گنجور

شمارهٔ ۷۰

هر سرو که طوبیش ز قد منفعل آید
گر جلوه شمشاد تو بیند خجل آید
با لاله صد داغ خوشم از همه گل ها
زان روی که از نکهت او بوی دل آید
تا چند خورم غصه دل، دل شکنی کو
کاین خانه مخروبه به او منتقل آید
بی فاصله زلف و خطت اطراف بگیرند
این حلقه بدان سلسله چون متصل آید
کو خط تو تا سر خط آزادی عشاق
در دفتر انشای مشیت سجل آید
خون ریز و میندیش که خونی که تو ریزی
زان پیش که از تیغ تو ریزد بحل آید
هر شیفته دل را که بود خاتمه بر کفر
در بیعت آن طره پیمان گسل آید
یغما چه شد ار آمد و جان در قدمت کرد
هر سر که نه بر خاک تو غلطد به گل آید

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

هر سرو که طوبیش ز قد منفعل آید
گر جلوه شمشاد تو بیند خجل آید
هوش مصنوعی: هر درخت سرو که قدش به زیبایی طوبی شبیه باشد، اگر به زیبایی و جذابیت تو نگاه کند، احساس شرمندگی خواهد کرد.
با لاله صد داغ خوشم از همه گل ها
زان روی که از نکهت او بوی دل آید
هوش مصنوعی: من از لاله بسیار بیشتر از هر گل دیگری خوشحالم، زیرا عطرش بویی از عشق و دل‌تنگی را به همراه دارد.
تا چند خورم غصه دل، دل شکنی کو
کاین خانه مخروبه به او منتقل آید
هوش مصنوعی: چند وقت دیگر باید از غم و اندوه دل بخورم؟ دلشکنی کجاست که این خانه ویران به او منتقل شود؟
بی فاصله زلف و خطت اطراف بگیرند
این حلقه بدان سلسله چون متصل آید
هوش مصنوعی: به طور مستقیم و بدون فاصله، موها و خط زیبایت دور من را بگیرند. این حلقه به آن زنجیره متصل می‌شود.
کو خط تو تا سر خط آزادی عشاق
در دفتر انشای مشیت سجل آید
هوش مصنوعی: خط تو تا به آزادی عشق ورزیدگان برساند، در دفتر مقدر زندگی ثبت خواهد شد.
خون ریز و میندیش که خونی که تو ریزی
زان پیش که از تیغ تو ریزد بحل آید
هوش مصنوعی: به یاد داشته باش که خونریزی و کشتن دیگران، عواقب و پیامدهای سنگینی دارد. اگر به سادگی دست به کشتن کسی بزنی، باید بدانی که خون بی‌گناهی که تو می‌ریزی، ممکن است در آینده به تو بازگردد و تو را گرفتار عواقب آن کند.
هر شیفته دل را که بود خاتمه بر کفر
در بیعت آن طره پیمان گسل آید
هوش مصنوعی: هر عاشق دلی که بخواهد به عشق خود پایبند بماند، در نهایت به کفر و نافرمانی خواهد رسید؛ زیرا آن موهای بافته شده، می‌تواند قرار و پیمان او را بر هم بزند.
یغما چه شد ار آمد و جان در قدمت کرد
هر سر که نه بر خاک تو غلطد به گل آید
هوش مصنوعی: اگر یغما بیاید و جانش را فدای تو کند، هر کسی که بر خاک تو نغلطد، به بدبختی دچار خواهد شد.