گنجور

شمارهٔ ۵۳

توبه بگذار اگر بلخ اگر بغداد است
جام بردار اگر هفت اگر هفتاد است
برو ای مفتی شهر اینقدر از عقل ملاف
هست شاگرد من آن کس که ترا استاد است
عن‌قریب است که بینی حرم از صید تهی
دام اگر زلف تو و چشم تو گر صیاد است
ترک چشمت که شدش زنگی خط حلقه به گوش
کاش گوید که فلان هندوی ما آزاد است
چه در اندیشه شمشاد و گلی باده بنوش
رخ و بالای بتان باغ گل و شمشاد است
جهد شیخ از پی فردوس چو یغما نگرم
بی کم و بیش حدیث ارم و شداد است

اطلاعات

وزن: فعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن (رمل مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

توبه بگذار اگر بلخ اگر بغداد است
جام بردار اگر هفت اگر هفتاد است
هوش مصنوعی: توبه کن، فرقی نمی‌کند که در بلخ هستی یا بغداد. جام را بردار، چه در هفت شهر بگردی و چه در هفتاد شهر.
برو ای مفتی شهر اینقدر از عقل ملاف
هست شاگرد من آن کس که ترا استاد است
هوش مصنوعی: برود آن مفتی شهر، به اندازه‌ای که تو از عقل بهرمندی، شاگرد من همان کسی است که تو را آموزش داده است.
عن‌قریب است که بینی حرم از صید تهی
دام اگر زلف تو و چشم تو گر صیاد است
هوش مصنوعی: به زودی خواهی دید که حرم از شکار خالی می‌شود، اگر موها و چشمان تو همچون یک صیاد باشد.
ترک چشمت که شدش زنگی خط حلقه به گوش
کاش گوید که فلان هندوی ما آزاد است
هوش مصنوعی: به دلیل زیبایی چشمانت، انگار که زنگی به گوشم آویخته شده است. کاش او گفت که دوست هندی من آزاد است و دردسرهایش تمام شده.
چه در اندیشه شمشاد و گلی باده بنوش
رخ و بالای بتان باغ گل و شمشاد است
هوش مصنوعی: در اینجا به زیبایی باغ و شکوفه‌های گل پرداخته شده است. اشاره به این دارد که در میان زیبایی‌های طبیعی، نوشیدن باده و لذت بردن از جمال گل‌ها و درختان شمشاد را باید تجربه کرد. زیبایی چهره و بالای بتان، نمادی از جذابیت و جوانی است که در این فضا بیشتر مشهود است.
جهد شیخ از پی فردوس چو یغما نگرم
بی کم و بیش حدیث ارم و شداد است
هوش مصنوعی: سخت‌کوشی و تلاش شیخ برای رسیدن به بهشت را که می‌بینم، کلامی درباره ارم و شداد به ذهنم می‌رسد که هیچ کم و کاستی از آن وجود ندارد.