گنجور

غزل شمارهٔ ۲۰۲۰

از شش جهت به کعبه مقصد سبیل هست
در هر زمین که جاده نباشد دلیل هست
دل را ز دوستان گرانجان نگاه دار
بر گرد کعبه تو هم اصحاب فیل هست
بی شمع آه، راه طلب طی نمی شود
چون آفتاب و ماهت اگر صد دلیل هست
در خون دل مضایقه با غم نمی کنیم
دایم درین پیاله شراب سبیل هست
غیر از دل گرامی ارباب عشق نیست
گر بیضه ای به زیر پر جبرئیل هست
در حشر، کار تشنه دیدار مشکل است
ورنه برای تشنه لبان سلسبیل هست
افکار مولوی و سنایی است، بی سخن
گر زان که فکر صائب ما را عدیل هست

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

از شش جهت به کعبه مقصد سبیل هست
در هر زمین که جاده نباشد دلیل هست
هوش مصنوعی: در هر زمینی که راهی وجود نداشته باشد، نشانه‌ای برای رسیدن به هدف هست. به عبارتی دیگر، در هر شرایطی می‌توان به مقصد رسید، حتی اگر به نظر برسد که راهی وجود ندارد.
دل را ز دوستان گرانجان نگاه دار
بر گرد کعبه تو هم اصحاب فیل هست
هوش مصنوعی: دل را از دوستان ناپلید و مضر دور نگه‌دار، زیرا که در اطراف کعبه نیز افرادی هستند که خطرناک و شبیه اصحاب فیل‌اند.
بی شمع آه، راه طلب طی نمی شود
چون آفتاب و ماهت اگر صد دلیل هست
هوش مصنوعی: بدون وجود شمع، مسیر جستجو و آرزو پیش نمی‌رود. همان‌طور که وجود خورشید و ماه دارای اهمیت و دلایل متعددی است، نیاز به نور و روشنی برای ادامه‌ی راه احساس می‌شود.
در خون دل مضایقه با غم نمی کنیم
دایم درین پیاله شراب سبیل هست
هوش مصنوعی: ما در رنج و درد خود احساس کمبود نمی‌کنیم و همیشه در این جام پر از شراب، خوشی و شادی داریم.
غیر از دل گرامی ارباب عشق نیست
گر بیضه ای به زیر پر جبرئیل هست
هوش مصنوعی: هیچ چیزی به ارزش دل با محبت و عشق نمی‌رسد، حتی اگر موجودی بزرگ و والا، مانند جبرئیل، نیز در زیر بال خود چیزی داشته باشد.
در حشر، کار تشنه دیدار مشکل است
ورنه برای تشنه لبان سلسبیل هست
هوش مصنوعی: در روز قیامت، دیدن معشوق برای کسانی که دلشان به عشق او تنگ شده سخت و دشوار است، اما در حقیقت برای آن‌هایی که تشنه و منتظر هستند، خیر و نعمت‌های بهشتی در دسترس خواهد بود.
افکار مولوی و سنایی است، بی سخن
گر زان که فکر صائب ما را عدیل هست
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که نظرات و افکار مولوی و سنایی قابل توجه و ارزشمند هستند، اما از سوی دیگر، فکر و اندیشه ما نیز می‌تواند به اندازه آن‌ها ارزشمند باشد و به تناسب آن‌ها قرار گیرد. با توجه به این، می‌توان گفت که هر دو نوع فکر باید مورد احترام و توجه قرار گیرند.