظرگاه خدا از ترک عصیان می شودغزل شمارهٔ ۲۷۱۵: سینهام از درد و داغ عشق روشن میشود
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
روح چون تنپرور افتد عاقبت تن میشود
آب در آهن چو لنگر کرد آهن میشود
هوش مصنوعی: زمانی که روح در جسم پرورش یابد، به تدریج جسم بر روح غلبه پیدا میکند. همانگونه که زمانی که آهن به آب در میآید و به شکل لنگر در میآید، آهن به آهن در میآید.
عشق چون خورشید بر ذرات باشد مهربان
عید پروانه است هر شمعی که روشن میشود
هوش مصنوعی: عشق به مانند خورشیدی است که بر روی اجزا دنیا نوری محبتآمیز میتابد. هرگاه شعلهای روشن میشود، به مانند روز عید برای پروانههاست.
میوهٔ شیرین اگر پیدا شود در سرو و بید
عافیت پیدا درین فیروزه گلشن میشود
هوش مصنوعی: اگر میوهٔ شیرینی در درختان سرو و بید پیدا شود، در این باغ فیروزهای، آسایش و خوشی به دست میآید.
تیرهبختی کار صیقل میکند با اهل دل
اختر آیینه روشندل ز گلخن میشود
هوش مصنوعی: شکست و ناامیدی میتوانند روح و دل انسان را تقویت کرده و آنها را به کمال برسانند. افرادی که دارای دل پاک و روشن هستند، از سختیها و مشکلات زندگی، به مانند گل در زیر خاک، به رشد و شکوفایی میرسند.
میشود ابر بلا دست حمایت بر سرم
بر چراغ بخت من فانوس دامن میشود
هوش مصنوعی: ابر بدبختی، مانند دست حمایتی، بر سرم سایه میافکند و در عین حال چراغ بخت من را به روشنی میآورد.
عشق شورانگیز غفلت را ز سر وا میکند
بیقراری خواب سنگین را فلاخن میشود
هوش مصنوعی: عشق هیجان و شور و شوقی به وجود میآورد که انسان را از غفلت و بیتوجهی دور میکند و این احساسات شدید، خواب عمیق و سنگین را به حالتی پرتحرک و پویا تبدیل میکند.
گر کنم پهلو تهی صائب ز زاهد دور نیست
هرکه با کودن نشیند زود کودن میشود
هوش مصنوعی: اگر من خود را خالی کنم و از زاهدان دور شوم، هیچ عجیب نیست که هر کس با شخصی سادهدل نشست و برخاست کند، به زودی خود نیز سادهدل میشود.

صائب