گنجور

غزل شمارهٔ ۱۵۹۰

نقطه اشک سراسیمه و شیدایی کیست؟
الف آه کمر بسته رعنایی کیست؟
شور بلبل ز نمکدان که برمی خیزد؟
عرق چهره گل پرتو زیبایی کیست؟
قمری از زلف که این طوق به گردن دارد؟
جلوه سرو برآورده رعنایی کیست؟
پای مجنون به گل از اشک غزالان مانده است
دشت، دامان گل از آبله فرسایی کیست؟
هر که را می نگرم حلقه بیرون درست
تا سر زلف تو در پنجه گیرایی کیست؟
همه شب من دل خود می خورم از تنهایی
تا خیال تو انیس شب تنهایی کیست؟
ابر با جلوه خورشید قیامت چه کند؟
دامن دشت جنون پرده رسوایی کیست؟
مژه شوخ تو آرام ندارد امروز
تا دگر در پی تاراج شکیبایی کیست؟
پرده از چهره اندیشه نما افکنده است
دیگر آن آینه رو در پی رسوایی کیست؟
ماه در ابر تنک جلوه دیگر دارد
ورنه آن زلف سیه پرده بینایی کیست؟
گذری نیست که دامی نکشیده است آنجا
یارب آن زلف به قصد دل هر جایی کیست؟
همه شب خون سیه می چکد از مژگانش
خامه صائب سودازده سودایی کیست؟

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نقطه اشک سراسیمه و شیدایی کیست؟
الف آه کمر بسته رعنایی کیست؟
هوش مصنوعی: کیست که در حال اشک و هیجان است؟ و کیست که با عزمی راسخ و زیبایی خاصی در برابر چالش‌ها ایستاده؟
شور بلبل ز نمکدان که برمی خیزد؟
عرق چهره گل پرتو زیبایی کیست؟
هوش مصنوعی: چرا بلبل از نمکدان شور و شوق به سر می‌برد؟ و عرقی که بر چهره گل نشسته، ناشی از زیبایی چه کسی است؟
قمری از زلف که این طوق به گردن دارد؟
جلوه سرو برآورده رعنایی کیست؟
هوش مصنوعی: پرنده‌ای از زلف، این گردنبند را به گردن آویخته است؟ زیبایی و جلوه‌ی این سرو مو بلند کیست؟
پای مجنون به گل از اشک غزالان مانده است
دشت، دامان گل از آبله فرسایی کیست؟
هوش مصنوعی: پای مجنون در دشت گل‌ها به خاطر اشک‌هایی که غزال‌ها ریخته‌اند، نمانده و دامان گل هم به خاطر کهن‌سالی و آسیب‌هایی که دیده، چه کسی است؟
هر که را می نگرم حلقه بیرون درست
تا سر زلف تو در پنجه گیرایی کیست؟
هوش مصنوعی: هر کسی را که می‌بینم، انگار در دور و برش حلقه‌ای وجود دارد که به سمت سر زلف تو می‌چرخد و من را به خود جذب می‌کند.
همه شب من دل خود می خورم از تنهایی
تا خیال تو انیس شب تنهایی کیست؟
هوش مصنوعی: هر شب من به خاطر تنهایی‌ام دلم را می‌زنم، چون تنها خیال تو است که در این شب‌های خالی با من همراهی می‌کند.
ابر با جلوه خورشید قیامت چه کند؟
دامن دشت جنون پرده رسوایی کیست؟
هوش مصنوعی: ابر چطور می‌تواند در برابر تابش خورشید در روز قیامت رخ بنماید؟ در دشت جنون، پردهٔ رسوایی به چه کسی تعلق دارد؟
مژه شوخ تو آرام ندارد امروز
تا دگر در پی تاراج شکیبایی کیست؟
هوش مصنوعی: مژه‌های زیبا و بازیگوش تو امروز قرار و آرام ندارند، پس چه کسی است که بتواند در انتظار صبر و شکیبایی بماند؟
پرده از چهره اندیشه نما افکنده است
دیگر آن آینه رو در پی رسوایی کیست؟
هوش مصنوعی: پرده‌ای که بر چهره اندیشه کشیده شده، دیگر آن آینه که در آن می‌توان چهره واقعی را دید، به دنبال رسوایی چه کسی است؟
ماه در ابر تنک جلوه دیگر دارد
ورنه آن زلف سیه پرده بینایی کیست؟
هوش مصنوعی: ماه در ابر نازک به شکلی دیگر دیده می‌شود، وگرنه آن موهای سیاه که پرده‌ای برای دیدن است، چه کسی را می‌تواند به خود جلب کند؟
گذری نیست که دامی نکشیده است آنجا
یارب آن زلف به قصد دل هر جایی کیست؟
هوش مصنوعی: هیچ مکانی نیست که در آن دام عشقی برپا نشده باشد. ای خدا، آن زلف زیبا برای تسخیر دل هر جا که باشد، چه کسی است؟
همه شب خون سیه می چکد از مژگانش
خامه صائب سودازده سودایی کیست؟
هوش مصنوعی: در طول شب، اشک‌های تاریک از چشمان او می‌ریزد. این شخص که گرفتار افکار و احساسات خاصی است، چه کسی است که دچار این حال و روز شده؟