گنجور

غزل شمارهٔ ۱۴۳۵

لاله روشنگر چشم و دل سودایی ماست
دیدن سوختگان سرمه بینایی ماست
شد تهی دامن صحرای ملامت از سنگ
عشق بیرحم همان در پی رسوایی ماست
چشم دیوانه نگاهان ادب آموز شده است
این چه شرم است که با لیلی صحرایی ماست
خار در دیده ارباب هوس می شکند
ورنه خط جوهر آیینه بینایی ماست
کوهکن کیست که با ما طرف بحث شود؟
بیستون سنگ کم پله رسوایی ماست
نوبر شکوه نکرد از دل آزرده ما
دل بیرحم فلک داغ شکیبایی ماست
شوخ چشمی که کند زیر و زبر عالم را
نقش دیوار پریخانه تنهایی ماست
بوی گل را نتوان در گره شبنم بست
چشم خونبار، کباب دل هر جایی ماست
می گشاید رگ الماس به مژگان صائب
شوخ چشمی که نهان در دل شیدایی ماست

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

لاله روشنگر چشم و دل سودایی ماست
دیدن سوختگان سرمه بینایی ماست
هوش مصنوعی: لاله، که نماد زیبایی و روشنی است، چشم و دل ما را که در آرزوی عشق و احساسات هستند، روشن می‌کند. دیدن افرادی که در آتش عشق سوخته‌اند، برای ما مانند سرمه‌ای است که بینایی و بصیرت ما را تقویت می‌کند.
شد تهی دامن صحرای ملامت از سنگ
عشق بیرحم همان در پی رسوایی ماست
هوش مصنوعی: دست خالی و بی‌مفهوم بودن فضای ملامت، ناشی از عشق بی‌رحم است که در جستجوی رسوایی ماست.
چشم دیوانه نگاهان ادب آموز شده است
این چه شرم است که با لیلی صحرایی ماست
هوش مصنوعی: چشم دیوانه به تماشای دیگران درسی از ادب و رفتار آموخته است. این چه نوع شرمی است که ما با لیلی صحرایی داریم؟
خار در دیده ارباب هوس می شکند
ورنه خط جوهر آیینه بینایی ماست
هوش مصنوعی: اگرچه صدمه‌ها و مشکلات در دیدگاه و خواسته‌های ما وجود دارند، اما در واقع، وجود این مشکلات به ما یادآوری می‌کند که چه زیبایی‌هایی در زندگی داریم که می‌توانیم به آن‌ها توجه کنیم.
کوهکن کیست که با ما طرف بحث شود؟
بیستون سنگ کم پله رسوایی ماست
هوش مصنوعی: کوهکن کیست که بخواهد با ما بحث کند؟ بیستون، سنگی است که نشان‌دهنده‌ی رسوایی ماست و نتوانسته‌ایم به خوبی از آن عبور کنیم.
نوبر شکوه نکرد از دل آزرده ما
دل بیرحم فلک داغ شکیبایی ماست
هوش مصنوعی: نوبرِ شکوفه هیچ گله‌ای از دلِ آزرده‌ی ما نمی‌کند. دلِ بی‌رحم آسمان، همانند علامتِ بی‌صبر ما، داغی را بر دل ما گذاشته است.
شوخ چشمی که کند زیر و زبر عالم را
نقش دیوار پریخانه تنهایی ماست
هوش مصنوعی: عشوه‌گری که به راحتی می‌تواند دنیا را به هم بریزد، تصویری از دنیای تنهایی ما را به نمایش می‌گذارد.
بوی گل را نتوان در گره شبنم بست
چشم خونبار، کباب دل هر جایی ماست
هوش مصنوعی: نتوان بوی خوش گل را در شبنم محصور کرد، زیرا دل های غمگین ما در هر گوشه‌ای شوق و داغ خود را دارند.
می گشاید رگ الماس به مژگان صائب
شوخ چشمی که نهان در دل شیدایی ماست
هوش مصنوعی: چشمان زیبا و بازیگوشی که در دل ما عشق و شور شیدایی را پنهان کرده، همچون الماسی است که رازهایش را آشکار می‌کند.