گنجور

غزل شمارهٔ ۲۵۹۷

هرکجا خوبان چراغ دلبری بر می‌کنند
شمع را پروانه، آتش را سمندر می‌کنند
عشق را با ناتوانان التفات دیگرست
فربه‌انصافان شکار صید لاغر می‌کنند
آه ازین خورشیدرخساران که از تردامنی
از گریبان دگر هر صبح سر برمی‌کنند
غافلان را عمر در امروز و فردا می‌رود
عارفان امروز را فردای محشر می‌کنند
نامه‌پردازان در ایام فراق دوستان
با کدامین دست و دل یارب قلم سر می‌کنند
در زمین پاک خرسندی قناعت‌پیشگان
خاک می‌لیسند و استغنا به شکر می‌کنند
هوشیاران را غم ایام می‌سازد زبون
دردنوشان زود غم را خاک بر سر می‌کنند
پخته شو تا روز محشر ایمن از دوزخ شوی
ورنه عود خام را در کار مجمر می‌کنند
صحبت دریادلان صائب بهار رحمت است
موم را در یک نفس این قوم عنبر می‌کنند

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

هرکجا خوبان چراغ دلبری بر می‌کنند
شمع را پروانه، آتش را سمندر می‌کنند
هوش مصنوعی: هر جا که زیبایان با دلربایی خود نور می‌افشانند، شمع و پروانه و آتش و سمندر نیز به خدمت آنها درمی‌آیند و به نوعی خود را فدای عشق و زیبایی می‌کنند.
عشق را با ناتوانان التفات دیگرست
فربه‌انصافان شکار صید لاغر می‌کنند
هوش مصنوعی: عشق برای افرادی که ضعیف‌تر هستند، توجه و مراقبت خاصی دارد؛ اما افرادی که بی‌انصاف هستند، به شکار و آسیب رساندن به دیگران تمایل دارند و معمولاً به دنبال صید آسیب‌دیده و ضعیف می‌روند.
آه ازین خورشیدرخساران که از تردامنی
از گریبان دگر هر صبح سر برمی‌کنند
هوش مصنوعی: آه از خورشید زیبایانی که به خاطر نازکی و کم‌ظرفیتی خود هر روز از دامن دیگران سر برمی‌آورند.
غافلان را عمر در امروز و فردا می‌رود
عارفان امروز را فردای محشر می‌کنند
هوش مصنوعی: افرادی که غافل هستند، زمان خود را به امروز و فردا می‌گذرانند، اما کسانی که آگاه‌اند، امروز را برای آماده‌سازی برای روز قیامت استفاده می‌کنند.
نامه‌پردازان در ایام فراق دوستان
با کدامین دست و دل یارب قلم سر می‌کنند
هوش مصنوعی: نویسندگان در زمان دوری از دوستان، با چه حسی و چه دشواری‌ای به نوشتن مشغول می‌شوند.
در زمین پاک خرسندی قناعت‌پیشگان
خاک می‌لیسند و استغنا به شکر می‌کنند
هوش مصنوعی: در زمین پاک، افراد قناعت‌پیشه که ساده‌زیست هستند، به خوشحالی به زندگی خود ادامه می‌دهند و از نعمت‌هایی که دارند، راضی و شکرگزارند.
هوشیاران را غم ایام می‌سازد زبون
دردنوشان زود غم را خاک بر سر می‌کنند
هوش مصنوعی: افراد باهوش به یاد روزهای سخت و غم‌انگیز می‌افتند و این یادآوری آن‌ها را ناتوان می‌کند. اما کسانی که از زندگی لذت می‌برند به سرعت غم را فراموش کرده و به زندگی ادامه می‌دهند.
پخته شو تا روز محشر ایمن از دوزخ شوی
ورنه عود خام را در کار مجمر می‌کنند
هوش مصنوعی: به خودت برس و تلاش کن تا در روز قیامت از آتش جهنم در امان باشی، وگرنه مانند چوب خام، در آتش می‌سوزی.
صحبت دریادلان صائب بهار رحمت است
موم را در یک نفس این قوم عنبر می‌کنند
هوش مصنوعی: گفت‌وگو با افراد آگاه و باایمان مانند بارش رحمت در بهار است؛ این گفتگوها به گونه‌ای است که مشابه به این می‌ماند که این دریا دلان در یک لحظه، عطر و خوشبویی مشابه عطر عنبر را از خود به جای می‌گذارند.