گنجور

غزل شمارهٔ ۱۴۰۹

بر دلم نیست غباری ز سیه کاری بخت
قانعم با دل بیدار ز بیداری بخت
شکر این نعمت عظمی چه توانم کردن
که به دولت نرسیدم ز مددکاری بخت
شکوه از بخت گرانخواب ز کوته نظری است
که سبکسیر بود مدت بیداری بخت
از برومندی ظاهر دل چون آینه را
غوطه در زنگ دهد جامه زنگاری بخت
با هنر طالع فرخنده نمی گردد جمع
که بود محضر دانش خط بیزاری بخت
دو سه روزی است برومندی گلزار امید
سایه ابر بهارست هواداری بخت
نیست ممکن که ز یک دست صدا برخیزد
یار اگر یار نباشد چه کند یاری بخت؟
صائب ارباب هوس کامروایند همه
هست مخصوص به عشاق سیه کاری بخت

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بر دلم نیست غباری ز سیه کاری بخت
قانعم با دل بیدار ز بیداری بخت
هوش مصنوعی: دل من از مشکلات و سختی‌های زندگی آلوده نیست و از فعالیت و تلاش خود راضی‌ام. بخت من با آگاهی و بیداری همراه است.
شکر این نعمت عظمی چه توانم کردن
که به دولت نرسیدم ز مددکاری بخت
هوش مصنوعی: چه کاری از من برمی‌آید بابت این نعمت بزرگ؟ چون به کمک بخت خوب به موفقیت نرسیدم.
شکوه از بخت گرانخواب ز کوته نظری است
که سبکسیر بود مدت بیداری بخت
هوش مصنوعی: شکایت از شانس و تقدیر نادرست است، زیرا ناآگاهی و کم‌عمق بودن باعث می‌شود که این شانس در زمان کوتاهی شاداب و فعال باشد.
از برومندی ظاهر دل چون آینه را
غوطه در زنگ دهد جامه زنگاری بخت
هوش مصنوعی: درخشش ظاهری دل مثل آینه‌ای است که با زنگار زندگی پر می‌شود و این زنگار ناشی از بدبختی و بخت بد است.
با هنر طالع فرخنده نمی گردد جمع
که بود محضر دانش خط بیزاری بخت
هوش مصنوعی: با داشتن هنر و استعداد، نمی‌توان به سادگی جمعی خوشبخت داشت، زیرا اگر کسی در محضر علم و دانش حاضر باشد، شانس و بخت او را می‌نوازد.
دو سه روزی است برومندی گلزار امید
سایه ابر بهارست هواداری بخت
هوش مصنوعی: چند روزی است که در باغ امید قدم می‌زنم، و سایه‌ی ابر بهاری بر سرم است که نشانه‌ی حمایت و خوشبختی است.
نیست ممکن که ز یک دست صدا برخیزد
یار اگر یار نباشد چه کند یاری بخت؟
هوش مصنوعی: امکان ندارد که تنها از یک دست صدا تولید شود. اگر یاری وجود نداشته باشد، بخت چه کار می تواند بکند؟
صائب ارباب هوس کامروایند همه
هست مخصوص به عشاق سیه کاری بخت
هوش مصنوعی: آنان که خواسته‌های خود را دنبال می‌کنند، در زندگی به آرزوهایشان می‌رسند و این تقدیر تنها به عاشقان با بخت بد تعلق دارد.