گنجور

شمارهٔ ۴۵

پناه ملت و راعی خلق نصرة دین
تویی که چرخ به نام تو نامدار شود
بنای شرع به سعی تو مرتفع گردد
اساس عدل به ملک تو استوار شود
چو در شب حدثان صبح دولتت بدمید
چه جای صبح؟که خورشید شرمسار شود
تو از بزرگی جایی رسیده ای امروز
که آسمان ز قبولت بزرگوار شود
چه وهمها که درو بسته بود مهر و سپهر
که دولت تو بر اطراف کامکار شود
امید آن بود اکنون زمانه را از تو
که نظم رونق عالم یکی هزار شود
ز فیض نعمت تو ابر درفشان گردد
ز نشر مدحت تو خاک مشکبار شود
کسی که مدح تو گوید به جای آن باشد
که پیش همت او کاینات خوار شود
اگر قبول نکردم عطات معذورم
که پیش رای تو این نکته آشکار شود
که ابر قطره به دریا از آن فرستد باز
که تا به وقت دگر در شاهوار شود
بیاب کام دل از روزگار چندانی
که روزگار تو تاریخ روزگار شود

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: سیاوش جعفری

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

پناه ملت و راعی خلق نصرة دین
تویی که چرخ به نام تو نامدار شود
هوش مصنوعی: تو پشتیبان مردم و حامی آنان هستی، و برای دینت به قدری بزرگ و مشهور هستی که با نام تو روزگار به معروفیت می‌رسد.
بنای شرع به سعی تو مرتفع گردد
اساس عدل به ملک تو استوار شود
هوش مصنوعی: با تلاش و کوشش تو، پایه‌های قوانین دین محکم و استوار می‌شود و بنیاد عدالت در سرزمین تو برقرار خواهد شد.
چو در شب حدثان صبح دولتت بدمید
چه جای صبح؟که خورشید شرمسار شود
هوش مصنوعی: وقتی صبح دولت تو در دل شب طلوع کند، دیگر صبح چه معنایی دارد؟ که حتی خورشید هم در این میان شرمنده می‌شود.
تو از بزرگی جایی رسیده ای امروز
که آسمان ز قبولت بزرگوار شود
هوش مصنوعی: امروز به مقام والایی دست یافته‌ای که آسمان به احترام تو بزرگ و باوقار شده است.
چه وهمها که درو بسته بود مهر و سپهر
که دولت تو بر اطراف کامکار شود
هوش مصنوعی: چقدر تصورات و خیالاتی که در آنجا به خاطر محبت و سرنوشت محدود شده بود، که خوشبختی تو به اطراف و جوانب مختلف گسترش یابد.
امید آن بود اکنون زمانه را از تو
که نظم رونق عالم یکی هزار شود
هوش مصنوعی: امید داشته‌ام که این زمانه، با وجود تو، باعث رونق و شکوفایی عالم شود و به هزار زیبایی و نظم برسد.
ز فیض نعمت تو ابر درفشان گردد
ز نشر مدحت تو خاک مشکبار شود
هوش مصنوعی: از برکت نعمت‌های تو، ابرها بارش می‌کنند و به خاطر ستایش و مدح تو، زمین به عطر مشک آغشته می‌شود.
کسی که مدح تو گوید به جای آن باشد
که پیش همت او کاینات خوار شود
هوش مصنوعی: کسی که درباره تو خوب صحبت می‌کند، نشان‌دهنده این است که چه اندازه او توانمند است و چقدر ارزش و بزرگی تو را درک می‌کند.
اگر قبول نکردم عطات معذورم
که پیش رای تو این نکته آشکار شود
هوش مصنوعی: اگر از تو اطاعت نکردم، دلیلش این است که نمی‌خواهم نظر تو برمن روشن شود.
که ابر قطره به دریا از آن فرستد باز
که تا به وقت دگر در شاهوار شود
هوش مصنوعی: ابر یک قطره از خود را به دریا می‌فرستد تا در زمانی دیگر دوباره به شکل کوه بلند (شاهوار) تبدیل شود.
بیاب کام دل از روزگار چندانی
که روزگار تو تاریخ روزگار شود
هوش مصنوعی: از زندگی، آنچه که می‌خواهی و مورد پسندت است، به دست آور، زیرا روزگار تو به قدری اهمیت پیدا می‌کند که تاریخ آن ثبت خواهد شد.