گنجور

غزل شمارهٔ ۱۴۹۵

صدف بحر بقا سینه درویشان است
گوهر آن، دل بی کینه درویشان است
هر چه دارد فلک از بهر فقیران دارد
ماه نو صیقل آیینه درویشان است
مشت خونی که دل نافه ازو پر خون است
در ته خرقه پشمینه درویشان است
چهره نعمت الوان شهان چون لاله
داغ نان جو و کشکینه درویشان است
نیست در هفته ارباب توقع تعطیل
صبح شنبه شب آدینه درویشان است
می شود دل ز قبول نظر خلق سیاه
دست رد صیقل آیینه درویشان است
دل آسوده ز گنجینه شاهان مطلب
این گهر در صدف سینه درویشان است
نیست امروز هواخواه فقیران صائب
مخلص و بنده دیرینه درویشان است

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

صدف بحر بقا سینه درویشان است
گوهر آن، دل بی کینه درویشان است
هوش مصنوعی: در درون درویشان، درست مثل یک صدف که دریا را در بر گرفته، زندگی و وجودی جاودان نهفته است. گوهر ارزشمند آن، دل‌هایی پاک و بدون کینه و حسد است.
هر چه دارد فلک از بهر فقیران دارد
ماه نو صیقل آیینه درویشان است
هوش مصنوعی: هر آنچه که آسمان برای فقیران فراهم کرده، همانند ماه نوست که زیبایی و درخشش خود را به آیینه درویشان می‌بخشد.
مشت خونی که دل نافه ازو پر خون است
در ته خرقه پشمینه درویشان است
هوش مصنوعی: گوشه‌ای از زندگی درویشان پر از درد و رنج است، مانند مشت خونی که نشان‌دهنده یأس و ناامیدی است و به دل‌دردها و زخم‌های پنهان آنها اشاره دارد. هرچند که ظاهر آنها ساده و بی‌زخارف است، اما درونشان حزن و غمی عمیق وجود دارد.
چهره نعمت الوان شهان چون لاله
داغ نان جو و کشکینه درویشان است
هوش مصنوعی: چهره‌های زیبای بزرگانی چون گل لاله‌ای است که داغ سوختگی نان جو و کشک در زندگی درویشان را به همراه دارد.
نیست در هفته ارباب توقع تعطیل
صبح شنبه شب آدینه درویشان است
هوش مصنوعی: در این متن گفته شده که در هفته، ارباب (مدیر یا صاحب‌کار) انتظار ندارد که کارگران یا درویشان در صبح شنبه تعطیل باشند، بلکه آدینه (جمعه) شب برای آن‌ها فرصتی برای استراحت و تعطیلی است. به عبارت دیگر، آن‌ها باید در روز شنبه به کار خود ادامه دهند.
می شود دل ز قبول نظر خلق سیاه
دست رد صیقل آیینه درویشان است
هوش مصنوعی: دل آدم وقتی به نگاه منفی دیگران واکنش نشان می‌دهد، مانند یک آیینه می‌ماند که اگر آغشته به کثیفی باشد، نمی‌تواند زیبایی را درست نشان دهد. در واقع، این رد کردن نظر دیگران همانند پاک کردن آیینه است که به حقیقت و زیبایی بازمی‌گردد.
دل آسوده ز گنجینه شاهان مطلب
این گهر در صدف سینه درویشان است
هوش مصنوعی: دل آرام و بی‌دغدغه است که گنج‌های پادشاهان را نمی‌طلبد؛ چرا که این الماس ارزشمند در دل فقیران نهفته است.
نیست امروز هواخواه فقیران صائب
مخلص و بنده دیرینه درویشان است
هوش مصنوعی: امروز کسی حامی و پشتیبان فقرا نیست، اما من همچنان مخلص و خدمتگزار درویشان بوده‌ام.