صائبغزل شمارهٔ ۱۶۳۸
از هوس گر تو به دنبال هواخواهی رفت
زود بی برگ ازین دار فنا خواهی رفت
کوه تمکین تو چون کاه سبک می گردد
اگر از هر سخن پوچ ز جا خواهی رفت
نیست ممکن دل بیتاب تو آسوده شود
تا درین نشأه ندانی که کجا خواهی رفت
عمر ده روزه زیادست درین وحشتگاه
تا به کی در طلب آب بقا خواهی رفت؟
دل خود آب کن، از هر دو جهان دست بشو
گر به سر منزل مردان خدا خواهی رفت
می شوی رو به بقا روز قیامت محشور
نگران گر تو ازین دار فنا خواهی رفت
گردی از محمل لیلی نتوانی دریافت
گر تو از راه به آواز درا خواهی رفت
در دل است آنچه تو در عالم گل می جویی
چند در کعبه پی قبله نما خواهی رفت؟
نکند در به رخت باز اگر رخنه دل
تو ازین خانه دربسته کجا خواهی رفت؟
تو اگر تکیه کنی بر خرد ناقص خود
زود در چاه ضلالت به عصا خواهی رفت
به رفیقان موافق چه نهی دل صائب؟
عاقبت از همه چون فرد و جدا خواهی رفت
غزل شمارهٔ ۱۶۳۷: هر که آمد به جهان دست به دامان زد و رفتغزل شمارهٔ ۱۶۳۹: ناز بیماری ازان چشم گرانخواب گرفت
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
از هوس گر تو به دنبال هواخواهی رفت
زود بی برگ ازین دار فنا خواهی رفت
هوش مصنوعی: اگر به دنبال جلب توجه و محبت دیگران باشی، سریعاً با دست خالی و بدون دستاورد از این دنیا میروی.
کوه تمکین تو چون کاه سبک می گردد
اگر از هر سخن پوچ ز جا خواهی رفت
هوش مصنوعی: اگر از هر سخن بیمحتوا و بیارزش تحت تأثیر قرار بگیری، استحکام و جایگاه تو نیز تضعیف خواهد شد و به راحتی مانند کاهی در باد، از جایی به جایی حرکت خواهی کرد.
نیست ممکن دل بیتاب تو آسوده شود
تا درین نشأه ندانی که کجا خواهی رفت
هوش مصنوعی: دل نگران و آشفتۀ تو هرگز نمیتواند آرام باشد تا زمانی که در این دنیا ندانی به کدام سمت خواهی رفت.
عمر ده روزه زیادست درین وحشتگاه
تا به کی در طلب آب بقا خواهی رفت؟
هوش مصنوعی: زندگی کوتاه و گذراست و در این بیابان loneliness و تنهایی، چرا باید به دنبال یافتن آب زندگی بگردی؟ تا کی میخواهی تلاش کنی؟
دل خود آب کن، از هر دو جهان دست بشو
گر به سر منزل مردان خدا خواهی رفت
هوش مصنوعی: دل خود را پاک و شفاف کن و از تعلقات دنیا بکاه؛ اگر میخواهی به هدف والای زندگی و همراهی با انسانهای خداجو برسی.
می شوی رو به بقا روز قیامت محشور
نگران گر تو ازین دار فنا خواهی رفت
هوش مصنوعی: در روز قیامت، وقتی که رو به زندگی جاودانه خواهی آمد، نگران نباش اگر بخواهی از این دنیای فانی و بیدوام بروی.
گردی از محمل لیلی نتوانی دریافت
گر تو از راه به آواز درا خواهی رفت
هوش مصنوعی: اگر بخواهی به راهی بروی که به صدای درا میرسد، نمیتوانی از محمل لیلی هیچ نشانهای بگیری.
در دل است آنچه تو در عالم گل می جویی
چند در کعبه پی قبله نما خواهی رفت؟
هوش مصنوعی: در دل انسان چیزهایی وجود دارد که باید در آنها جستجو کرد، اما تو همچنان در دنیای مادی به دنبال نشانهها و جهتگیریهای ظاهری میگردی. چند بار میخواهی به کعبه بروی و از راهنماهای خارجی استفاده کنی؟
نکند در به رخت باز اگر رخنه دل
تو ازین خانه دربسته کجا خواهی رفت؟
هوش مصنوعی: نکند که درِ خانهات باز شود و اگر دل تو از این مکان بسته بیرون رود، به کجا خواهی رفت؟
تو اگر تکیه کنی بر خرد ناقص خود
زود در چاه ضلالت به عصا خواهی رفت
هوش مصنوعی: اگر به ذهن ناقص و تفکرات خود تکیه کنی، به زودی در مسیر اشتباه و انحراف قرار خواهی گرفت.
به رفیقان موافق چه نهی دل صائب؟
عاقبت از همه چون فرد و جدا خواهی رفت
هوش مصنوعی: با دوستانی که همفکر هستند، چرا دلت را پریشان میکنی؟ در نهایت، خودت به تنهایی خواهی رفت و از همه جدا خواهی شد.