گنجور

شمارهٔ ۴۵

شهسوار ملک دین از زین فتاد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان
تا زمین ساکن نگردی بر مراد ای آسمان
آسمان از تو دادی ای آسمان
آخر از باد مخالف صرصری دوزخ نسیم
بس عظیم ساختی بی هیچ بیم
خاک اولاد نبی دادی بباد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان
خون گشادی ازمژه بستی به صد تشویش و غم
از ستم بال مرغان حرم
شرم بادت شرم ازین بست و گشاد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان
خون چکید از چشم زهرا اخترت زیر و زبر
سر به سر اشک خون وز چشم تر
قطره قطره هر سحر بر رخ چکاد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان
عامران ملک امکان را زسیل قحط آب
با عتاب خاندان کردی خراب
لطف کردی خانه ات آباد باد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان
چون سیاووشش به خاک افکنده کشتی خوار وزار
خصم وار آنکه زیبد زافتخار
خاک نعل مرکبش تاج قباد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان
تا پذید تخت صاحبدولتی دادی بباد
ازدیاد دولت آل زیاد
کم مبادت مرحمت دولت زیاد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان
از خطا خون حرامی محترم کردی حلال
بی ملال زین گنه نی انفعال
با یزیدت حشر با این اعتقاد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان
گر فرامش کردم از محشر مدان در اعتقاد
کج نهاد کم قیامت تا معاد
برد رستاخیز این ماتم زیاد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان
مفتی شرع پیمبر را به رسم آزمون
از جنون می دهی فتوی به خون
با فقیهت حشر با این اجتهاد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان

اطلاعات

وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

شهسوار ملک دین از زین فتاد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان
هوش مصنوعی: شاهزاده‌ای بزرگ و مهم در دین، از زین اسبش افتاد و به تو، ای آسمان، شکایت می‌کند. تو ای آسمان، با توجه به بزرگی‌ات، چه چیزی به او خواهی داد؟
تا زمین ساکن نگردی بر مراد ای آسمان
آسمان از تو دادی ای آسمان
هوش مصنوعی: تا زمانی که زمین آرام نگیرد و به خواسته‌ات نرسی، آسمان، تو به من نعمت‌های خود را عطا کردی.
آخر از باد مخالف صرصری دوزخ نسیم
بس عظیم ساختی بی هیچ بیم
هوش مصنوعی: در نهایت، با وجود اینکه از طوفان‌های سخت و خطرناک گذر کردی، نسیمی با آرامش و عظمت به وجود آوردی بی‌هیچ ترسی.
خاک اولاد نبی دادی بباد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان
هوش مصنوعی: ای آسمان، تو خاک اولاد پیامبر را به باد دادی، و از توست که این حادثه اتفاق افتاده است.
خون گشادی ازمژه بستی به صد تشویش و غم
از ستم بال مرغان حرم
هوش مصنوعی: چشمانت به خاطر نگرانی و درد ناشی از ظلم‌هایی که بر پرندگان حرم رفته، اشکبار شد.
شرم بادت شرم ازین بست و گشاد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان
هوش مصنوعی: ای آسمان، شرم کن از این تنگی و گشادی که به وجود آورده‌ای. تو از قدرت و عظمت خود بهره‌مند هستی.
خون چکید از چشم زهرا اخترت زیر و زبر
سر به سر اشک خون وز چشم تر
هوش مصنوعی: اشک و خون از چشم زهرا جاری شد، ستاره‌ات را در هم ریخت و سرشار از اشک و خون بود.
قطره قطره هر سحر بر رخ چکاد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان
هوش مصنوعی: هر روز صبح، قطره‌قطره باران بر روی اوج کوه می‌چکد و ای آسمان، از تو منتظر این بارش‌ هستیم.
عامران ملک امکان را زسیل قحط آب
با عتاب خاندان کردی خراب
هوش مصنوعی: حاکمان سرزمین ممکنات، به دلیل کمبود آب و با ناراحتی از رفتار خاندان کردی، دچار نابودی شدند.
لطف کردی خانه ات آباد باد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان
هوش مصنوعی: ای آسمان، تو با لطف خودت خانه‌ات را پر رونق کرده‌ای، پس بی‌نهایت شکرگزارم.
چون سیاووشش به خاک افکنده کشتی خوار وزار
خصم وار آنکه زیبد زافتخار
هوش مصنوعی: چون سیاوش به زمین افکنده شد، دشمنش در حال بی‌قدرتی و نابودی است و آن کس که شایسته افتخار است، به خوبی می‌درخشد.
خاک نعل مرکبش تاج قباد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان
هوش مصنوعی: خاکی که نعل اسب او بر آن فرود آمده، همانند تاج قباد است. ای آسمان، این نعمت از توست.
تا پذید تخت صاحبدولتی دادی بباد
ازدیاد دولت آل زیاد
هوش مصنوعی: تا زمانی که نتوانی بر تخت پادشاهی تکیه بزنی، از افزایش قدرت خاندان زیاد بهره‌مند نخواهی شد.
کم مبادت مرحمت دولت زیاد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان
هوش مصنوعی: ای آسمان، چون تو با رحمت و بخشش خود، دولت و نعمت‌های فراوان را به ما ارزانی داشته‌ای، کم‌ترین از تو انتظار نمی‌رود.
از خطا خون حرامی محترم کردی حلال
بی ملال زین گنه نی انفعال
هوش مصنوعی: به خاطر اشتباهاتت، خون بی‌گناهی را محترم شمردی و حلال و بی‌دغدغه به زندگی ادامه می‌دهی، در حالی که از این گناه هیچ احساس انفعالی نداری.
با یزیدت حشر با این اعتقاد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان
هوش مصنوعی: با یزید، که نماد ظلم و فساد است، در روز قیامت و در آخرت محشور خواهی شد. ای آسمان، به خاطر این اعتقاد بر تو عرضه می‌دارم که تو نگهبان و شاهد همه چیز هستی.
گر فرامش کردم از محشر مدان در اعتقاد
کج نهاد کم قیامت تا معاد
هوش مصنوعی: اگر من روز محشر را فراموش کردم، تو مرا در ایمانم به اشتباه می‌نداز، چون قیامت تا معاد هنوز باقی است.
برد رستاخیز این ماتم زیاد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان
هوش مصنوعی: ای آسمان، این ماتم و غم را به درازا نکش و به ما آرامش بده.
مفتی شرع پیمبر را به رسم آزمون
از جنون می دهی فتوی به خون
هوش مصنوعی: تو با آزمون و تست، فتواهای مذهبی پیامبر را به چالش می‌کشی و این فتواها را به دلیلی وحشتناک و خطرناک تفسیر می‌کنی.
با فقیهت حشر با این اجتهاد ای آسمان
آسمان از تو داد ای آسمان
هوش مصنوعی: ای آسمان، تو با نظر و علم فقیه خود، از این اجتهاد و تلاش برتر هستی.