فرخی یزدیشمارهٔ ۱۳۹
ما خِیلِ تُهی‌دست جگرگوشهٔ بختیم
سرگرم نه با تاج و نه پابند به تختیم
آزادیِ ایران که درختی است کهن‌سال
ما شاخهٔ نورستهٔ آن کهنه‌درختیم
در صلح و صفا گرم‌تر از موم ملایم
با جنگ و جفا سردتر از آهنِ سختیم
پوشید جهان خلعتِ زیبای تمدن
ما لُخت و فرومایه از آنیم که لَختیم
تا جامهٔ ناپاکِ تن آغشته به خون نیست
ما پیشِ جهان تن به تن آلوده ز رختیم
اطلاعات
وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ما خِیلِ تُهی‌دست جگرگوشهٔ بختیم
سرگرم نه با تاج و نه پابند به تختیم
هوش مصنوعی: ما گروهی از افرادی هستیم که با وجود نداشتن ثروت و امکانات، فرزندان سرنوشت خود را دنبال می‌کنیم و مشغول زندگی هستیم، نه با تکیه بر جواهر و مقامات، بلکه با روحی آزاد.
آزادیِ ایران که درختی است کهن‌سال
ما شاخهٔ نورستهٔ آن کهنه‌درختیم
هوش مصنوعی: آزادی ایران مانند یک درخت باستانی است و ما از شاخه‌های تازه و جوان آن درخت قدیمی به حساب می‌آییم.
در صلح و صفا گرم‌تر از موم ملایم
با جنگ و جفا سردتر از آهنِ سختیم
هوش مصنوعی: در زمان آرامش و دوستی، مانند موم نرم و قابل انعطافیم، اما در شرایط جنگ و سختی، مانند آهنی محکم و سرد می‌شویم.
پوشید جهان خلعتِ زیبای تمدن
ما لُخت و فرومایه از آنیم که لَختیم
هوش مصنوعی: جهان به زیبایی‌های تمدن ما آراسته شده است، اما ما به خاطر ناپاکی و سادگی‌مان در واقع برهنه و بی‌عیار هستیم.
تا جامهٔ ناپاکِ تن آغشته به خون نیست
ما پیشِ جهان تن به تن آلوده ز رختیم
هوش مصنوعی: تا زمانی که لباس ناپاک بدن به خون آغشته نشده است، ما در برابر دنیا از وجود خود، به گناه و آلودگی چهره به چهره‌ایم.