گنجور

شمارهٔ ۴۳

تیره خط در طی روشن روی پنهان پروری
آشکارا اهرمن در جیب یزدان پروری
خط بر آرائی به لعل از طره بطرازی جمال
چند هستی با عدم واجب به امکان پروری
تا به سختی بر درد زنجیر آهن خای عقل
زان خط پولاد پیکر نرم سوهان پروری
گشت ازین آئینه گون دل سنگ تر آهن دلت
نادر اعجازی است این کز شیشه سندان پروری
گر یکی گوید خدای از نیست چون آورد هست
زان دو جان پرور لبش هفتاد برهان پروری
پشت ها خم زان ذقن سرها به پازان طره راست
هم به چوگان گوی هم از گوی چوگان پروری
باردم دریای لعل آن گوهرین دندان ز جزع
عکس عادت را به مروارید نیسان پروری
عقل کل را یوسف آسا چاه در راه است و بند
تا تو از زلف و زنخ زنجیر و زندان پروری
تنگ میدانی است با جولان سردار ای شگفت
گر ز پهنه نه فلک هفتاد میدان پروری

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

تیره خط در طی روشن روی پنهان پروری
آشکارا اهرمن در جیب یزدان پروری
هوش مصنوعی: در این بیت، به تضاد بین ظاهر و باطن اشاره شده است. فردی که در ظاهر به نیکی و خوبی شناخته می‌شود، در باطن ممکن است دارای رفتارهای زشت و ناپسند باشد. این موضوع به نوعی به دورویی انسان‌ها اشاره دارد که می‌توانند در کنار خوبی‌های ظاهری، زشتی‌هایی را در دل خود پنهان کنند. به همین ترتیب، این تصویر قرآن و یزدان در جیب اهرمن، به ما یادآوری می‌کند که ممکن است نیروهای منفی در disguise و hiding، بهترین جلوه‌ها را داشته باشند.
خط بر آرائی به لعل از طره بطرازی جمال
چند هستی با عدم واجب به امکان پروری
هوش مصنوعی: به زیبایی و جذابیت تو، مانند لعل و زیبایی موهای بلند، چقدر زیبایی‌ها با وجود نداشتن‌ها در آمیخته‌اند و چگونه ممکن است که در این دنیا در کنار هم وجود داشته باشند.
تا به سختی بر درد زنجیر آهن خای عقل
زان خط پولاد پیکر نرم سوهان پروری
هوش مصنوعی: در تلاش برای کاهش درد ناشی از زنجیرهای آهنین، عقل نیرومند خود را تقویت کرده و با دقت و مهارت، زنجیرها را به نرمی و با دقت شکل می‌دهد.
گشت ازین آئینه گون دل سنگ تر آهن دلت
نادر اعجازی است این کز شیشه سندان پروری
هوش مصنوعی: دل تو به مانند آینه ایست که از سنگ و آهن سخت‌تر شده است. این اعجاز نادری است که تو توانسته‌ای از دل شیشه‌ای، مانند سندان، بهره‌وری کنی.
گر یکی گوید خدای از نیست چون آورد هست
زان دو جان پرور لبش هفتاد برهان پروری
هوش مصنوعی: اگر کسی بگوید که خداوند از هیچ چیزی، هستی را می‌آفریند، چگونه می‌توان از این موضوع دفاع کرد؟ برای این مسئله، لب او هفتاد دلیل برای پرورش این اندیشه دارد.
پشت ها خم زان ذقن سرها به پازان طره راست
هم به چوگان گوی هم از گوی چوگان پروری
هوش مصنوعی: در این بیت به تصویر کشیده می‌شود که افراد به خاطر تأثیرات و فشارهایی که در زندگی تجربه می‌کنند، سرتاپا متوجه اتفاقات اطرافشان هستند. در واقع، آن‌ها در تلاش‌اند تا در دل مسائل پیچیده و چالش‌های روزمره، بر بقا و موفقیت خود تأکید کنند. همچنین، اشاره شده است که این تعاملات و چالش‌ها به شکلی به زندگی و سرنوشتشان شکل می‌دهند.
باردم دریای لعل آن گوهرین دندان ز جزع
عکس عادت را به مروارید نیسان پروری
هوش مصنوعی: من در دریای زیبایی تو، همچون دندان‌های درخشان گوهرین غرق شده‌ام و با درد و رنج عادت‌ها، خود را به مروارید با ارزش تبدیل کرده‌ام.
عقل کل را یوسف آسا چاه در راه است و بند
تا تو از زلف و زنخ زنجیر و زندان پروری
هوش مصنوعی: عقل کلی مانند یوسف در چاهی گرفتار است و در دست بند است، تا زمانی که تو از زلف و زیبایی او زنجیر و زندانی برای خود بسازید.
تنگ میدانی است با جولان سردار ای شگفت
گر ز پهنه نه فلک هفتاد میدان پروری
هوش مصنوعی: در میدان نبرد، فضای کوچکی وجود دارد که سردار در آن حرکت می‌کند. جالب اینجاست که اگر به وسعت نظر بیفکنیم، این میدان شبیه به هفتاد میدان بزرگ و وسیع است.