گنجور

شمارهٔ ۹۱

نازم آن سروِ خرامان را که از بس ناز دارد
دستهٔ سنبل مدام از شانه پاانداز دارد
رونما گیرد ز گل چون رو نماید در گلستان
بر عروسانِ چمن آن نازنین بس ناز دارد
ساختم با سوختن یک عمر در راهِ محبّت
عشقِ عالم‌سوز آری سوز دارد ساز دارد
زین اسیرانِ مصیبت‌دیده نَبوَد چون من و دل
مرغِ بی‌بالی که در دل حسرتِ پرواز دارد
با خداوندی نگردید از طمع این بنده قانع
خواجهٔ ما تا بخواهی حرص دارد آز دارد
دستِ باطل قفلِ غم زد بر زبانِ مرغِ حق‌گو
ورنه این مرغِ خوش‌الحان صدهزار آواز دارد
با رمیدن رام سازد آن غزالِ مُشک‌مو را
هرکه همچون فرخی طبعِ غزل‌پرداز دارد

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن (رمل مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

نازم آن سروِ خرامان را که از بس ناز دارد
دستهٔ سنبل مدام از شانه پاانداز دارد
هوش مصنوعی: به زیبایی و لطافتی که در چهره‌ی آن نوجوان است، چشم می‌دوزم. او آن‌قدر مغرور و نازک‌دلی دارد که همیشه دسته‌ای از گل‌های سنبل را از شانه‌ی خود می‌اندازد.
رونما گیرد ز گل چون رو نماید در گلستان
بر عروسانِ چمن آن نازنین بس ناز دارد
هوش مصنوعی: وقتی که گل در باغ نمایان می‌شود، زیبایی آن مانند عروسانی است که در چمن می‌درخشند و از لطافت و ناز آنها حس گناگونی به انسان دست می‌دهد.
ساختم با سوختن یک عمر در راهِ محبّت
عشقِ عالم‌سوز آری سوز دارد ساز دارد
هوش مصنوعی: من تمام عمرم را در مسیر عشق و محبت سپری کردم و با این سوختن، ساز و دلی سوزان ایجاد کردم.
زین اسیرانِ مصیبت‌دیده نَبوَد چون من و دل
مرغِ بی‌بالی که در دل حسرتِ پرواز دارد
هوش مصنوعی: من از میان این افرادی که در رنج و مصیبت هستند، تنها کسی هستم که مانند پرنده‌ای بی‌بال در دلش حسرت پرواز دارد.
با خداوندی نگردید از طمع این بنده قانع
خواجهٔ ما تا بخواهی حرص دارد آز دارد
هوش مصنوعی: این شعر درباره انسانی است که به خاطر طمع و حرصش، از خداوند فاصله می‌گیرد. گویا بر کسی منت می‌گذارد و در عوض، این شخص با وجود بی‌نیازی، همچنان در پی کسب بیشتر است. در واقع، این بیت به نوعی انتقاد از انسان‌هاست که با وجود داشتن، همیشه به دنبال بیشتری هستند و نمی‌توانند قناعت کنند.
دستِ باطل قفلِ غم زد بر زبانِ مرغِ حق‌گو
ورنه این مرغِ خوش‌الحان صدهزار آواز دارد
هوش مصنوعی: زبان مرغی که حق می‌گوید به خاطر قفل غم از کار افتاده است وگرنه این مرغ خوش‌صدا هزاران آهنگ و آواز زیبا دارد.
با رمیدن رام سازد آن غزالِ مُشک‌مو را
هرکه همچون فرخی طبعِ غزل‌پرداز دارد
هوش مصنوعی: هر کسی که همچون فرخی طبع و استعداد سرودن غزل داشته باشد، می‌تواند با آراستگی و زیبایی، غزال خوش‌بو و فراری را رام و به خود جذب کند.