گنجور

غزل شمارهٔ ۱۵۲۴

همچو زنجیر به هم ناله ما پیوسته است
شور این سلسله تا روز جزا پیوسته است
شرط همراهی ما بی خبران ترک خودی است
هر که از خویش گسسته است به ما پیوسته است
نیست چون قافله ریگ روان آرامش
به زمینی که رگ و ریشه ما پیوسته است
چون گره هر که سر از جیب نیارد بیرون
می توان یافت به آن بند قبا پیوسته است
نیست گوش شنوا گمشدگان را، ورنه
تا به منزل همه جا بانگ درا پیوسته است
زود چون سایه ز ادبار شود خاک نشین
دولت هر که به اقبال هما پیوسته است
به چه امید به آن زلف کنم چشم سیاه؟
چون گره، دانه به این دام بلا پیوسته است
دوری ذره ناچیز ز کوته نظری است
ورنه خورشید به هر ذره جدا پیوسته است
گرچه پروانه ما حلقه بیرون درست
رشته شمع به بال و پر ما پیوسته است
منزل سیل گرانسنگ بود سینه بحر
نشود خرج ره آن کس که به ما پیوسته است
موشکافان جهانند چو سوزن حیران
که سررشته جانها به کجا پیوسته است
بر سر تیغ تو عشاق چرا خون نکنند؟
این رگ ابر به دریای بقا پیوسته است
بی قناعت نتوان شد ز سعادتمندان
استخوان بندی دولت به هما پیوسته است
نیست ممکن یکی از جمله مردان نشود
صائب آن کس که به مردان خدا پیوسته است

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

همچو زنجیر به هم ناله ما پیوسته است
شور این سلسله تا روز جزا پیوسته است
هوش مصنوعی: ناله‌های ما مانند زنجیر به هم متصل است و این شور و حال این مجموعه تا روز قیامت ادامه دارد.
شرط همراهی ما بی خبران ترک خودی است
هر که از خویش گسسته است به ما پیوسته است
هوش مصنوعی: برای اینکه در کنار ما باشید، باید از خودخواهی و منیت دست بردارید. هر کسی که از تعلقات و وابستگی‌های خود آزاد شده باشد، به ما ملحق خواهد شد.
نیست چون قافله ریگ روان آرامش
به زمینی که رگ و ریشه ما پیوسته است
هوش مصنوعی: هیچ چیز مانند قافله ریگ که به آرامی حرکت می‌کند، توانایی ایجاد آرامش در زمینی که رگ و ریشه‌ ما به آن متصل است، را ندارد.
چون گره هر که سر از جیب نیارد بیرون
می توان یافت به آن بند قبا پیوسته است
هوش مصنوعی: هر کسی که در زندگی‌اش به مشکلات و چالش‌ها برخورد کند و نتواند از آن‌ها عبور کند، نشان می‌دهد که به نوعی به آن مشکلات وابسته است و نمی‌تواند از آنها رها شود.
نیست گوش شنوا گمشدگان را، ورنه
تا به منزل همه جا بانگ درا پیوسته است
هوش مصنوعی: گوش کسانی که گم شده‌اند، شنوا نیست، وگرنه در هر جا صدای درا برای رسیدن به منزل به گوش می‌رسد.
زود چون سایه ز ادبار شود خاک نشین
دولت هر که به اقبال هما پیوسته است
هوش مصنوعی: به زودی، مانند سایه‌ای که از ناامیدی دور می‌شود، هر کس که به شانس خوب وابسته باشد، به سرنوشت خود می‌رسد و در خاک زندگی می‌کند.
به چه امید به آن زلف کنم چشم سیاه؟
چون گره، دانه به این دام بلا پیوسته است
هوش مصنوعی: به چه دلیلی به زلف کسی که چشمانش سیاه است توجه کنم؟ چرا که مانند یک گره، دانه‌ها در این دام درد و رنج به هم گره خورده‌اند.
دوری ذره ناچیز ز کوته نظری است
ورنه خورشید به هر ذره جدا پیوسته است
هوش مصنوعی: اگر کسی به دوری و جدایی نگاه کند، به دلیل تنگ‌نظری اوست. در واقع همه چیز به هم متصل است و حتی کوچک‌ترین ذره هم با وجود بزرگ‌ترین چیزها مانند خورشید ارتباط دارد.
گرچه پروانه ما حلقه بیرون درست
رشته شمع به بال و پر ما پیوسته است
هوش مصنوعی: هرچند که پروانه ما در بیرون از حلقه است، اما شمع به بال و پر ما همیشه متصل است.
منزل سیل گرانسنگ بود سینه بحر
نشود خرج ره آن کس که به ما پیوسته است
هوش مصنوعی: جایی که سیل‌ها قدرت زیادی دارند، دلیری و عمق دریا وجود دارد؛ هزینه‌های مسیر هیچ اهمیتی ندارد برای کسی که به ما ملحق شده است.
موشکافان جهانند چو سوزن حیران
که سررشته جانها به کجا پیوسته است
هوش مصنوعی: تحلیل‌گران و دانشمندان در جهان مانند سوزنی هستند که در جستجوی پیوندهای عمیق‌تر جان‌ها و ارتباطات روحانی میان انسان‌ها هستند. آنها تلاش می‌کنند بفهمند این ارتباطات به کجا و چگونه متصل شده‌اند.
بر سر تیغ تو عشاق چرا خون نکنند؟
این رگ ابر به دریای بقا پیوسته است
هوش مصنوعی: عشاق چرا با عشق و احساسات خود روی تیغ تو نیرو نمی‌گذارند؟ این رگ ابر، به دریا و حیات جاوید متصل شده است.
بی قناعت نتوان شد ز سعادتمندان
استخوان بندی دولت به هما پیوسته است
هوش مصنوعی: عدم قناعت باعث نمی‌شود که کسی به جمع خوشبخت‌ها بپیوندد. ریشه و پایه موفقیت به نوعی به فرشتگان موفق وابسته است.
نیست ممکن یکی از جمله مردان نشود
صائب آن کس که به مردان خدا پیوسته است
هوش مصنوعی: به هیچ وجه امکان ندارد که کسی که به بندگان خدا پیوسته و از آن‌ها تاثیر پذیرفته است، در زمرهٔ افراد برجسته و مردان بزرگ قرار نگیرد.