گنجور

غزل شمارهٔ ۱۸۹۸

جانهای آرمیده ز مردم رمانترست
آبی که ایستاده تر اینجا روانترست
دست از ستم مدار که در روز بازخواست
از شمع کشته، شکوه ما بی زبانترست
خود را سبک مکن که به میزان اعتبار
هر کس سبک شود، به نظرها گرانترست
چون سیل زودتر به محیط بقا رسد
از بار درد هر که درین ره گرانترست
حیرت مرا ز همسفران پیشتر فکند
پای به خواب رفته درین ره روانترست
غافل ز من مباش که صد پرده درد من
از خواب ناز چشم تو ظالم گرانترست
ما چون حباب خانه سرانجام می کنیم
از موج اگر چه قافله ما روانترست
پاس وفا کشیده به بند گران مرا
ورنه ز عذر لنگ تو پایم روانترست
نسبت به سخت رویی ابنای روزگار
صد پرده از حباب، فلک شیشه جانترست
وحشت مرا ز سنگ ملامت حصار شد
بی آفت است هر که بلند آشیانترست
مگشا لب سؤال که روزی فزون خورد
هر کس که در بساط جهان بی دهانترست
در کارخانه ای که ندانند قدر کار
از کار هر که دست کشد کاردانترست
صائب به هوش باش که در سنگلاخ دهر
هر کس عنان کشیده رود خوش عنانترست

اطلاعات

وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

جانهای آرمیده ز مردم رمانترست
آبی که ایستاده تر اینجا روانترست
هوش مصنوعی: روح‌هایی که در آرامش هستند، بیشتر از انسان‌ها به آرامش نزدیک‌اند. مانند آبی که در اینجا ایستاده و جاری‌تر به نظر می‌رسد.
دست از ستم مدار که در روز بازخواست
از شمع کشته، شکوه ما بی زبانترست
هوش مصنوعی: اگر دست از ظلم و ستم خود برنداری، در روز حساب و کتاب، شکایت ما که با جوانه‌های نازک و بی‌صدا هستیم، به جایی نخواهد رسید و سکوت ما به درد نخواهد خورد.
خود را سبک مکن که به میزان اعتبار
هر کس سبک شود، به نظرها گرانترست
هوش مصنوعی: خود را کوچک و بی‌اهمیت نشمار، زیرا ارزش هر فرد به شرایط و نظرات دیگران بستگی دارد و در نظر دیگران ممکن است بسیار باارزش‌تر به نظر بیاید.
چون سیل زودتر به محیط بقا رسد
از بار درد هر که درین ره گرانترست
هوش مصنوعی: هر کس که در مسیر زندگی با مشکلات بیشتری روبرو باشد، زودتر به جایی می‌رسد که بتواند در آنجا زندگی کند و بار سنگین درد را پشت سر بگذارد.
حیرت مرا ز همسفران پیشتر فکند
پای به خواب رفته درین ره روانترست
هوش مصنوعی: حیرت و شگفتی من باعث شد که دوستانم از من جلوتر بیفتند. مانند کسی که در خواب است و در این مسیر، آنها سریع‌تر حرکت می‌کنند.
غافل ز من مباش که صد پرده درد من
از خواب ناز چشم تو ظالم گرانترست
هوش مصنوعی: از من غافل نشو؛ زیرا دردهای فراوانی که به خاطر خواب ناز چشمان تو دارم، سنگین‌تر و سخت‌تر از هر چیزی است.
ما چون حباب خانه سرانجام می کنیم
از موج اگر چه قافله ما روانترست
هوش مصنوعی: ما مانند حباب‌هایی هستیم که در نهایت از امواج می‌گذریم، هرچند که حرکت قافله‌مان سریع‌تر است.
پاس وفا کشیده به بند گران مرا
ورنه ز عذر لنگ تو پایم روانترست
هوش مصنوعی: به خاطر وفاداری‌ام، بار سنگینی بر دوش دارم و اگر نبود که تو بهانه‌ای برای من هستی، می‌توانستم با سبکی بیشتری حرکت کنم.
نسبت به سخت رویی ابنای روزگار
صد پرده از حباب، فلک شیشه جانترست
هوش مصنوعی: در مواجهه با سختی‌ها و مشکلاتی که افراد در زندگی تجربه می‌کنند، می‌توان گفت که حتی با وجود ظرافت و شکنندگی ظاهری، روح انسان قوی‌تر و شفاف‌تر از شیشه است.
وحشت مرا ز سنگ ملامت حصار شد
بی آفت است هر که بلند آشیانترست
هوش مصنوعی: ترس و وحشت من از انتقادات دیگران به حدی رسیده است که مانند دیواری محکم دور من را گرفته است. هر کس که در مقام و منزلت بالاتری قرار دارد، بی‌خطرتر و بدون نگرانی از این ملامت‌هاست.
مگشا لب سؤال که روزی فزون خورد
هر کس که در بساط جهان بی دهانترست
هوش مصنوعی: سوال نکن، زیرا هر کسی که از نعمت‌های دنیا بی‌بهره است، روزی بیشتری خواهد داشت.
در کارخانه ای که ندانند قدر کار
از کار هر که دست کشد کاردانترست
هوش مصنوعی: در جایی که افراد به اهمیت کار آگاه نیستند، هر کسی که از کار دست بکشد، بیشتر به هنر و مهارت خود پی می‌برد.
صائب به هوش باش که در سنگلاخ دهر
هر کس عنان کشیده رود خوش عنانترست
هوش مصنوعی: به هوش باش که در مسیر پر چالش زندگی، کسی موفق‌تر و راهش هموارتر است که کنترل و هدایت بهتری بر اوضاع داشته باشد.

حاشیه ها

1394/05/18 10:08
soft pesar

بیت یکی مونده به آخر، توصیف زیبای کارمندی در ایران است!