صائبغزل شمارهٔ ۱۶۰۱
آیتی چون خط مشکین تو در قرآن نیست
نقطه چون خال تو در دایره امکان نیست
محک آدمیان چهره گندم گون است
دست رد هر که بر این رنگ زند انسان نیست
دید تا قامت موزون ترا سرو سهی
داد انصاف که بالاتر ازین امکان نیست
می توان دید ز سیما گهر هر کس را
چیست در سینه مکتوب که در عنوان نیست؟
چه زر و سیم که در فقر نکردیم تلف
فقر گنجی است که در زیر زمین پنهان نیست
کف خاکستر صائب چه بلندی گیرد؟
سرمه را منزلت خاک در اصفاهان نیست
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
آیتی چون خط مشکین تو در قرآن نیست
نقطه چون خال تو در دایره امکان نیست
هوش مصنوعی: هیچ نشانه‌ای مانند نوشته‌های زیبا و دل‌انگیز تو در قرآن وجود ندارد و هیچ نقطه‌ای مانند خال تو در دایره وجود ندارد.
محک آدمیان چهره گندم گون است
دست رد هر که بر این رنگ زند انسان نیست
هوش مصنوعی: آدم‌ها با رنگ گندمی پوستشان شناخته می‌شوند و اگر کسی بر این رنگ خرده بگیرد یا آن را نپسندد، در واقع انسانیت را زیر سوال برده است.
دید تا قامت موزون ترا سرو سهی
داد انصاف که بالاتر ازین امکان نیست
هوش مصنوعی: به خاطر قامت زیبا و متناسب تو، سرو بلند و راست قامت انصاف داد که دیگر چیزی بالاتر از این وجود ندارد.
می توان دید ز سیما گهر هر کس را
چیست در سینه مکتوب که در عنوان نیست؟
هوش مصنوعی: هر فردی را می‌توان از ظاهرش شناخت و به رازهای درونی‌اش پی برد، حتی اگر آن رازها در ظاهری که به نمایش گذاشته نمی‌شوند، نهفته باشند.
چه زر و سیم که در فقر نکردیم تلف
فقر گنجی است که در زیر زمین پنهان نیست
هوش مصنوعی: ما هرچه طلا و نقره داشتیم، در فقر و تنگدستی خرج کردیم. اما فقر خود یک ثروت است که به آسانی قابل مشاهده نیست و در عمق وجود ما وجود دارد.
کف خاکستر صائب چه بلندی گیرد؟
سرمه را منزلت خاک در اصفاهان نیست
هوش مصنوعی: کف خاکستر صائب چه ارزشی دارد؟ سرمه در اصفهان به اندازه خاک نیز ارزشمند نیست.
حاشیه ها
1401/06/08 08:09
فتوحی رودمعجنی
غزل در ستایش انسان است؛ با ابیاتی بسیار بلند در عظمت وجود آدمی آغاز می شود، در بیت سوم می گوید: (بالاتر ازین امکان نیست) «لیس فی الامکان اجمل من تناسب الوجود الانسانی»؛ اما از بیت چهارم آن نگاه بلند فرو می نشیند و بیت آخر هیچ تناسبی با آن آغاز بلند ندارد.