غزل شمارهٔ ۲۳۵۰
تا گلستان را نهال قامتش آباد کرد
باغبان چندین خیابان سرو را آزاد کرد
سنگ را در ناله می آرد وداع دوستان
بیستون فریادها در ماتم فرهاد کرد
نیست چون جوهر اگر در بال همت کوتهی
می توان پروازها در بیضه فولاد کرد
مدتی شد گرچه از جوش نشاط افتاده ایم
می توان از خاک ما میخانه ها آباد کرد
تاجداران را طریق خسروی تعلیم داد
این که از هدهد سلیمان وقت غیبت یاد کرد
اینقدر تمهید در تعمیر ما در کار نیست
می توان ما را به گرد دامنی آباد کرد
آه اگر ذوق گرفتاری نخواهد عذر ما
وحشت ما خون عالم در دل صیاد کرد
رفت در گنج گهر پایش چو دیوار یتیم
چون خضر هر کس که در تعمیر ما امداد کرد
این جواب آن غزل صائب که فتحی گفته است
از فراموشان مباد آن کس که ما را یاد کرد
غزل شمارهٔ ۲۳۴۹: عشق را پنهان دل دیوانه نتوانست کردغزل شمارهٔ ۲۳۵۱: آنچه روی سخت من با سیلی استاد کرد
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
تا گلستان را نهال قامتش آباد کرد
باغبان چندین خیابان سرو را آزاد کرد
هوش مصنوعی: باغبان با زحماتش نهال قامت گلستان را به بار نشاند و به همین دلیل توانست چندین خیابان از درختان سرو را به صورت آزاد و زیبا سامان دهد.
سنگ را در ناله می آرد وداع دوستان
بیستون فریادها در ماتم فرهاد کرد
هوش مصنوعی: دوستان بیستون از هم وداع میکنند و این باعث میشود که سنگها نیز در این حال ناله کنند. فریادهایی که در ماتم فرهاد بلند میشود، نشاندهندهی درد وفراق است.
نیست چون جوهر اگر در بال همت کوتهی
می توان پروازها در بیضه فولاد کرد
هوش مصنوعی: اگر در روح بلند همت کمبودی وجود داشته باشد، هیچ جوهری نمیتواند پروازهای بلندی را به دست آورد، حتی اگر از بهترین مواد ساخته شده باشد.
مدتی شد گرچه از جوش نشاط افتاده ایم
می توان از خاک ما میخانه ها آباد کرد
هوش مصنوعی: مدتی است که دیگر از شوق و شادی ما کاسته شده است، اما هنوز هم میتوان با همین خاک، مکانهایی برای شادی و خوشحالی ساخت.
تاجداران را طریق خسروی تعلیم داد
این که از هدهد سلیمان وقت غیبت یاد کرد
هوش مصنوعی: پادشاهان آموختهاند که در غیاب رهبری، باید به راههای حکمت و بصیرت توجه کنند و از نشانهها و حکمتهای پیشینیان، مانند هدهد سلیمان، بهره بگیرند.
اینقدر تمهید در تعمیر ما در کار نیست
می توان ما را به گرد دامنی آباد کرد
هوش مصنوعی: اینقدر تلاش برای بهبود و ترمیم امور ما بیثمر است، میتوان به سادگی ما را با محبت و توجه به خوشبختی رساند.
آه اگر ذوق گرفتاری نخواهد عذر ما
وحشت ما خون عالم در دل صیاد کرد
هوش مصنوعی: ای کاش حالتی از شوق و نشاط در دل گرفتاری ما ایجاد شود، زیرا نه ما عذری داریم و نه وحشتی که دل صیاد را از خون عالم پر کند.
رفت در گنج گهر پایش چو دیوار یتیم
چون خضر هر کس که در تعمیر ما امداد کرد
هوش مصنوعی: شخصی که در تعمیر و ساخت ما کمک کند، مانند خضر است که در گنج و ثروت پایش را گذاشت و مثل دیواری است که به یتیمی کمک میکند.
این جواب آن غزل صائب که فتحی گفته است
از فراموشان مباد آن کس که ما را یاد کرد
هوش مصنوعی: این پاسخ به غزلی است که فتحی سروده و میگوید: کسی که ما را به یاد دارد، هرگز فراموش نشود.

صائب