شمارهٔ ۸۴
تا کنم چاک به کوی تو گریبانی چند
روزگاری زده ام دست به دامانی چند
جز دل من که خورد زخمه از آن کاکل و زلف
نشنیده است کسی گوئی و چوگانی چند
در لگدکوب بتان خاک دلم رفت بباد
چه کند یک ده ویرانه و سلطانی چند
در سیه سلسله دل های غریبش گوئی
شب قدر است و بهم جمع پریشانی چند
بود آرامگه گوهر پاک تو شود
دیده از قطره بر انگیخته عمانی چند
خط و چاه زنخ و لعل لبش دانی چیست
ظلماتی و در او چشمه حیوانی چند
نتوان برد دل از غمزه ترکان یغما
کز سپاه مژه دارند نگهبانی چند
اطلاعات
وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
تا کنم چاک به کوی تو گریبانی چند
روزگاری زده ام دست به دامانی چند
هوش مصنوعی: به خاطر تو و عشقام، مدتی طولانی است که به یاد تو دست به دامان شدهام و از شوق نزدیکی به تو، خود را آماده کردهام.
جز دل من که خورد زخمه از آن کاکل و زلف
نشنیده است کسی گوئی و چوگانی چند
هوش مصنوعی: هیچ کس جز دل من از زخمها و جراحتهایی که این مو و زلف زیبا به من زده، خبر ندارد. گویی که این درد و رنج را تنها من تجربه کردهام و دیگران از آن بیخبر هستند.
در لگدکوب بتان خاک دلم رفت بباد
چه کند یک ده ویرانه و سلطانی چند
هوش مصنوعی: در اثر پایمال شدن عشق و زیباییهای دل، همه چیز به باد رفته است. چه جای تعجب دارد که یک ده خراب شده و چند پادشاه به چه درد میخورند؟
در سیه سلسله دل های غریبش گوئی
شب قدر است و بهم جمع پریشانی چند
هوش مصنوعی: در دلهای نا آشنا و غمگینش، انگار شب قدر فرا رسیده است و پریشانیها به طور نامنظم و پراکنده دور هم جمع شدهاند.
بود آرامگه گوهر پاک تو شود
دیده از قطره بر انگیخته عمانی چند
هوش مصنوعی: اگر جایی که جوهر ناب تو حضور دارد، آرامش باشد، آنگاه دیدهها به وسیلهٔ اندکی آب، به شگفتی و تحرک میآیند.
خط و چاه زنخ و لعل لبش دانی چیست
ظلماتی و در او چشمه حیوانی چند
هوش مصنوعی: این بیت به زیبایی و جذابیت چهره یک زن اشاره دارد. خطوط و نشانههای روی صورت او به گونهای است که نهتنها زیباییاش را نمایان میکند بلکه باعث ایجاد جذابیت بیشتری نیز میشود. در اینجا به نظر میرسد این ویژگیها به دنیایی پررمز و راز اشاره دارند که در آن زندگی و سرزندگی به وضوح حس میشود. به طور کلی این تصویرگری نمایانگر یک زیبایی عمیق و زنده است.
نتوان برد دل از غمزه ترکان یغما
کز سپاه مژه دارند نگهبانی چند
هوش مصنوعی: دل را نمیتوان از جذبه چشمهای دختران زیبای یغما دور کرد، چون این چشمها مانند سپاهیانی هستند که با مژههایشان حفاظت میکنند.