گنجور

شمارهٔ ۷۴

آنکه اندر دوستی ما را در اول یار بود
دیدی آخر بهر ملت دشمن خونخوار بود
وآن که ما او را صمد جو سال‌ها پنداشتیم
در نهانش صد صنم پیچیده در دستار بود
زاهد مردم فریب ما که زد لاف صلاح
روز اندر مسجد و شب خانه خمار بود
بی‌قراری گر به ظاهر بودش از عقد قرار
عاقد آن را به باطن محرم اسرار بود
بود یک چندی به پیشانیش اگر داغ وطن
شد عیان کان داغ بهر گرمی بازار بود
پای بی‌جوراب دستاویز بودش بهر زهد
با وجود آنکه سر تا پا کله بر دار بود
فرخی را رشته تسبیح سالوسی فریفت
گر نهانی متصل آن رشته با زنار بود

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

آنکه اندر دوستی ما را در اول یار بود
دیدی آخر بهر ملت دشمن خونخوار بود
هوش مصنوعی: کسی که در ابتدای دوستی‌مان همراه و یار ما بود، در پایان به خاطر ملت، تبدیل به دشمنی خونخوار شد.
وآن که ما او را صمد جو سال‌ها پنداشتیم
در نهانش صد صنم پیچیده در دستار بود
هوش مصنوعی: انسانی که ما او را سال‌ها به عنوان موجودی بی‌نیاز و کامل تصور می‌کردیم، در حقیقت در دلش بسیاری از بت‌ها و آرزوهای دنیایی پنهان شده بود.
زاهد مردم فریب ما که زد لاف صلاح
روز اندر مسجد و شب خانه خمار بود
هوش مصنوعی: این زاهد که خود را درستکار و صالح نشان می‌دهد، در روز در مسجد ظاهر می‌شود و در شب در خانهٔ میخانه به سر می‌برد. او به دیگران دروغ می‌گوید و مردم را فریب می‌دهد.
بی‌قراری گر به ظاهر بودش از عقد قرار
عاقد آن را به باطن محرم اسرار بود
هوش مصنوعی: اگرچه او در ظاهر بی‌قرار به نظر می‌رسد، ولی در واقع در درون، دارای راز و اسراری است که به خاطر ارتباطش با معشوق، از آن باخبر است.
بود یک چندی به پیشانیش اگر داغ وطن
شد عیان کان داغ بهر گرمی بازار بود
هوش مصنوعی: مدتی بر پیشانی او نشانی از عشق میهن آشکار بود، اما این نشان در واقع برای گرم کردن بازار تجارت بوده است.
پای بی‌جوراب دستاویز بودش بهر زهد
با وجود آنکه سر تا پا کله بر دار بود
هوش مصنوعی: پای او بدون جوراب به عنوان نشانه‌ای از زهد و خودداری دیده می‌شود، با این حال تمام وجودش در معرض خطر و مشکلات قرار دارد.
فرخی را رشته تسبیح سالوسی فریفت
گر نهانی متصل آن رشته با زنار بود
هوش مصنوعی: فرخی به خاطر محبت و زیبایی یک زن به دام فریب افتاد، اگرچه آن‌محبت در واقع به باطن و ماهیت او مربوط می‌شود، نه به ظاهر.