غزل شمارهٔ ۱۲۳۸
جان عاشق قدر داغ و درد میداند که چیست
سکه کامل عیاران مرد میداند که چیست
پایکوبان رفت ازین صحرای وحشت گردباد
قدر تنهایی بیابانگرد میداند که چیست
چهره زرّین گشاید آب رحم از دیدهها
مهر تابان قدر رنگ زرد میداند که چیست
خط ز راه خاکساری حسن را تسخیر کرد
رتبه افتادگی را گرد میداند که چیست
نه ز بیدردی است گر عاشق نداند قدر درد
هرکه شد بیدرد، قدر درد میداند که چیست
درد جانکاه مرا دور از حضور دوستان
هرکه گردیده است بیهمدرد میداند که چیست
صائب از دل زنگ ظلمت را زدودن سهل نیست
صبح صادق قدر آه سرد میداند که چیست
غزل شمارهٔ ۱۲۳۷: بادپیمایی مسلسل همچو آب از بهر چیست؟غزل شمارهٔ ۱۲۳۹: شوق چون ریگ روان منزل نمی داند که چیست
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
جان عاشق قدر داغ و درد میداند که چیست
سکه کامل عیاران مرد میداند که چیست
هوش مصنوعی: جان عاشق میداند که داغ و درد چه معنایی دارد و برای او ارزشمند است، زیرا او به خوبی میفهمد که چیست. همچنین، مردانی که به کمال رسیدهاند نیز میدانند که ارزش و عیار حقیقی چه مفهومی دارد.
پایکوبان رفت ازین صحرای وحشت گردباد
قدر تنهایی بیابانگرد میداند که چیست
هوش مصنوعی: این متن به نوعی اشاره به تنهایی و دلهره دارد. شخصی که در این بیابان و فضای سخت و ناآشنا قدم میزند، با تکیه بر تجربیاتش میداند که چه چیزی در انتظارش است. او با اطمینان به سمت هدفش میرود و از چالشها نمیهراسد، بلکه از آنها به عنوان بخشی از سفرش بهره میبرد. در حقیقت، این فرد قدرت و آگاهی لازم برای روبرو شدن با دشواریها را دارد و میفهمد که تنها نیست و خود را در این مسیر پیدا کرده است.
چهره زرّین گشاید آب رحم از دیدهها
مهر تابان قدر رنگ زرد میداند که چیست
هوش مصنوعی: به چهره زیبا و درخشان او که مانند طلاست، اشکهای رحم و محبت جاری میشود. مهر و عشق روشن و تابناک او میداند که چه چیزی ارزشمند و مفهومی بالاتر از رنگ زرد دارد.
خط ز راه خاکساری حسن را تسخیر کرد
رتبه افتادگی را گرد میداند که چیست
هوش مصنوعی: قصهای است از زیبایی و تواضع، که نشان میدهد چگونه دلباختگی به صفات خوب از قبیل فروتنی، میتواند دلها را تحت تأثیر قرار دهد. در اینجا بیان میشود که زیبایی و تواضع بهگونهای در هم تنیدهاند که میتوانند مقام و فضیلت را به آسانی به دست آورند. همچنین، اهمیت این ویژگیها نشان میدهد که در زندگی و روابط انسانها چه اثر عمیقی میتوانند داشته باشند.
نه ز بیدردی است گر عاشق نداند قدر درد
هرکه شد بیدرد، قدر درد میداند که چیست
هوش مصنوعی: اگر کسی درد را نچشد، نمیتواند ارزش و اهمیت آن را بفهمد. فقط کسی که دردی را تجربه کرده باشد، میداند که درد چه احساسی دارد و چه معنایی دارد.
درد جانکاه مرا دور از حضور دوستان
هرکه گردیده است بیهمدرد میداند که چیست
هوش مصنوعی: درد و رنج عمیق من ناشی از دوری از دوستانم است. هر کس که در غم و تنهایی قرار گرفته باشد، میداند این احساس چه معنایی دارد.
صائب از دل زنگ ظلمت را زدودن سهل نیست
صبح صادق قدر آه سرد میداند که چیست
هوش مصنوعی: زبان شعر به ما میگوید که رهایی از تاریکی ظلمت کار آسانی نیست و تنها نور صبح صادق به ارزش و اهمیت آه و اندوه ما واقف است.

صائب