غزل شمارهٔ ۲۶۶۸
جزرخش کز وی زمین و آسمان پر گل شود
کس ندارد یاد کز یک گل جهان پر گل شود
خارخار سیر جنت از دلش بیرون رود
دیده هرکس ز روی دوستان پر گل شود
تا به چند ای غنچه لب در پرده خواهی حرف گفت؟
دست بردار از دهان تا بوستان پر گل شود
تا چه گلها بشکفد از غنچه منقار او
بلبلی کز خار خارش آشیان پر گل شود
بخیه زخم نمایان من از اشک من است
از کواکب کوچه باغ کهکشان پر گل شود
حسن هیهات است حق، عشق را ضایع کند
بلبلان را ازحدیث گل دهان پر گل شود
گر برآید ماه مصر از چاه با این آب و تاب
کوه و دشت ازنقش پای کاروان پر گل شود
برگ عیش عاشقان از برگریزان فناست
از فروغ ماه دامان کتان پر گل شود
چار دیوار قفس از نغمه رنگین من
در بهاران چون حریم گلستان پر گل شود
هر نواسنجی که سر در زیر بال خود کشد
خلوتش چون غنچه صائب در خزان پر گل شود
غزل شمارهٔ ۲۶۶۷: هر سبکمغزی که غافل شد ز دل باطل شودغزل شمارهٔ ۲۶۶۹: ساغر می دور از آن لبها اگر یک دم شود
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
جزرخش کز وی زمین و آسمان پر گل شود
کس ندارد یاد کز یک گل جهان پر گل شود
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که جزر و مدی که باعث میشود زمین و آسمان پر از گل شود، کسی را به یاد نمیآورد که با وجود یک گل، جهان را میتوان پر از زیبایی کرد. این اشاره دارد به تاثیرات کوچک و فردی که میتواند تغییرات بزرگی در محیط اطراف ایجاد کند.
خارخار سیر جنت از دلش بیرون رود
دیده هرکس ز روی دوستان پر گل شود
هوش مصنوعی: هر کسی که به دوستان گلدار و زیبا نگاه کند، دغدغهها و نگرانیهایش از دلش بیرون میرود و احساس خوشحالی و سرسبزی از بهشت را تجربه میکند.
تا به چند ای غنچه لب در پرده خواهی حرف گفت؟
دست بردار از دهان تا بوستان پر گل شود
هوش مصنوعی: تا کی میخواهی در خفا و به طور پنهانی صحبت کنی؟ از صحبت کردن دست بکش تا گلهای زیبا در بوستان به شکوفایی برسند.
تا چه گلها بشکفد از غنچه منقار او
بلبلی کز خار خارش آشیان پر گل شود
هوش مصنوعی: این بیت بیانگر این است که بلبلی که از خارش و مشکلات خود رنج میبرد، به دنبال زیبایی و شکوفایی است و امیدوار است که غنچهاش به گلهای زیبا تبدیل شود. او آرزو دارد که با وجود سختیها، سرانجام به دنیای پر از گل و زیبایی دست یابد.
بخیه زخم نمایان من از اشک من است
از کواکب کوچه باغ کهکشان پر گل شود
هوش مصنوعی: زخم من را اشکهایم نشان میدهد و از زیباییهای آسمان، باغی پر از گل خواهد شد.
حسن هیهات است حق، عشق را ضایع کند
بلبلان را ازحدیث گل دهان پر گل شود
هوش مصنوعی: زیبایی حق قابل دسترس نیست و عشق نمیتواند آن را نادیده بگیرد. وقتی بلبلان از گفتگو درباره گل لذت ببرند، دهانشان پر از گل خواهد شد.
گر برآید ماه مصر از چاه با این آب و تاب
کوه و دشت ازنقش پای کاروان پر گل شود
هوش مصنوعی: اگر ماه مصر از چاه بیرون بیاید، با وجود این زیبایی و شکوه، کوهها و دشتها با رد پای کاروان که پر از گل است، زنده و سرسبز خواهند شد.
برگ عیش عاشقان از برگریزان فناست
از فروغ ماه دامان کتان پر گل شود
هوش مصنوعی: عیش و خوشی عاشقان مانند برگی از درخت است که به خاطر فنا و زوال، از بین میرود. اما درخشش و نور ماه باعث میشود که دامن کتان به گلها آراسته و زیبا شود.
چار دیوار قفس از نغمه رنگین من
در بهاران چون حریم گلستان پر گل شود
هوش مصنوعی: وقتی آواز دلانگیز من در بهار بلند میشود، چهار دیوار این قفس به زیبایی گلستانی پر از گل تبدیل میشود.
هر نواسنجی که سر در زیر بال خود کشد
خلوتش چون غنچه صائب در خزان پر گل شود
هوش مصنوعی: هر کسی که در دل خود به آرامش و سکوت پناه ببرد، مانند غنچهای است که در فصل پاییز، با وجود کاهش گلها، هنوز زیبایی خاصی دارد.

صائب