ظهیر فاریابیشمارهٔ ۱۱
آنک به حق داور زمان وزمین است
خسرو پیروز بخت نصرة دین است
حامی اسلام بیشکین که چو گردون
مرکب دوران او همیشه بزین است
آنکه در اطراف ملکش از در طاعت
خسرو انجم کمینه قلعه نشین است
وانک ز بهر نثار موکب قدرش
دامن افلاک پر ز دُرّ ثمین است
دولت ودین را برای دفع حوادث
نام بزرگش همیشه نقش نگین است
پیش کف او به نیم ذرّه نسنجد
هرچه در احشای برّ و بحر دفین است
راتب یک روزه نیست بخشش اورا
هر چه پس افکنده شهور و سنین است
عرصه جاهش ورای بحر محیط است
پایه قدرش فراز چرخ برین است
همت او هر زمان زچرخ ببخشد
صدره چندانک طول وعرض زمین است
روی به هر جایگه که آورد او را
دولت واقبال بر یسار و یمین است
شخص سعادت روا بود که ندارد
پای زدرگاه او که حِصن حصین است
چشم فلک خیره شد به نور جبینش
فرّ الهی است آن نه نور جبین است
ای مَلکی کز نسیم خُلق تو دایم
مغز فلک همچو ناف آهوی چین است
ملک تو جایی رسیده است که انجا
پیشگه چرخ صف باز پسین است
دعوی شاهی تو را رسد به حقیقت
لاف زسر پنجه کار شیر عرین است
دشمن تو جان کجا برد؟که خدنگت
پیش وپسش چون قضای بد به کمین است
دین خدا از تو باقی است معونت
لاجرمت روز و شب خدای مُعین است
ملک تو از گردش زمانه مصون باد
کانچه به کارآید از زمانه همین است
اطلاعات
وزن: مفتعلن فاعلات مفتعلن فع (منسرح مثمن مطوی منحور)
قالب شعری: قصیده
منبع اولیه: سیاوش جعفری
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
آنک به حق داور زمان وزمین است
خسرو پیروز بخت نصرة دین است
هوش مصنوعی: خسرو پیروزمند در این عصر، به حق حاکم بر زمان و زمین است و پیروزی او در خدمت دین است.
حامی اسلام بیشکین که چو گردون
مرکب دوران او همیشه بزین است
هوش مصنوعی: حامی اسلام، به راستی مثل دورانی است که همیشه در حال تغییر و تحول است.
آنکه در اطراف ملکش از در طاعت
خسرو انجم کمینه قلعه نشین است
هوش مصنوعی: کسی که در دور و بر سرزمینش، تحت فرمانروایی یک پادشاه بزرگ، به عنوان یک فرد معمولی زندگی می‌کند، به مانند یک نگهبان در یک قلعه است.
وانک ز بهر نثار موکب قدرش
دامن افلاک پر ز دُرّ ثمین است
هوش مصنوعی: اگر به خاطر احترام و عظمت او به آسمان‌ها نگاهی بیندازی، پرچم او سرشار از جواهرات قیمتی و باارزش خواهد بود.
دولت ودین را برای دفع حوادث
نام بزرگش همیشه نقش نگین است
هوش مصنوعی: خوشبختی و مذهب برای مقابله با وقایع ناگوار، نام بزرگش همواره درخششی مانند نگین دارد.
پیش کف او به نیم ذرّه نسنجد
هرچه در احشای برّ و بحر دفین است
هوش مصنوعی: در مقابل قدرت و عظمت او، هیچ چیز با ارزش نیست، حتی اگر تمام گنج‌های پنهان در زمین و دریا را در نظر بگیریم.
راتب یک روزه نیست بخشش اورا
هر چه پس افکنده شهور و سنین است
هوش مصنوعی: بخشش او همچون یک روز محدود و زودگذر نیست، بلکه به اندازه سال‌ها و ماه‌ها و تجربه‌های عمیق است که فرایند و زمان را در بر می‌گیرد.
عرصه جاهش ورای بحر محیط است
پایه قدرش فراز چرخ برین است
هوش مصنوعی: جایگاه او فراتر از دریاهای وسیع است و مقام او بلندتر از آسمان است.
همت او هر زمان زچرخ ببخشد
صدره چندانک طول وعرض زمین است
هوش مصنوعی: همت و اراده او همیشه از آسمان به زمین می‌سازد، به گونه‌ای که اندازه آن برابر با طول و عرض زمین است.
روی به هر جایگه که آورد او را
دولت واقبال بر یسار و یمین است
هوش مصنوعی: هر جا که او را دولت و شانس بیاورد، در سمت چپ و راستش برکت و موقعیت وجود دارد.
شخص سعادت روا بود که ندارد
پای زدرگاه او که حِصن حصین است
هوش مصنوعی: کسی که سعادت واقعی را تجربه می‌کند، نباید در ورودی قلعه‌ای که بسیار مستحکم و تزلزل‌ناپذیر است، پایش را بگذارد.
چشم فلک خیره شد به نور جبینش
فرّ الهی است آن نه نور جبین است
هوش مصنوعی: چشم آسمان به درخشش پیشانی او خیره شده است؛ این نور معمولا به پیشانی نسبت داده می‌شود، اما در واقع فرّی الهی است که در او وجود دارد.
ای مَلکی کز نسیم خُلق تو دایم
مغز فلک همچو ناف آهوی چین است
هوش مصنوعی: ای فرشته‌ای که با لطافت و زیبایی‌ات، آسمان را همچون ناف آهوی چین نرم و لطیف کرده‌ای.
ملک تو جایی رسیده است که انجا
پیشگه چرخ صف باز پسین است
هوش مصنوعی: ملک تو به جایی رسیده است که آنجا جلوه‌ای از چرخش روزگار و زمانه پایان یافته است.
دعوی شاهی تو را رسد به حقیقت
لاف زسر پنجه کار شیر عرین است
هوش مصنوعی: اگر ادعای سلطنت و قدرت داری، باید بدانی که این ادعا تنها یک خیال است و واقعیت آن را تنها با کار و تلاش قوی مانند شیر وحشی می‌توان سنجید.
دشمن تو جان کجا برد؟که خدنگت
پیش وپسش چون قضای بد به کمین است
هوش مصنوعی: دشمن تو کجا می‌تواند فرار کند؟ چرا که تیر و کمان تو همیشه آماده است و همچون تقدیر شوم، در کمین او نشسته‌ای.
دین خدا از تو باقی است معونت
لاجرمت روز و شب خدای مُعین است
هوش مصنوعی: کمک و حمایت خداوند از تو همیشه پایدار است و به یقین، او به‌عنوان یاری‌گر، در هر لحظه و شبانه‌روز همراه تو خواهد بود.
ملک تو از گردش زمانه مصون باد
کانچه به کارآید از زمانه همین است
هوش مصنوعی: دوست عزیز، امیدوارم تو در برابر ناملایمات زمان سالم و محفوظ باشی، زیرا آنچه در زندگی به کار می‌آید، همین لحظه‌ها و تجارب زمانه است.