گنجور

غزل شمارهٔ ۱۷۴۲

هنوز خط ز لب یار برنخاسته است
غبار فتنه ازین رهگذر نخاسته است
ز بخت تیره من از آفتاب نومیدم
وگرنه صبح ز من پیشتر نخاسته است
مکن به دل سیهان پند خویش را ضایع
که خون مرده به صد نیشتر نخاسته است
نچیده است گل از روی دولت بیدار
ز خواب هر که به روی تو برنخاسته است
ز لرزش دل عشاق کی خبر داری؟
که آه سرد ترا از جگر نخاسته است
ز تندباد حوادث نمی روم از جای
فتاده ای چو من از خاک برنخاسته است
ز محفلی که مرا جستن است در خاطر
سپند از آتش سوزنده برنخاسته است
مکن به سنگدلان صرف آبرو صائب
که هیچ ابر ز آب گهر نخاسته است

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

هنوز خط ز لب یار برنخاسته است
غبار فتنه ازین رهگذر نخاسته است
هوش مصنوعی: لب یار هنوز چیزی نگفته و این باعث شده که ناآرامی و فتنه‌ای در این مسیر باقی بماند.
ز بخت تیره من از آفتاب نومیدم
وگرنه صبح ز من پیشتر نخاسته است
هوش مصنوعی: از بخت بی‌رحم من ناامید از آفتاب هستم، وگرنه صبحی که به من رسیده، زودتر از من نیازمنده به آن بوده است.
مکن به دل سیهان پند خویش را ضایع
که خون مرده به صد نیشتر نخاسته است
هوش مصنوعی: نگذار که دل سیاه‌انت پند و نصیحت تو را نادیده بگیرد، زیرا خون مرده هیچ‌گاه با صد زخم و نیشتر زنده نمی‌شود.
نچیده است گل از روی دولت بیدار
ز خواب هر که به روی تو برنخاسته است
هوش مصنوعی: هیچ گلی از زیبایی تو در خواب نمانده است، زیرا هر کسی که به جمال تو ننگریسته، از خواب غفلت بیدار نشده است.
ز لرزش دل عشاق کی خبر داری؟
که آه سرد ترا از جگر نخاسته است
هوش مصنوعی: تو چطور می‌توانی از درد و لرزش دل عاشقان باخبر باشی؟ که این آه سردی که از دل من برمی‌آید، به خاطر درد و غم عمیق من نیست.
ز تندباد حوادث نمی روم از جای
فتاده ای چو من از خاک برنخاسته است
هوش مصنوعی: من به خاطر طوفان اتفاقات از جایی که هستم جابجا نمی‌شوم؛ چون مانند من که به زمین افتاده‌ام، کسی از خاک برنخواسته است.
ز محفلی که مرا جستن است در خاطر
سپند از آتش سوزنده برنخاسته است
هوش مصنوعی: به خاطر من از آن جمعی که به دنبالم هستند، دود سوختن آتش برنخواسته و دور نشده است.
مکن به سنگدلان صرف آبرو صائب
که هیچ ابر ز آب گهر نخاسته است
هوش مصنوعی: به افرادی که دلشان سنگی است و احساسات ندارند، اجازه نده که آبرویت را تحت تاثیر قرار دهند، زیرا هیچ ابر یا بارانی نمی‌تواند با آب گرانبهایی که در دل مردم است، مقایسه شود.