گنجور

غزل شمارهٔ ۲۳۳۸

بر جهان هر کس که از روی تأمل بگذرد
از بساط خار با دامان پر گل بگذرد
جنگ دارد با توکل، بر توکل اعتماد
آن توکل دارد اینجا کز توکل بگذرد
رنگ و بو روشن ضمیران را نگردد سنگ راه
چون شود خورشید طالع شبنم از گل بگذرد
می شود باد خزان شیرازه جمعیتش
عمر هر کس در پریشانی چون سنبل بگذرد
نکته ها درج است در هر صفحه رخسار گل
چون بر این مجموعه در یک هفته بلبل بگذرد؟
در بهار از باده گلگون گذشتن مشکل است
واعظ از ما بگذران تا موسم گل بگذرد
از تواضع می توان مغلوب کردن خصم را
می شود باریک چون سیلاب از پل بگذرد
نغمه سنجانی که صائب از مقامات آگهند
گوش می گیرند هر جا حرف بلبل بگذرد

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بر جهان هر کس که از روی تأمل بگذرد
از بساط خار با دامان پر گل بگذرد
هوش مصنوعی: هر فردی که با دقت و تفکر به زندگی نگاه کند، به‌جای آنکه در مشکلات و سختی‌ها غرق شود، می‌تواند زیبایی‌ها و نعمت‌های فراوانی را در زندگی خود بیابد.
جنگ دارد با توکل، بر توکل اعتماد
آن توکل دارد اینجا کز توکل بگذرد
هوش مصنوعی: درست است که اعتماد به توکل برای انسان اهمیت دارد، اما در اینجا اشاره شده که این اعتماد گاهی ممکن است دچار چالش شود. به عبارت دیگر، انسان باید در شرایط خاص به توکل خود تجدید نظر کند و آن را با دقت بیشتری مورد بررسی قرار دهد.
رنگ و بو روشن ضمیران را نگردد سنگ راه
چون شود خورشید طالع شبنم از گل بگذرد
هوش مصنوعی: نور و عطر دل‌های روشن را نمی‌توان پنهان کرد، همان‌طور که سنگ‌ها مانع تابش خورشید نمی‌شوند. وقتی خورشید درخشش می‌کند، شبنم‌ها از روی گل‌ها می‌گذرند و نمایان می‌شوند.
می شود باد خزان شیرازه جمعیتش
عمر هر کس در پریشانی چون سنبل بگذرد
هوش مصنوعی: باد خزان می‌تواند نظم و ساختار گروهی را از بین ببرد و عمر هر فرد در شلوغی و آشفتگی به سر آید، درست مانند گل سنبل که در شرایط نابسامان می‌گذرد.
نکته ها درج است در هر صفحه رخسار گل
چون بر این مجموعه در یک هفته بلبل بگذرد؟
هوش مصنوعی: هر صفحه از چهره گل، پر از نکات و زیبایی‌هاست. آیا بلبل می‌تواند در یک هفته به این مجموعه سر بزند و همه آن را ببیند؟
در بهار از باده گلگون گذشتن مشکل است
واعظ از ما بگذران تا موسم گل بگذرد
هوش مصنوعی: در فصل بهار، نوشیدن شراب قرمز دشوار است، پس ای واعظ، از ما بگذر تا این روزهای گل و سرخابی به پایان برسد.
از تواضع می توان مغلوب کردن خصم را
می شود باریک چون سیلاب از پل بگذرد
هوش مصنوعی: با فروتنی و افتادگی می‌توان دشمن را به زانو درآورد، مانند سیلاب که آرام و بی‌صدا از روی پل عبور می‌کند.
نغمه سنجانی که صائب از مقامات آگهند
گوش می گیرند هر جا حرف بلبل بگذرد
هوش مصنوعی: صدای سنجابی که صائب به مقام‌های عالی آگاه است، هر جا که بلبل صحبت کند، گوش می‌دهند.