صائبغزل شمارهٔ ۱۷۰۰
ز خم طلوع سهیل شراب نزدیک است
ز کوه سر زدن آفتاب نزدیک است
شراب روشن اگر روی در زوال آورد
خوشم که سر زدن ماهتاب نزدیک است
به هر چه دست زنی می توان خمار شکست
زمین میکده ما به آب نزدیک است
ز عید روزه شود بسته گر در جنت
خوشم که میکده را فتح باب نزدیک است
فکنده است ترا دور منزل آرایی
وگرنه گنج به ملک خراب نزدیک است
ز چشم شور نباشند خوشدلان ایمن
به سنگ تفرقه بزم شراب نزدیک است
کشیده دار عنان ستم درین ایام
که ملک حسن ترا انقلاب نزدیک است
دلا کناره کن از قرب آتشین رویان
که خامسوز شود چون کباب نزدیک است
ز دیده بان حجاب تو بیخودی دورست
به چشم مست تو چندان که خواب نزدیک است
به یک نگه دل صد پاره آب می گردد
گل شکفته به وصل گلاب نزدیک است
چو نیست دست به فرمان من ز رعشه وصل
ازین چه سود که بند نقاب نزدیک است؟
فکنده است ترا دور خیره چشمیها
وگرنه وصل ز راه حجاب نزدیک است
تو روز می گذرانی، وگرنه روز حساب
به هر کسی که بود خود حساب نزدیک است
فریب جلوه دنیا مخور چو نوسفران
که پیش تشنه لبان این سراب نزدیک است
به حیرتم که چرا مردمش چنین خشکند
چنین که خاک صفاهان به آب نزدیک است
بلند پایگی آسمان ز پستی توست
به پای همت ما این رکاب نزدیک است
ز هیچ دل نبود دور حسن عالمگیر
به خانه همه کس آفتاب نزدیک است
دلی به عالم صورت نبسته ام صائب
به وا شدن گره این حباب نزدیک است
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ز خم طلوع سهیل شراب نزدیک است
ز کوه سر زدن آفتاب نزدیک است
هوش مصنوعی: به زودی خورشید از پشت کوه طلوع میکند و نوشیدنی خوشمزهتری هم در دسترس خواهد بود.
شراب روشن اگر روی در زوال آورد
خوشم که سر زدن ماهتاب نزدیک است
هوش مصنوعی: اگر شراب روشن باعث زوال و نقصان شود، من خوشحالم چون نزدیک است که ماهتاب در آسمان طلوع کند.
به هر چه دست زنی می توان خمار شکست
زمین میکده ما به آب نزدیک است
هوش مصنوعی: هر چیزی که لمس کنی، میتواند سرکش و خماری را بشکند و نزدیک است که میکده ما با آب رابطهای داشته باشد.
ز عید روزه شود بسته گر در جنت
خوشم که میکده را فتح باب نزدیک است
هوش مصنوعی: اگر روزه در عیدی بسته شود، خوشحالم که روزی به بهشت میروم، زیرا نزدیک است که به میکده راه پیدا کنم.
فکنده است ترا دور منزل آرایی
وگرنه گنج به ملک خراب نزدیک است
هوش مصنوعی: تو را به دور دستی میافکند تا به مقصد نرسی، و گرنه گنجی ارزشمند در ملک و خانهی ویران نزدیک است.
ز چشم شور نباشند خوشدلان ایمن
به سنگ تفرقه بزم شراب نزدیک است
هوش مصنوعی: خوشدلها از چشم حسود در امان نیستند و به زودی با مشکلات و اختلافات در مهمانی شراب روبرو خواهند شد.
کشیده دار عنان ستم درین ایام
که ملک حسن ترا انقلاب نزدیک است
هوش مصنوعی: در این روزها، ستم و ظلم در حال افزایش است، به ویژه که زمان تغییر و تحول در کشور زیبای تو نزدیک میشود.
دلا کناره کن از قرب آتشین رویان
که خامسوز شود چون کباب نزدیک است
هوش مصنوعی: ای دل، از نزدیکی به رویان آتشین دوری کن، چون ممکن است آنجا به شدت دچار سوختگی شوی و مانند کباب شوید.
ز دیده بان حجاب تو بیخودی دورست
به چشم مست تو چندان که خواب نزدیک است
هوش مصنوعی: از دیدهی من حجاب تو دور است و من در حال بیخودی هستم. به چشمان مست تو آنقدر نزدیکم که خواب به من نزدیک شده است.
به یک نگه دل صد پاره آب می گردد
گل شکفته به وصل گلاب نزدیک است
هوش مصنوعی: با یک نگاه دل آدمی به هزار تکه تبدیل میشود و گل blossoming از وصال گلاب بسیار نزدیک است.
چو نیست دست به فرمان من ز رعشه وصل
ازین چه سود که بند نقاب نزدیک است؟
هوش مصنوعی: وقتی که اختیار من از دستم خارج شده و در اثر شوق و نگرانی از وصال، به خود میلرزم، از این چه فایده دارد که پرده راز نزدیک است؟
فکنده است ترا دور خیره چشمیها
وگرنه وصل ز راه حجاب نزدیک است
هوش مصنوعی: خیرهچشمیها باعث شده است که تو را دور بیندازند، وگرنه وصال و پیوستگی به راحتی در دسترس است، تنها حجابها مانع آن هستند.
تو روز می گذرانی، وگرنه روز حساب
به هر کسی که بود خود حساب نزدیک است
هوش مصنوعی: تو در زندگی روزمره خود مشغول هستی، اما باید بدان که روز حقیقت و قضاوت، هر لحظه به سوی همه نزدیک میشود.
فریب جلوه دنیا مخور چو نوسفران
که پیش تشنه لبان این سراب نزدیک است
هوش مصنوعی: در دام فریبندگیهای دنیا نیفت، مانند کسی که میداند دریاچهای نزدیک است اما فقط سراب میبیند. این انسانهای تشنه، به دنبال آب هستند اما سراب آنها را گمراه میکند.
به حیرتم که چرا مردمش چنین خشکند
چنین که خاک صفاهان به آب نزدیک است
هوش مصنوعی: من در شگفتم که چرا مردم این دیار اینقدر سرد و بیروح هستند، با اینکه خاک اصفهان به آب نزدیک است.
بلند پایگی آسمان ز پستی توست
به پای همت ما این رکاب نزدیک است
هوش مصنوعی: بلندی آسمان به خاطر پستی توست و به زودی میتوان با تلاش و همت ما به این هدف نزدیک شد.
ز هیچ دل نبود دور حسن عالمگیر
به خانه همه کس آفتاب نزدیک است
هوش مصنوعی: در دل هیچ کس، دوری از زیبایی بیهمتا وجود ندارد؛ زیرا زیبایی همچون آفتابی است که به خانه همه نزدیک میشود.
دلی به عالم صورت نبسته ام صائب
به وا شدن گره این حباب نزدیک است
هوش مصنوعی: من به دنیای ظاهری و شکلها وابسته نیستم، صائب، به زودی این مشکل و پیچیدگی حل خواهد شد.