گنجور

غزل شمارهٔ ۱۰۰۱

گوش گیران قفس را نکهت گلشن بس است
دیده کنعانیان را بوی پیراهن بس است
ظلمت شب های غم را لشکری در کار نیست
این سیاهی را فروغ باده روشن بس است
عقل بیجا می کند پا از گلیم خود دراز
ذره را میدان جولان دیده روزن بس است
از تنزل می توان دادن فلک را خاکمال
خاکساری سد راه جرأت دشمن بس است
سیلیی خاموش سازد طفل بازیگوش را
عقل دعوی دار را یک رطل مرد افکن بس است
چون نباشد دل به جای خود، زره دام بلاست
اهل جرأت را لباس جنگ، پیراهن بس است
نیست صائب دیده ما بر فروغ عاریت
بی کسان را شمع بالین دیده روشن بس است

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

گوش گیران قفس را نکهت گلشن بس است
دیده کنعانیان را بوی پیراهن بس است
هوش مصنوعی: پرندگان در قفس با بوی خوش گلستان خوشحالند و برای کسانی که به زیبایی و خوشبوئی پیراهن کنعانیان آشنا هستند، بوی آن کافی است.
ظلمت شب های غم را لشکری در کار نیست
این سیاهی را فروغ باده روشن بس است
هوش مصنوعی: در دل شب‌های پر از غم، هیچ نیرویی برای مقابله وجود ندارد و تنها نوری که می‌تواند این تاریکی را روشن کند، درخشش شراب است.
عقل بیجا می کند پا از گلیم خود دراز
ذره را میدان جولان دیده روزن بس است
هوش مصنوعی: عقل نادان تلاش می‌کند بیش از توانایی‌اش پیش برود و فراتر از محدوده خود عمل کند. در این دنیا، حتی یک ذره هم می‌تواند به اندازه کافی برای نمایش و اثرگذاری کافی باشد.
از تنزل می توان دادن فلک را خاکمال
خاکساری سد راه جرأت دشمن بس است
هوش مصنوعی: از تنزل و پایین آمدن، می‌شود به آسمان،‌ خاک و خاکساری را تقدیم کرد. همین که دشمن جسارت کند، کافی‌ست تا راه او مسدود شود.
سیلیی خاموش سازد طفل بازیگوش را
عقل دعوی دار را یک رطل مرد افکن بس است
هوش مصنوعی: در این شعر، به این موضوع اشاره شده است که گاهی یک صدمه یا تجربه، می‌تواند اثر عمیقی بر روی فردی که در حال بازی و شادابی است، بگذارد. همچنین، بیان می‌کند که برای متوقف کردن یا آرام کردن ذهنی که در خود از خودباوری و ادعاهای بزرگ برخوردار است، کافی است یک ضربه کوچک یا یادآوری ساده باشد.
چون نباشد دل به جای خود، زره دام بلاست
اهل جرأت را لباس جنگ، پیراهن بس است
هوش مصنوعی: زمانی که دل در آرامش و در جای خود نباشد، زندگی خطرناک و پر از مشکلات می‌شود. برای کسانی که شجاع هستند، داشتن اراده و روحیه کافی مانند داشتن لباس جنگی است.
نیست صائب دیده ما بر فروغ عاریت
بی کسان را شمع بالین دیده روشن بس است
هوش مصنوعی: چشم ما به روشنی‌هایی که بدون صاحب هستند، نمی‌نگرد. برای ما نور شمعی که در کنار سر بستر است، کافی است.