گنجور

غزل شمارهٔ ۱۴۲۴

در کمین این فلک سخت کمانی که تراست
عاقبت گرد برآرد ز نشانی که تراست
نعمت روی زمین چشم ترا سیر نکرد
چه کند خاک به چشم نگرانی که تراست؟
ریخت دندان تو چون اختر صبح از پیری
مشرق شکر نگردید دهانی که تراست
قامتت بید موله شد و چون سرو کشد
سر به عیوق، تمنای جوانی که تراست
در ریاضی که بود دولت گل پا به رکاب
چه اقامت کند این برگ خزانی که تراست؟
استخوانهای ترا پیشتر از خاک شدن
توتیا می کند این خواب گرانی که تراست
صرف کن چون مه نو توشه خود را زنهار
تا شود قرص تمام این لب نانی که تراست
قامتت خم شد و هموار نگشتی صائب
دم شمشیر بود پشت کمانی که تراست

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

در کمین این فلک سخت کمانی که تراست
عاقبت گرد برآرد ز نشانی که تراست
هوش مصنوعی: در سایه‌ی این آسمان، کمانی سخت وجود دارد که تو را در تیررس دارد و در نهایت، نشانه‌ای که از آن تو هستی را به جا خواهد آورد.
نعمت روی زمین چشم ترا سیر نکرد
چه کند خاک به چشم نگرانی که تراست؟
هوش مصنوعی: خداوندی که نعمت‌هایش در زمین گسترده است، نتوانسته است تو را به اندازه کافی سیراب کند. حالا خاک، که تو را در خود دارد، چگونه می‌تواند رنج و نگرانی‌ات را از بین ببرد؟
ریخت دندان تو چون اختر صبح از پیری
مشرق شکر نگردید دهانی که تراست
هوش مصنوعی: دندان‌های تو همچون ستاره‌های صبح می‌مانند که به خاطر پیری رنگ و حالتی شیرین و جذاب پیدا نکرده‌اند. دهانی که دندان‌های تو در آن است، این زیبایی را ندارد.
قامتت بید موله شد و چون سرو کشد
سر به عیوق، تمنای جوانی که تراست
هوش مصنوعی: قد و قامتی زیبا داری که همچون درختان نازک و خوش فرم است و مانند سرو که سرش را بالا می‌برد، در جستجوی جوانی‌ای هستی که آرزویش را داری.
در ریاضی که بود دولت گل پا به رکاب
چه اقامت کند این برگ خزانی که تراست؟
هوش مصنوعی: در علم ریاضی، که نمایانگر قدرت و حکمت است، کجا می‌تواند یک برگ از درخت خزان، که متعلق به توست، باقی بماند؟
استخوانهای ترا پیشتر از خاک شدن
توتیا می کند این خواب گرانی که تراست
هوش مصنوعی: خواب سنگین و خواب‌آلودگی که بر تو غلبه کرده، باعث می‌شود که استخوان‌هایت پیش از اینکه به خاک سپرده شوی، به خاک دچار فراموشی و سردی شوند.
صرف کن چون مه نو توشه خود را زنهار
تا شود قرص تمام این لب نانی که تراست
هوش مصنوعی: بهتر است که همانند ماه نو، اندوخته‌های خود را با احتیاط خرج کنی تا زمانی که به کمال برسی و به هدفی که داری، مانند نان تازه و کامل، دست یابی.
قامتت خم شد و هموار نگشتی صائب
دم شمشیر بود پشت کمانی که تراست
هوش مصنوعی: تو در اوج زیبایی و قدرت قرار داری، اما در عین حال، نشانه‌ای از نرمی و آرامش در قامت تو وجود دارد. مانند کمانی که به سمت جلو کشیده شده است و پشت آن نیز شمشیری نهفته است، تو نیز در حال حاضر، به ظاهر آرام و صلح‌آمیز به نظر می‌رسی، ولی در درونت، نیرویی قوی و شجاعانه وجود دارد.