گنجور

غزل شمارهٔ ۱۲۷۷

فکر جانسوز مرا یک نقطه بی انداز نیست
یک سپند بزم من بی شعله آواز نیست
در سر کویی که من بر اطلس خون می تپم
خضر اگر آید، در فیض شهادت باز نیست
ذره و خورشید گلبانگ اناالحق می زنند
نغمه بیگانه ای در پرده این ساز نیست
من که نتوانم ز سستی بال خود را جمع کرد
ماه عید من به غیر از ناخن شهباز نیست
مال دنیا سیرچشمان را نگردد پای بند
شهد، زنبور عسل را مانع پرواز نیست
پرده داری می کند رنگ رخ معشوق را
چون شراب لعل، خون عاشقان غماز نیست
نیست صائب دلنشین خاطر مشکل پسند
مصرعی کان تیر روی ترکش اعجاز نیست

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

فکر جانسوز مرا یک نقطه بی انداز نیست
یک سپند بزم من بی شعله آواز نیست
هوش مصنوعی: فکر و اندیشه‌ی عمیق من به اندازه‌ای سوزان و دردناک است که حتی یک نقطه هم نمی‌تواند آن را کم کند، و در این جشن و شادی من، بدون شعله و نور، چیزی برای آواز خواندن وجود ندارد.
در سر کویی که من بر اطلس خون می تپم
خضر اگر آید، در فیض شهادت باز نیست
هوش مصنوعی: در جایگاهی که من تحت تأثیر احساسات عمیق و دردناک خود هستم، حتی اگر شخصی دانا و رهنما همچون خضر هم بیاید، دستاوردی از فیض و نعمت شهادت نصیبش نخواهد شد.
ذره و خورشید گلبانگ اناالحق می زنند
نغمه بیگانه ای در پرده این ساز نیست
هوش مصنوعی: ذره و خورشید هر دو ندا می‌دهند که وجود حقیقی واحدی وجود دارد و این نغمه‌ای که در این ساز می‌نوازد، صدای غریب و غیرواقعی است.
من که نتوانم ز سستی بال خود را جمع کرد
ماه عید من به غیر از ناخن شهباز نیست
هوش مصنوعی: من که نتوانم به خاطر بی‌توجهی و تنبلی‌ام، خودم را جمع و جور کنم، در روزی که عید من است، چیزی جز ناخن یک پرنده قوی و بزرگ ندارم.
مال دنیا سیرچشمان را نگردد پای بند
شهد، زنبور عسل را مانع پرواز نیست
هوش مصنوعی: ثروت دنیوی نمی‌تواند همیشه افراد را راضی کند، همان‌طور که زنبور عسل از شیرینی عسل بازنمی‌ماند و آزادانه پرواز می‌کند.
پرده داری می کند رنگ رخ معشوق را
چون شراب لعل، خون عاشقان غماز نیست
هوش مصنوعی: پرده‌داری باعث شده است رنگ چهره معشوق مانند شراب قرمز باشد، اما این خون عاشقان نمی‌تواند به راستی از عشق آنها خبر دهد.
نیست صائب دلنشین خاطر مشکل پسند
مصرعی کان تیر روی ترکش اعجاز نیست
هوش مصنوعی: دل‌نشین نیست برای کسی که در انتخابش سخت‌پسند است، شعری که نتواند به زیبایی تیرِ معجزه‌اش به دل بنشیند.