گنجور

شمارهٔ ۲۵

جهان... به ویرانی و آن... آبادش
همی خواهد که بر...گی چون اوست بنیادش
از این موجود بد... جز ...گی ناید
ندانم تا چه حکمت خاست در ... ایجادش
نیا چو اسلاف ...پدر... تر ز آنان
پسر... تر تر چیست تا... اولادش
پدر در مهد با...پور از جفت راز آرد
به تی تی طوطی آسا تا دهد...گی یادش
خطش بر رست از آن...آهن دل نیندیشم
سپس زنجیرش مو کرکش کفن پشم است پولادش
تن فرسوده با... آهم راست پنداری
کف خاکی است تا ... گردون داده بر بادش
یکی شش گوشه خر با شصت گون...گی بینی
اگر پستی به هفت اندر و گر هستی به هفتادش
نگردد آدم این... مردم ورهمی گردد
پدر من مام عصمت عشق لا لا عقل استادش
به غیر از دایره ارواح کامد مردمی گوهر
جوان و پیر و درویش و توانگر بنده و آزادش
جهان بینم یکی ... و ... تر از وی
تف نار و کف خاک و نم آب و دم بادش
یکی ... سلطان است سردار این گداخانه
دغل دین و دغا دیدن جفاکیش و ستم دادش

اطلاعات

وزن: مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیلن (هزج مثمن سالم)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

جهان... به ویرانی و آن... آبادش
همی خواهد که بر...گی چون اوست بنیادش
هوش مصنوعی: جهان به ویرانی گرائیده و آنچه آباد است، همواره آرزو دارد که بر پایه‌ای مانند او بنا شود.
از این موجود بد... جز ...گی ناید
ندانم تا چه حکمت خاست در ... ایجادش
هوش مصنوعی: این موجود بد چیزی جز بدی از خود نشان نمی‌دهد. نمی‌دانم چه حکمتی در وجود او نهفته است که باعث ایجادش شده است.
نیا چو اسلاف ...پدر... تر ز آنان
پسر... تر تر چیست تا... اولادش
هوش مصنوعی: منزلی که پدران به آنجا رفته‌اند، تو نیز نیا. اما آیا تو از آنها بهتر هستی یا فرزندانت از تو برترند؟ این را به من بگو.
پدر در مهد با...پور از جفت راز آرد
به تی تی طوطی آسا تا دهد...گی یادش
هوش مصنوعی: پدر در خانه با محبت و مراقبت از فرزندش، به او یاد می‌دهد که چگونه زندگی کند و رازهای زندگی را بیاموزد. این آموزش به‌گونه‌ای است که فرزند می‌تواند آن را به یاد داشته باشد و در آینده استفاده کند.
خطش بر رست از آن...آهن دل نیندیشم
سپس زنجیرش مو کرکش کفن پشم است پولادش
هوش مصنوعی: این بیت به ارتباط بین یک شخص و ابزاری که در اختیار دارد اشاره می‌کند. گویا شخصی با دل آزرده به یاد زنجیری می‌افتد که نتوانسته از آن رها شود و این زنجیر با مو و پشم بافته شده است. این اشاره به استحکام و سختی زندگی مختص خودش دارد و به نوعی به حالت درونی و ناگواری که احساس می‌کند، پرداخته است. همزمان، بیانگر این است که او برای آزاد شدن از قید و بندهایش به فکر می‌افتد و می‌خواهد به نوعی با آن مقابله کند.
تن فرسوده با... آهم راست پنداری
کف خاکی است تا ... گردون داده بر بادش
هوش مصنوعی: بدن ناتوان و خسته‌ام، با آهی که از دل می‌کشم، مانند خاکی است که در روند زمان به باد رفته و هیچ ارزشی ندارد.
یکی شش گوشه خر با شصت گون...گی بینی
اگر پستی به هفت اندر و گر هستی به هفتادش
هوش مصنوعی: اگر در زندگی با مشکلات و چالش‌ها روبه‌رو شدی، به یاد داشته باش که هر نقص و کمبودی می‌تواند به شکل‌های مختلفی ظاهر شود. همچنین اگر در مسیری قرار داری که به سوی پیشرفت و موفقیت می‌رود، باید خود را برای تلاش و سختی‌های بیشتر آماده کنی.
نگردد آدم این... مردم ورهمی گردد
پدر من مام عصمت عشق لا لا عقل استادش
هوش مصنوعی: انسان به دور خود نمی‌چرخد و در این میان اگر در سیطره‌ای بیفتد، پدر من معلم عشق و دانش است.
به غیر از دایره ارواح کامد مردمی گوهر
جوان و پیر و درویش و توانگر بنده و آزادش
هوش مصنوعی: مردمی از هر قشر و سن و سال، چه جوان و چه پیر، چه فراوان و چه کم‌رو در دایره ارواح حاضرند. این افراد شامل بنده‌ها و آزادگان هستند.
جهان بینم یکی ... و ... تر از وی
تف نار و کف خاک و نم آب و دم بادش
هوش مصنوعی: در اینجا فرد می‌گوید که همه چیز در جهان را به گونه‌ای می‌بیند که فراتر از آن، فقط آتش، خاک، آب و باد وجود دارد. به عبارتی دیگر، او به بی‌مقداری و گذرا بودن وجود مادی اشاره دارد و بیان می‌کند که فراتر از این عناصر طبیعی، هیچ چیز ثابت و با ارزشی وجود ندارد.
یکی ... سلطان است سردار این گداخانه
دغل دین و دغا دیدن جفاکیش و ستم دادش
هوش مصنوعی: در اینجا به شخصی اشاره شده است که در حالی که خود را بزرگ و محترم معرفی می‌کند، در واقع رفتارهای ناپسند و غیرمنصفانه‌ای دارد. او در مقام قدرت و سلطنت قرار دارد، اما اعمالش نشان‌دهنده‌ی حقه‌بازی و بی‌عدالتی است. این شخص به جای حمایت از مستضعفان، به آنها ظلم می‌کند و چهره‌ای دوگانه دارد که در آن، نیت‌های بد خود را پنهان می‌کند.