گنجور

غزل شمارهٔ ۱۹۶۸

نقش و نگار دشمن دلهای ساده است
جوهر به چشم آینه موی زیاده است
گر دل شود گشاده ز گلزار خلق را
باغ و بهار ما دل و دست گشاده است
می گردد از غبار یتیمی عزیزتر
چون گوهر آن که از صدف پاک زاده است
داده است هر که تن به لگدکوب حادثات
چون راه سر به دامن منزل نهاده است
آن خال نیست زیر لب روح بخش او
کز داغ آب خضر سیاهی فتاده است
جز تیغ برق سیر گران لنگر تو نیست
آبی که تند می رود و ایستاده است
صائب مدام جان نگونش پر از می است
هر کس که چون حباب هوادار باده است

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نقش و نگار دشمن دلهای ساده است
جوهر به چشم آینه موی زیاده است
هوش مصنوعی: زرق و برق و زیبایی‌هایی که در مخاطب ایجاد می‌شود، فقط فریب دل‌های ساده‌لوح است و عمق واقعی در داشتن جوهر و اصل وجود انسان‌هاست که بیش از هر چیز به چشم می‌آید.
گر دل شود گشاده ز گلزار خلق را
باغ و بهار ما دل و دست گشاده است
هوش مصنوعی: اگر دل انسان‌ها از شادی و زیبایی باز شود، مانند باغ و بهار خواهد بود. ما نیز دل و دستان‌مان را برای شادی و خوشی باز کرده‌ایم.
می گردد از غبار یتیمی عزیزتر
چون گوهر آن که از صدف پاک زاده است
هوش مصنوعی: از غبار یتیمی و تنهایی، ارزش و زیبایی بیشتری به وجود می‌آید؛ همان‌طور که گوهرهایی که از صدف‌های تمیز به دست می‌آیند، ارزشمندتر و زیباتر هستند.
داده است هر که تن به لگدکوب حادثات
چون راه سر به دامن منزل نهاده است
هوش مصنوعی: هر کسی که مجبور شده است با سختی‌ها و مشکلات زندگی دست و پنجه نرم کند، به مانند مسافری است که سرش را به دامن مقصد سپرده و آرامش می‌یابد.
آن خال نیست زیر لب روح بخش او
کز داغ آب خضر سیاهی فتاده است
هوش مصنوعی: آن نشانه زیبایی که زیر لب او قرار دارد، از داغ آبی که متعلق به خضر است، سیاه شده و این نشان دهنده‌ی تأثیرات عمیق و شگفت‌انگیز بر روی زیبایی اوست.
جز تیغ برق سیر گران لنگر تو نیست
آبی که تند می رود و ایستاده است
هوش مصنوعی: تنها چیزی که با شدت و سرعت حرکت می‌کند و در عین حال حس ایستایی دارد، تیغ برق است که به مانند یک لنگر می‌تواند در دل دریا قرار بگیرد. هیچ آبی به تندی آن وجود ندارد.
صائب مدام جان نگونش پر از می است
هر کس که چون حباب هوادار باده است
هوش مصنوعی: صائب همیشه در حال ناامیدی و اندوه است و زندگی‌اش پر از نوشیدنی است. هر کسی که همچون حباب به شراب علاقه‌مند است، مشابه اوست.