ظهیر فاریابیشمارهٔ ۳۵
جلال ملت و دین،تو گمان مبر که دگر
به کبریای جلال تو هیچ کس باشد
به هر چه حکم تو سابق شود چو در نگری
قضا هنوز به فرسنگها ز پس باشد
شبی نباشد کاندر دل و دِماغ عدو
خیال تیغ نه همخوابه هوس باشد
هرانکسی که زند بر خلاف تو نفسی
نخست مرگ گلوگیر در نفس باشد
همای همت تو هر کجا که سایه فکند
به فرّ و مرتبه عنقا کم از مگس باشد
نسیم عدل تو در هر زمین که نافه گشاد
دژم بنفشه و فریاد کن جرس باشد
فنا کله ز سر روزگار بر باید
اگر نه حزم تو شبها درو عسس باشد
به بزم شاه جهان کشف حال بنده بکن
به پایمردی دانم که دسترس باشد
که گرچه عیش من از حد برون پریشان است
و لیک یک نظر رحمت تو بس باشد
اطلاعات
وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: قطعه
منبع اولیه: سیاوش جعفری
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
جلال ملت و دین،تو گمان مبر که دگر
به کبریای جلال تو هیچ کس باشد
هوش مصنوعی: به بزرگی ملت و دین فکر نکن که هیچ کس دیگری به اندازه عظمت و شکوه تو وجود داشته باشد.
به هر چه حکم تو سابق شود چو در نگری
قضا هنوز به فرسنگها ز پس باشد
هوش مصنوعی: هر چه که درباره‌اش نظر یا حکم بدهی، وقتی به آن نگاه کنی، می‌بینی که سرنوشت و قضا هنوز فاصله زیادی از آن دارد.
شبی نباشد کاندر دل و دِماغ عدو
خیال تیغ نه همخوابه هوس باشد
هوش مصنوعی: شبی نیست که در دل و فکر دشمن، تصویری از شمشیر و نیتی شوم وجود نداشته باشد.
هرانکسی که زند بر خلاف تو نفسی
نخست مرگ گلوگیر در نفس باشد
هوش مصنوعی: هر کسی که بخواهد بر خلاف تو نفس بکشد، در واقع نخستین چیزی که به او آسیب می‌زند، نفس خود اوست.
همای همت تو هر کجا که سایه فکند
به فرّ و مرتبه عنقا کم از مگس باشد
هوش مصنوعی: هر جا که اراده و تلاش تو جلوه کند، موقعیت و مقام تو برتر از هر چیز دیگری خواهد بود و حتی از کوچک‌ترین موجودات نیز بی‌اعتبارتر می‌شود.
نسیم عدل تو در هر زمین که نافه گشاد
دژم بنفشه و فریاد کن جرس باشد
هوش مصنوعی: نسیم عدالت تو در هر جایی که شکوفه می‌زند، باعث می‌شود بنفشه‌ها شاداب و خوشبو شوند و این شادابی مانند صدای جرس به گوش می‌رسد.
فنا کله ز سر روزگار بر باید
اگر نه حزم تو شبها درو عسس باشد
هوش مصنوعی: برای اینکه در زندگی به مشکل برنخوری و دچار خطر نشوی، باید حواست را جمع کنی و با احتیاط رفتار کنی. چون ممکن است در شب، در تاریکی یا در زمان‌های نامعلوم کارهایی انجام شود که برایت خطرناک باشد. پس باید با دقت و هوشیاری عمل کنی تا از نابود شدن نجات یابی.
به بزم شاه جهان کشف حال بنده بکن
به پایمردی دانم که دسترس باشد
هوش مصنوعی: در محفل و جشن بزرگ شاه، وضعیت و حال من را روشن کن. من می‌دانم که با شجاعت و اراده می‌شود به این موضوع دست یافت.
که گرچه عیش من از حد برون پریشان است
و لیک یک نظر رحمت تو بس باشد
هوش مصنوعی: هرچند که لذت های من تحت تاثیر مشکلات و نوسانات قرار گرفته است، اما یک نگاه مهربان تو کافی است تا همه چیز را تغییر دهد.