گنجور

غزل شمارهٔ ۲۳۰۳

ای خدنگ آه کوتاهی مکن در کین چرخ
چشمه های خون روان کن از دل سنگین چرخ
شعله سودا سزاوار سر پرشور ماست
آتش خورشید خواهد مجمر زرین چرخ
تیغ و جام می به کف بیرون خرامید آفتاب
تا شود روشن که همدست است مهر و کین چرخ
قسمت شب زنده داران می شود انوار فیض
نافه اندازد دل شب آهوی مشکین چرخ
با مسیحای مجرد زیر یک پیراهن است
چون نسوزد شمع مهر و ماه بر بالین چرخ؟
مو بر اندامش زبان مار و افعی می شود
از ستاره هر که را دندان نماید کین چرخ
با زبان گندمین خود قناعت کرده ایم
نیست ما را چشم رزق از خوشه پروین چرخ

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

ای خدنگ آه کوتاهی مکن در کین چرخ
چشمه های خون روان کن از دل سنگین چرخ
هوش مصنوعی: ای تیر، در انتقام خود شتاب نکن؛ چرخش زندگی را به جریان بینداز و از دل سنگین، خون ببر.
شعله سودا سزاوار سر پرشور ماست
آتش خورشید خواهد مجمر زرین چرخ
هوش مصنوعی: شعله‌های عشق و احساسات تند و پرشور ما لایق نعمتی بزرگ هستند. آتش خورشید می‌تواند در اثر گردش زمان به یکی از گنجینه‌های ارزشمند این جهان تبدیل شود.
تیغ و جام می به کف بیرون خرامید آفتاب
تا شود روشن که همدست است مهر و کین چرخ
هوش مصنوعی: با شمشیر و جام شراب به دست، آفتاب بالای سر به راه افتاد تا روشنایی بیاورد، زیرا که عشق و دشمنی در گردش روزگار با هم همراه‌اند.
قسمت شب زنده داران می شود انوار فیض
نافه اندازد دل شب آهوی مشکین چرخ
هوش مصنوعی: در تاریکی شب، نورهای بخشنده و گرانبهایی می‌تابد و دل شب، شبیه آهوی مشکین، در تپش و حرکت است.
با مسیحای مجرد زیر یک پیراهن است
چون نسوزد شمع مهر و ماه بر بالین چرخ؟
هوش مصنوعی: در اینجا شاعر از پیراهنی صحبت می‌کند که یک مسیحای مجرد به تن دارد و این تصویر نمادی است از پاکی و بی‌نیازی. شاعر به گونه‌ای می‌پرسد که آیا می‌تواند چشمانش را بر واقعیت‌های تلخ و دلخراش ببندد، در حالی که عشق و زیبایی (شمع مهر و ماه) بر روی زندگی‌اش در حال گذر است و او را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این سوال به نوعی به پیچیدگی‌های زندگی و تداوم چالش‌ها در مقایسه با جنبه‌های مثبت و الهی آن اشاره دارد.
مو بر اندامش زبان مار و افعی می شود
از ستاره هر که را دندان نماید کین چرخ
هوش مصنوعی: موهای او مانند زبان مار و افعی به نظر می‌رسد، چون هر که به ستاره‌ها اشاره کند، چرخ روزگار دندان‌هایش را نشان می‌دهد.
با زبان گندمین خود قناعت کرده ایم
نیست ما را چشم رزق از خوشه پروین چرخ
هوش مصنوعی: ما با کلام تلخ و بد خود کنار آمده‌ایم و از آسمان و ستاره‌ها امیدی به روزی و برکت نداریم.

حاشیه ها

1400/01/13 23:04
یاسین شهنوازی

عالی