گنجور

غزل شمارهٔ ۲۲۶۸

نیست با دیده ظاهر دل روشن محتاج
نبود خانه آیینه به روزن محتاج
کرده ام غنچه صفت باغ خود از خانه خویش
نیستم با دل صد پاره به گلشن محتاج
غیر ازین شکوه ازان دست گهربارم نیست
که مرا کرد به دریوزه دامن محتاج
جلوه حسن ز کوته نظران مستغنی است
نیست عیسی به نظربازی سوزن محتاج
نیست موقوف طلب، همت اگر سرشارست
دامن ابر نباشد به فشردن محتاج
شاهد نقص جنون است به صحرا رفتن
شعله سرکش ما نیست به دامن محتاج
در گلستان جهان غیر دل من صائب
غنچه ای نیست که نبود به شکفتن محتاج

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نیست با دیده ظاهر دل روشن محتاج
نبود خانه آیینه به روزن محتاج
هوش مصنوعی: دل روشن نیازی به خانه یا آیینه ندارد، زیرا با دیدن ظاهری به روشنی دست می‌یابد و نیازی به دریچه ندارد.
کرده ام غنچه صفت باغ خود از خانه خویش
نیستم با دل صد پاره به گلشن محتاج
هوش مصنوعی: من مانند یک غنچه در باغ خود شکفته‌ام و از خانه‌ام دور افتاده‌ام. با دلی شکسته و تکه‌تکه، به باغ پرگل نیازمندم.
غیر ازین شکوه ازان دست گهربارم نیست
که مرا کرد به دریوزه دامن محتاج
هوش مصنوعی: جز این، هیچ ناله‌ای از دست روشن و باارزش من نیست که مرا به دامن فقر و نیاز گوشه‌نشین کرده است.
جلوه حسن ز کوته نظران مستغنی است
نیست عیسی به نظربازی سوزن محتاج
هوش مصنوعی: زیبایی و جذابیت واقعی به قدری درخشان و مستقل است که نیاز به توجه و تفسیر افراد سطحی ندارد. مانند عیسی که به معجزه و هنر خود نیازی ندارد تا بتواند توجهات را جلب کند.
نیست موقوف طلب، همت اگر سرشارست
دامن ابر نباشد به فشردن محتاج
هوش مصنوعی: اگر اراده و همت انسان قوی باشد، نیازی به انتظار و درخواست نیست؛ مثل اینکه ابرها برای باریدن نیازی به فشردن ندارند.
شاهد نقص جنون است به صحرا رفتن
شعله سرکش ما نیست به دامن محتاج
هوش مصنوعی: شاهد نشان‌دهنده‌ی نقص و عیب جنون ماست. آتش سرکش و بی‌پناهی که داریم، نیازی به دامن و حمایت دیگران ندارد و خود به تنهایی می‌سوزد و شعله‌ور است.
در گلستان جهان غیر دل من صائب
غنچه ای نیست که نبود به شکفتن محتاج
هوش مصنوعی: در دل من، صائب، هیچ غنچه‌ای نیست که از شکفتن بی‌نیاز باشد، مگر در گلستان جهان. در واقع، همه چیز به دل من وابسته است و بدون آن، دیگر زیبایی و شگفتی وجود ندارد.

حاشیه ها

1393/06/18 02:09

بیت 5، مصرع دوم اینگونه صحیح‌ست:
دامن ابر نباشد به فشردن محتاج