گنجور

غزل شمارهٔ ۲۰۳۲

این بنای عالم خاک از شکست نیست
پستی عمارتی است که آن را نشست نیست
از برگریز مردم بی برگ ایمنند
رنگ شکسته را خطری از شکست نیست
پرواز می کند به پر و بال آفتاب
گلهای اعتبار جهان رنگ بست نیست
از عمر رفته حاصل من آه حسرت است
جز زنگ از شمردن این زر به دست نیست
پست است بر تو طارم گردون ز سرکشی
گر سر به جیب خودکشی این سقف پست نیست
نتوان عنان عمر به تعبیر تن گرفت
سیلاب را ملاحظه از کوچه بست نیست
چشمش بود چو جام به دست سبو مدام
صائب کسی که مست شراب الست نیست

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

این بنای عالم خاک از شکست نیست
پستی عمارتی است که آن را نشست نیست
هوش مصنوعی: این جهان مادی از شکست و خرابی ایجاد نشده است، بلکه مانند بنایی است که به خاطر استحکام و پایه‌های محکم، هیچ نشستی ندارد و پایدار باقی مانده است.
از برگریز مردم بی برگ ایمنند
رنگ شکسته را خطری از شکست نیست
هوش مصنوعی: افراد بی‌نصیب و فاقد ویژگی‌های خاص، از خطرها و نگرانی‌ها در امانند، چرا که آن‌ها چیز خاصی برای از دست دادن ندارند و آسیب‌پذیری کمتری دارند.
پرواز می کند به پر و بال آفتاب
گلهای اعتبار جهان رنگ بست نیست
هوش مصنوعی: آفتاب با پر و بال خود به آسمان می‌رود و گل‌های اعتبار جهان رنگی ندارند.
از عمر رفته حاصل من آه حسرت است
جز زنگ از شمردن این زر به دست نیست
هوش مصنوعی: از زمانی که از عمرم گذشته، فقط حسرت و افسوس برای من باقی مانده است و هیچ چیز دیگری در دست ندارم جز صدای زنگی که از شمردن این پول به گوش می‌رسد.
پست است بر تو طارم گردون ز سرکشی
گر سر به جیب خودکشی این سقف پست نیست
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که اگر چه وضعیت و شرایط ممکن است سخت و ناامید کننده به نظر برسد، اما نباید به خاطر مشکلات و چالش‌ها دست به خودکشی زد. این سقف و محدودیت‌ها در واقع از آنچه تصور می‌کنیم پایین‌تر نیستند و باید جرات و اراده خود را برای مقابله با آن‌ها حفظ کنیم.
نتوان عنان عمر به تعبیر تن گرفت
سیلاب را ملاحظه از کوچه بست نیست
هوش مصنوعی: عمری که با مشکلات و سختی‌ها گذرانده می‌شود، نمی‌توان آن را به سادگی کنترل کرد. زندگی همچون سیلابی است که گاهی از مسیر خود خارج می‌شود و نمی‌توان آن را به راحتی در راه درست هدایت کرد.
چشمش بود چو جام به دست سبو مدام
صائب کسی که مست شراب الست نیست
هوش مصنوعی: چشمان او مانند جامی است که همیشه در دست سبو قرار دارد، اما کسی که مست این شراب نیست، یعنی در عالم حقیقت و وجود غرق نشده است.