گنجور

شمارهٔ ۱۴۱

بگیر گوشه جام ار حریف عیش مدامی
که دور از خم گردون نمود گوشه جامی
به طاق ابروی ماهی بنوش جام هلالی
چه مانده چشم به راه هلال عید صیامی
جهان زنکهت پیمانه مست و واعظ مسکین
هنوز گرم ملامت مگر نداشت مشامی
ببین به دیده وحدت مقیم دیر و حرم را
که در میانه نبینی جز اختلاف مقامی
ز آشیانه و گلشن چه حاصلم که ندارد
گذر به خانه صیاد و ره به حلقه دامی
دریغ نیست گذشتن ز سنگ جور نکویان
اگر شکسته پَرَت ، بر نشین به گوشهء بامی
جگر خراش به گوشم رسید ناله یعقوب
مگر ز مصر به کنعان رسیده است پیامی
به ماه و سرو چه نسبت جمال و قدبتان را
نه ماه را قد موزون نه سرو راست خرامی
نشان مجوی ز یغما که من به ناحیه دیدم
دو اسبه پشت به مقصد ز دست رفته لگامی

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلاتن (مجتث مثمن مخبون)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بگیر گوشه جام ار حریف عیش مدامی
که دور از خم گردون نمود گوشه جامی
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی از لذت زندگی بهره‌مند شوی، جام را بگیر و در کنار دوستان خوش بگذران. زیرا وقتی از دنیا فاصله بگیری، می‌توانی به آرامش و شادی دست یابی.
به طاق ابروی ماهی بنوش جام هلالی
چه مانده چشم به راه هلال عید صیامی
هوش مصنوعی: به زیر سایه ابروی زیباترین ماه، جامی بنوش که شبیه هلال است. چه چیزی باقی مانده که چشم انتظار هلال ماه مبارک رمضان باشی؟
جهان زنکهت پیمانه مست و واعظ مسکین
هنوز گرم ملامت مگر نداشت مشامی
هوش مصنوعی: دنیا همچنان پر از شوق و شور است و واعظی که ناتوان و بی‌چاره به نظر می‌رسد، هنوز در حال سرزنش و ملامت است، اما شاید او بویی از حقیقت را درک نکرده باشد.
ببین به دیده وحدت مقیم دیر و حرم را
که در میانه نبینی جز اختلاف مقامی
هوش مصنوعی: نگاه کن به دیدگاه وحدت که در آنجا، هم دیر و هم حرم وجود دارند. اما در میان این دو، چیزی جز تفاوت جایگاه‌ها را نمی‌بینی.
ز آشیانه و گلشن چه حاصلم که ندارد
گذر به خانه صیاد و ره به حلقه دامی
هوش مصنوعی: از لانه و باغ چه نتیجه‌ای برایم دارد وقتی که نه به خانه‌ی صیاد می‌رسم و نه به دام او گرفتار می‌شوم؟
دریغ نیست گذشتن ز سنگ جور نکویان
اگر شکسته پَرَت ، بر نشین به گوشهء بامی
هوش مصنوعی: اگر من نزدیکان خوب و دوست‌داشتنی را از دست بدهم، جای نگرانی نیست. حتی اگر در این راه آسیب ببینم، می‌توانم به آرامی در جایی دور از آشفتگی بنشینم و به آرامش فکر کنم.
جگر خراش به گوشم رسید ناله یعقوب
مگر ز مصر به کنعان رسیده است پیامی
هوش مصنوعی: صدای ناله‌ای به گوشم رسید که انگار یعقوب از درد فراق فرزندش می‌نالد، گویی این ناله از مصر به کنعان آمده است و خبری به همراه دارد.
به ماه و سرو چه نسبت جمال و قدبتان را
نه ماه را قد موزون نه سرو راست خرامی
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که زیبایی و قامت تو را نمی‌توان با ماه و درخت سرو مقایسه کرد. نه ماه قامت متناسبی دارد و نه سرو به زیبایی و راستای تو می‌خروشد. به عبارتی، تو در زیبایی و استقامت خود منحصر به فرد هستی و هیچ‌گونه شباهتی به موجودات دیگر ندارید.
نشان مجوی ز یغما که من به ناحیه دیدم
دو اسبه پشت به مقصد ز دست رفته لگامی
هوش مصنوعی: به دنبال نشانه‌ای از دزد نباش، زیرا من در ناحیه‌ای دیدم که دو اسب در حالی که به سمت مقصد می‌رفتند، افسارشان از دست رفته بود.

حاشیه ها

1403/02/08 18:05
سیدمحمد جهانشاهی

اگر شکسته پَرَت ، بر نشین به گوشهء بامی