گنجور

غزل شمارهٔ ۱۹۸۴

شیرازه طرب خط پیمانه بوده است
سیلاب عقل، گریه مستانه بوده است
از بند گشت شورش مجنون یکی هزار
زنجیر تازیانه دیوانه بوده است
امروز کرده اند جدا خانه کفر و دین
زین پیش اگر نه، کعبه صنمخانه بوده است
امروز حسن و عشق جدایند، اگر نه شمع
یک مصرع از سفینه پرواز بوده است
با دامن گشاده صحرا چه می کند
هر سبزه ای که در گره دانه بوده است
صائب غبار خط معموره چون شود؟
جغدی که خال چهره ویرانه بوده است

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شیرازه طرب خط پیمانه بوده است
سیلاب عقل، گریه مستانه بوده است
هوش مصنوعی: نوشیدن شراب و لذت‌های زندگی به هم پیوسته‌اند؛ در حالی که ذهن و فکر انسان به سرشت عاقلانه‌اش می‌انجامد، گریه و اندوهی که به خاطر این شادی‌ها به وجود می‌آید، از سر مستی و شوق بوده است.
از بند گشت شورش مجنون یکی هزار
زنجیر تازیانه دیوانه بوده است
هوش مصنوعی: شورش و جنون مجنون مانند یک هزار زنجیر است که او را گرفتار کرده و دیوانگی او را آزار می‌دهد.
امروز کرده اند جدا خانه کفر و دین
زین پیش اگر نه، کعبه صنمخانه بوده است
هوش مصنوعی: امروز خانه کفر و دین را از یکدیگر جدا کرده‌اند. در گذشته، کعبه به عنوان مکانی برای پرستش بت‌ها شناخته می‌شد.
امروز حسن و عشق جدایند، اگر نه شمع
یک مصرع از سفینه پرواز بوده است
هوش مصنوعی: امروز حسن و عشق از هم جدا شده‌اند، وگرنه شمعی که در یک مصرع از یک شعر افراشته شده، باید نشانه‌ای از پرواز سفینه باشد.
با دامن گشاده صحرا چه می کند
هر سبزه ای که در گره دانه بوده است
هوش مصنوعی: هر گیاهی که در زمین وجود داشته و دانه‌اش در شروع رشد در گره‌ای محفوظ بود، حالا چگونه می‌تواند با دامن گشاد طبیعت (صحرا) بازی کند و به آزادی رشد کند.
صائب غبار خط معموره چون شود؟
جغدی که خال چهره ویرانه بوده است
هوش مصنوعی: چگونه می‌تواند غبار را از خطی آباد برداشت؟ مانند جغدی که بر صورت ویرانه‌ای نشسته است و نشانه‌هایی از خراب بودن آن دارد.