گنجور

غزل شمارهٔ ۱۴۳۷

غمگسار دل سودازده من شبهاست
همزبانی که مرا هست همین یاربهاست
در سیه خانه لیلی نبود مجنون را
با خیال تو حضوری که مرا در شبهاست
آرزو در دل من حلقه بیرون درست
سینه ساده من سد ره مطلبهاست
نیست ممکن به عزیزی نرسند آخر کار
یوسفی چند که محبوس درین قالبهاست
بهر دیوانه من نعل در آتش دارد
هر کجا کودک شوخی که درین مکتبهاست
چه خیال است که نشکسته درآید به کنار؟
دل که طوفان زده موجه این غبغبهاست
گرمی حرص به جز مرگ ندارد درمان
عرق سرد سرانجام علاج تبهاست
کار دنیای تو گر در گره افتد خوش باش
چه به جز زهر فنا در گره عقربهاست؟
می کشد غیرت هفتاد و دو ملت صائب
هر که چون پیر خرابات ز خوش مشربهاست

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

غمگسار دل سودازده من شبهاست
همزبانی که مرا هست همین یاربهاست
هوش مصنوعی: دل شاداب من در شب‌ها به خاطر غم، تنها کسی که با من همدل است، همان رازهایی است که در دل دارم.
در سیه خانه لیلی نبود مجنون را
با خیال تو حضوری که مرا در شبهاست
هوش مصنوعی: در خانه تاریک لیلی، مجنون حضور ندارد، اما خیال تو مرا در شب‌ها در کنار خود حس می‌کند.
آرزو در دل من حلقه بیرون درست
سینه ساده من سد ره مطلبهاست
هوش مصنوعی: آرزوهایم در دل من مانند حلقه‌ای هستند و به سادگی قلبم مانع رسیدن به خواسته‌هایم می‌شوند.
نیست ممکن به عزیزی نرسند آخر کار
یوسفی چند که محبوس درین قالبهاست
هوش مصنوعی: در نهایت، هیچ‌کس نمی‌تواند از محبت و نزدیکی به محبوبش جدا بماند، حتی اگر مدت‌ها در قید و بند و محدودیت باشد.
بهر دیوانه من نعل در آتش دارد
هر کجا کودک شوخی که درین مکتبهاست
هوش مصنوعی: برای دیوانه من، هر جا که بچه‌ای بازیگوش وجود دارد، نعل در آتش می‌گذارد.
چه خیال است که نشکسته درآید به کنار؟
دل که طوفان زده موجه این غبغبهاست
هوش مصنوعی: چه تصوری است که با شکستگی به کنار می‌آید؟ دلی که طوفان زده است، این ناز و خودنمایی‌ها را در بر دارد.
گرمی حرص به جز مرگ ندارد درمان
عرق سرد سرانجام علاج تبهاست
هوش مصنوعی: حرص و طمع هیچ راهی برای درمان جز مواجهه با مرگ ندارند، و عرق سرد در نهایت می‌تواند نشانه‌ای برای بهبود از بیماری‌ها باشد.
کار دنیای تو گر در گره افتد خوش باش
چه به جز زهر فنا در گره عقربهاست؟
هوش مصنوعی: اگر کارهایت در دنیا به مشکل خورد، ناراحت نباش؛ چون غیر از زهر نابودی، چیزی در مشکلات وجود ندارد.
می کشد غیرت هفتاد و دو ملت صائب
هر که چون پیر خرابات ز خوش مشربهاست
هوش مصنوعی: غیرت و شجاعت هفتاد و دو ملت، صائب را می‌کشد؛ هر کسی که مانند پیر خرابات، اهل لذت و خوشی باشد.